Afrika krizini Türkiye çözdü! Başkan Erdoğan'dan Somali ve Etiyopya liderleriyle ortak açıklama | Ankara Bildirisi yayımlandı

Afrika krizi Ankara'da çözüldü. Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ve Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed'le Külliye'de bir araya geldi.

Görüşmelerden uzlaşı çıktı. Böylelikle Somali ve ile Etiyopya arasındaki kriz Türkiye öncülüğünde Başkan Erdoğan liderliğinde çözüme kavuşturuldu.

Tarihi gelişme sonrası Ankara Bildirisi dünyaya duyuruldu.

Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ve Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed ile ortak basın toplantısı düzenledi. (AA)

İşte Başkan Erdoğan'ın "Nobellik" barış diplomasinin tezahürü olan çözüm sonrası yayımlanan bildiri:

"Türkiye bölgede her türlü iş birliğine açık olduğunu ortaya koymaktadır"

Türkiye'nin kolaylaştırıcılğıyla Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti ve Somali Federal Cumhuriyeti'nin Ankara bildirisi dünyaya duyuruldu.

Kabul edilen Ankara Bildirisi, Somali ve Etiyopya'nın önümüzdeki döneme güven içinde bakacağına ve yaşananları geride bıraktıklarına dair atıflar içermektedir.

Somali'nin toprak bütünlüğü ve Etiyopya'nın ticari anlamda denize çıkışı, Somali'nin egemen olduğu gerçeğinde hareketle garanti altına alınmıştır.

Ankara Bildirisi, Somali ve Etiyopya teknik heyetlerinin en geç 2025 şubat ayına kadar müzakerelere başlaması ve 4 ay içinde tamamlamalarını öngörmektedir.

Ankara Bildirisi'nin imzalanması anlaşmazlıkların üstesinden gelinmesinin mümkün olduğunu göstermesi bakımından ümit verici bir gelişmedir."

AFRİKA'DA KRİZ ANKARA'DA ÇÖZÜM

Somali ile Etiyopya arasında imzalanan Ankara Bildirisi, anlaşmazlıkların üstesinden gelinmesinin mümkün olduğunu göstermesi açısından önemli bir adım ve ümit verici bir gelişme olarak görülüyor. Resmi kaynaklara göre, Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın daveti üzerine Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud, Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed ile iki ülkenin dışişleri bakanlarının da bulunduğu heyetler Ankara'da bir araya geldi.

Başkan Erdoğan, ikili görüşmelerin ardından muhataplarıyla üçlü görüşme gerçekleştirdi.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Başkan Erdoğan'ın hazır bulunduğu farklı formatlardaki görüşmeler özenle sürdürüldü.

Yaklaşık yedi saat süren müzakerelerin ardından üç lider ortak basın toplantısı düzenledi ve "Türkiye Cumhuriyeti'nin kolaylaştırıcılığıyla Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti ve Somali Federal Cumhuriyeti'nin Ankara Bildirisi" dünyaya duyuruldu.

Somali-Etiyopya gerginliği ve Türkiye'nin arabuluculuğu (AA)

VARILAN MUTABAKAT

Kabul edilen Ankara Bildirisi, Somali ve Etiyopya'nın ilerleyen döneme güven içinde bakacağına ve yaşananları geride bıraktıklarına dair atıflar içeriyor.

Bildiri ile bir taraftan Somali'nin toprak bütünlüğü, birliği ve egemenliği Birleşmiş Milletler (BM) Şartı'na ve Afrika Birliği Kurucu Antlaşması'na uygun şekilde ve uluslararası hukukun ilkeleri çerçevesinde tanındı.

Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ve Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed ile ortak basın toplantısı düzenledi. (AA)

Öte yandan, Etiyopya'nın uluslararası hukuk çerçevesinde ticari anlamda denize çıkışı, Somali Federal Hükümeti'nin egemen olduğu gerçeğinden hareketle, garanti altına alındı.

MÜZAKERELER İÇİN TARİH VERİLDİ

Ankara Bildirisi'nin en önemli operatif maddelerinden biri, Somali ve Etiyopya teknik heyetlerinin Türkiye'nin kolaylaştırıcılığında en geç Şubat 2025'e kadar müzakerelere başlamasını ve bu müzakereleri dört ay içinde tamamlamalarını öngörüyor.

Bildiride, tarafların taahhütlerinin yorumlanması ve uygulanmasına ilişkin her türlü görüş ayrılığını diyalog yoluyla ve gerektiğinde Türkiye'nin desteğiyle barışçıl bir şekilde çözme taahhüdünde bulunduğu kaydedildi.

ANKARA BİLDİRİSİ'NİN ANLAMI

Ankara Bildirisi'nin imzalanması, dünyanın içinden geçmekte olduğu dönemde, anlaşmazlıkların üstesinden gelinmesinin mümkün olduğunu göstermesi bakımından ümit verici bir gelişme olarak görülüyor.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, temmuzda başlattığı Ankara Süreci'nde Etiyopya ve Somali heyetleriyle kapsamlı görüşmeler yapmıştı.

Ankara Süreci'nde iki ülke arasında 1 Ocak'tan bu yana yaşanan gerginliğin üstesinden gelmek için ülkelerin kırmızı çizgi olarak tanımladıkları hassasiyetler hakkında etraflıca bilgi sahibi olunarak süreç boyunca bu hassasiyetler dikkate alındı.

Fidan bu süreçte iki kere Ankara'da ve bir kere New York'ta mevkidaşlarıyla kapsamlı görüşmeler yapmıştı. Bakan Fidan'ın bilahare yürüttüğü diplomasi trafiği de sonuç vermişti.

Ankara Süreci'nde, iki ülkenin aslında birçok konuda benzer düşündükleri ve anlaşmazlıklarını bir şekilde aşabildikleri görüldü.

Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ve Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed ile ortak basın toplantısı düzenledi. (AA)

TÜRKİYE'NİN SÜREÇTEKİ ROLÜ

Elde edilen bu kazanım, Somali Cumhurbaşkanı ve Etiyopya Başbakanının Türkiye'ye ve Başkan Erdoğan'a duydukları güvenin bir sonucu olarak belirtiliyor.

11 Aralık'ta Ankara'da Başkan Erdoğan'ın ev sahipliğinde düzenlenen ortak toplantıda taraflar bir araya gelerek ve dostluk mesajları vererek, bölgenin çatışma yerine dostluğa, gerginlikten ziyade işbirliğine, ekonomik kalkınmaya, milletin refahına ihtiyaç duyduğunu ifade etti.

Başkan Erdoğan da atılan bu adımdan duyduğu memnuniyeti dile getirerek bu bölgedeki refahın, barışın ve huzurun dünyanın diğer gergin coğrafyalarına da örnek olmasını dilediğini bildirdi.

Bu husus, Türkiye'nin bölgede her türlü işbirliğine açık olduğunu ortaya koyarken, taraflar bildiride ayrıca, Başkan Erdoğan'a, bu girişim ve sürece yönelik devam eden bağlılığı için şükranlarını aktardı.

Başkan Erdoğan ile Somali Cumhurbaşkanı ve Etiyopya Başbakanı konuşmalarında, "kazan-kazan" ilkesine ve barışın üstünlüğüne atıfta bulundu.

İKİ LİDERLE KÜLLİYE'DE GÖRÜŞTÜ

Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Somali ve ile Etiyopya arasındaki krizi Ankara'da çözüme kavuşturdu. Erdoğan, Külliye'de önce Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ardından Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed'i bir araya geldi.

YENİ BİR BAŞLANGIÇ

Başkan Recep Tayyip Erdoğan, birtakım kırgınlıkları ve yanlış anlamaları beraberce aşarak, Somali ve Etiyopya arasında barış ve işbirliğine dayalı yeni bir başlangıcın ilk adımını attıklarını bildirdi.

Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ve Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed ile ortak basın toplantısı düzenledi.

Konuklarını ve heyetlerini Türkiye'de ağırlamaktan duyduğu memnuniyeti dile getirerek sözlerine başlayan Erdoğan, Somali ve Etiyopya'nın Türkiye'ye duydukları güven neticesinde yaklaşık 8 ay önce başlatılan Ankara Süreci'nde önemli bir aşamaya gelindiğini bildirdi.

Erdoğan, "Böylece birtakım kırgınlıkları ve yanlış anlamaları beraberce aşmak suretiyle Somali ve Etiyopya arasında barış ve işbirliğine dayalı yeni bir başlangıcın ilk adımını atmış olduk. Ülkelerin egemenliği, birliği ve toprak bütünlüğünün sağlanmasına yönelik ilkesel tutumumuzun bir sembolü olarak, Afrika'nın bu güzide köşesinde barış ve istikrarın sağlanması temel beklentimizdir." ifadelerini kullandı.

Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ve Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed ile ortak basın toplantısı düzenledi. (AA)

Mayıs ayından itibaren tarafların rızasıyla dışişleri bakanlarının iki defa Ankara'da, bir kere de Birleşmiş Milletler Genel Kurulu vesilesiyle Türkevi'nde bir araya geldiklerini hatırlatan Erdoğan, şöyle devam etti:

"Yüz yüze yapılan bu toplantıların yanı sıra birçok kez de telefon irtibatımız oldu. Tüm bu süreç boyunca tarafların hassasiyetlerini, önceliklerini ve beklentilerini dikkatle dinledik. Her iki ülkenin değerli katkılarıyla da bugün mutabık kaldığımız ortak bildiri metnini ortaya çıkardık. Bu ortak bildirileri, geçmişe değil geleceğe odaklanmakta, bizim için çok önem taşıyan bu iki dost ülkenin bundan sonra inşa edecekleri ilkeleri kayda geçirmektedir. Büyük özverilerle bu tarihi uzlaşıya vardıkları için değerli kardeşlerimi gönülden tebrik ediyor, kendilerine yapıcı tutumlarından dolayı teşekkür ediyorum."

Erdoğan, Somali ve Etiyopya'nın bulunduğu bölgenin, geçmişte birçok haksızlığa uğramasına ve ciddi çatışmalara sahne olmasına rağmen tarihte parlak dönemler yaşamış ve insanlığa önemli katkılar yapmış bir coğrafya olduğuna işaret etti.

Bölge insanının zorlukların üstesinden gelme bilgeliğini hep gösterdiğine dikkati çeken Erdoğan, "Biraz önce mutabık kalınan ortak bildirinin önümüzdeki dönemde karşılıklı saygı temelinde bölgede işbirliği, ekonomik kalkınma ve refah için sağlam temel oluşturacağına inanıyorum. Bu aynı zamanda devlet adamlarının gelecek nesillere karşı görev ve sorumluluğudur. Burada ilan ettiğimiz uzlaşı böylesi bir vizyonun ürünüdür. Bundan sonra atacağımız adımları birlikte kararlaştırıp, bölge insanının huzur ve refahını arttıracak projeleri beraberce hayata geçireceğiz." diye konuştu.

"BU DÜNYA HEPİMİZE YETER"

Somali Cumhurbaşkanı Mahmud ve Etiyopya Başbakanı Ahmed'e teşekkürlerini sunan Erdoğan, şunları kaydetti:

"Özelikle Etiyopya'nın denize açılma talepleri doğrultusunda inşallah bugünkü yaptığımız ilk toplantıdan sonra bunun devamını da yapıp, denize açılma konusunda Şeyh Mahmud kardeşimin de gereken ilgi, alaka ile desteği vereceğine inanıyorum. Bu dünya hepimize yeter. Burada hep birlikte yerimizi muhakkak inşallah alacağız ve bunun adımlarını da beraber inşallah atacağız."

Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ve Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed ile ortak basın toplantısı düzenledi. (AA)

İKİ LİDERDEN ERDOĞAN'A TEŞEKKÜR

Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ve Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed, iki ülke arasındaki anlaşmazlığın çözülmesi konusunda sunduğu gayretlerinden dolayı Türkiye'ye ve Başkan Recep Tayyip Erdoğan'a teşekkür etti.

Mahmud, ülkesi ile Etiyopya arasındaki anlaşmazlığın çözülmesi konusunda sunduğu gayretler için Türkiye'ye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'a teşekkür ederek, "Bir açıdan bu bir son çünkü bizim anlaşmazlıklarımıza bir son getiriyor. Son zamanlarda Etiyopya ve Somali iki komşu ülke." dedi.

İki ülkenin de ortak çıkarlara sahip olduğunu vurgulayan Mahmud, "Türkiye'nin gayretlerine müteşekkiriz. Somali, Etiyopya'nın gerçek dostu olacaktır, gelecekte ve önümüzdeki yıllarda da. Bu ilişkinin halklarımız için faydası olmalı. Bölgemize barış ve istikrar bizim için ve halklarımız için ilk öncelik." diye konuştu.

Mahmud, iki ülkenin çıkarları için ilerleme konusunda ortak fırsatlar olduğuna dikkati çekerek, Somali'nin, bu konuda Etiyopya liderliğiyle ve halkıyla çalışmaya hazır olduğunu söyledi.

Etiyopya Kuvvetlerinin Somali'deki fedakarlıklarını ve kayıplarını tanıdığını, geçmiş Afrika Birliği misyonlarının da önceki yıllarda kayıpları olduğunu hatırlatan Mahmud, şunları kaydetti:

"Bu da aslında insanlarımızın ne kadar birbirine bağlı olduğunu gösteriyor ve gösterecek. Bunun yanı sıra Etiyopya ve Somali çok fazla ortak noktaya sahip. Farklılıklarımız sınırlı, ortak noktalarımız çok yüksek. Çabalayacağız ve elimizden gelen her şeyi yapacağız. Halklarımız için barışçıl bir şekilde olması için elimizden geleni yapacağız. Bölgemizin bizim işbirliğimize ihtiyacı var."

Mahmud, Afrika Boynuzu'nun çok hassas bir bölge olduğunu vurgulayarak, hem Etiyopya'nın hem Somali'nin birlikte çalışmaya ihtiyaç duyduğunu, böylelikle ortak fayda sağlayabileceğini, refah için çok fırsat olduğunu ve bunun birlikte başarılacağını bildirdi.

Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ve Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed ile ortak basın toplantısı düzenledi. (AA)

"BİZ SADECE KOMŞU ÜLKELER DEĞİLİZ, AYNI ZAMANDA KARDEŞİZ"

Başbakan Ahmed de konuşmasında, Afrika Boynuzu bölgesinde barış ve istikrarın sağlanması için gösterdiği gayretlerden dolayı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a, hükümetine ve Türkiye halkına teşekkürlerini sundu.

Erdoğan'ın inisiyatif alarak Etiyopya ve Somali arasındaki uzlaşma görüşmelerini başlattığını belirten Ahmed, tarafların geçmişte dışişleri bakanları düzeyinde görüşmeler yaptığını hatırlattı.

Ahmed, "Bu çabalar bugünkü toplantıya bizi getirdi ve liderler düzeyinde bu toplantıyı gerçekleştirdik." ifadesini kullanarak, geçen yıllar içinde taraflar arasında oluşan yanlış anlaşılmaları ele aldıklarını kaydetti.

Etiyopya ve Somali arasındaki ilişkinin uzun geçmişe dayandığına işaret eden Ahmed, "Biz sadece komşu ülkeler değiliz, aynı zamanda kardeşiz. Bizim kan bağımız var, bizim kaderimiz kan bağıyla bağlı. Etiyopya ve Somali ortak tarihe, dile ve kültüre sahip ama aynı zamanda kan fedakarlığıyla da kardeşiz." dedi.

Ahmed, binlerce Etiyopyalı askerin Somali devletinin güvenliğini sağlamak ve ülkeyi teröristlerden korumak için hayatını kaybettiğini vurguladı.

Görüşmeleri kolaylaştırmak için çaba sarf edenlere teşekkür eden Ahmed, "Bizimki tabi ki üçüncü taraf müdahalesine gerek olmadan da yürütülebilecek bir aile diyaloğuydu aslında. Geçtiğimiz 6 yıl içinde Etiyopya, bölgesel entegrasyon konusundaki taahhüdünü yineledi; sadece sözlerle değil, somut adımlarla bunu gösterdi." dedi.

Ahmed, Etiyopya hükümetinin Afrika Boynuzu bölgesindeki istikrarsızlıktan oldukça muzdarip olduğunu, barış ile büyüme konusunda ortak paydada olduklarını ve karşılıklı kalkınmaya ihtiyaç duyduklarını dile getirdi.

"Etiyopya, denizlere güvenli ve güvenilir erişim istemektedir. Bu, bütün komşularımız için de faydalı olacaktır. Büyümekte olan nüfusumuzla birlikte ekonomimize olan talep de bu erişimi gerektirmektedir." ifadelerini kullanan Ahmed, ülkesinin ekonomik dinamizminin, büyümesinin ve olumlu çabalarının sürdüğünü söyledi.

Ahmed, "Bizim olumlu gelişmelerimiz bütün Afrika Boynuzu bölgesine fayda sağlayacaktır. Dolayısıyla bu gayretler şüphe değil, iş birliği ruhu içinde yürütülmelidir." diyerek, yürüttükleri yapıcı görüşmelerin kendilerini yeni yıla işbirliği ve dostluk ruhuyla sokacağı değerlendirmesinde bulundu.

Başbakan Ahmed, Somali Cumhurbaşkanı Mahmud'a da toplantıyı "kazan kazan yaklaşımıyla sonlandırdığı için" teşekkür etti.