Rıza formu nedir? Aşı olma formu nedir? Zorunlu mu? Sorularının cevabı arama motorları üzerinden yüzbinlerce kişi tarafından merakla araştırılıyor. Koronavirüs aşısının Türkiye'ye gelmesi ile gündemden düşmeyen konular arasında yer alan Rıza formu nedir? Aşı olma formu nedir? sorgulamaları hakkında merak edilen bilgileri haberimizde derledik.
AŞI OLANLAR ÖNCE RIZA FORMU ONAYLAYACAK
Hürriyet'in haberine göre Çin'den gelen 3 milyon dozluk ilk parti aşıların hazırlıklarında sona yaklaşılırken önümüzdeki hafta belirlenen plan dahilinde aşılar yapılmaya başlanacak. Hükümet yetkilileri, Alman BioNTech'le yapılan anlaşma gereği ilk 500 bin aşının da 10 gün içinde Türkiye'de olacağını öne sürdüler. Aşılama önce sağlık çalışanları, 65 yaş üstü, emniyet mensupları, öğretmenler, huzurevi çalışanlarına yapılacak.
Aşı yapılanlara "hastaya konulan teşhis, uygulanacak tedavi ve oluşabilecek riskler açısından bilgilendirme ve tıbbı işlem için hastanın rızasına alma" amacı taşıyan ONAM formu imzalatılacak. Rutin olarak yapılan 13 aşıda alınmayan bu belgenin, salgın döneminde acil aşılama kararı alınması ve bu aşıların henüz ruhsat almamaları nedeniyle sorumluluğun vatandaşla paylaşılması için gerektiği öğrenildi. İki doz arasındaki sürenin açılmasına, yani 28 gün olmasına Bilim Kurulu karar verdi. İnaktif aşılarda iki dozun arası ne kadar açılırsa, o kadar etkin olduğu belirtiliyor.
RIZA FORMU NEDİR?
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu'na göre açık rıza, kanunda "belirli bir konuya ilişkin, bilgilendirilmeye dayanan ve özgür iradeyle açıklanan rıza" şeklinde tanımlanmıştır. Buna göre açık rızanın üç unsuru vardır:Belirli bir konuya ilişkin olmasıBilgilendirilmeye dayanmasıÖzgür iradeyle açıklanmasıKanunun bu tanımı, gerekçede de atıfta bulunulan Avrupa Birliği Direktifi'nin "rıza" tanımına karşılık gelmektedir. Bu doğrultuda Madde 29 Çalışma Grubu'nun 15/2011 sayılı görüşünden özetle aşağıdaki açıklamalar kaleme alınmıştır.
Geçerli olması için rızanın belirli bir konuya ilişkin olması gerekir. Bunun anlamı "Verilerimin işlenmesini kabul ediyorum." şeklinde açık uçlu bir rızanın tek başına Kanun bağlamında "açık rıza" kabul edilmeyeceğidir. Rızanın, başta hangi verilerin ne amaçlarla işleneceği olmak üzere işlemenin farklı noktaları açısından da verilmiş olması gerekir. Burada önemli olan tarafların karşılıklı makul beklentileri olacaktır. Anlaşılacağı üzere rızanın belirli bir konuya ilişkin olması, mahiyeti gereği bilgilendirilmeye dayanmasına da bağlıdır.
Veri sorumlusunun, gerçekleştireceği farklı işlemler için, ilgili kişi tarafından öngörülmesi muhtemel olması kaydıyla, ilgili kişinin açık rızasını bir defa alması kural olarak yeterlidir. Ancak veri sorumlusunun sonradan farklı amaçlarla bu verileri işlemek istemesi durumunda (üçüncü kişilere aktarım gibi) ayrıca buna ilişkin rıza alınması gerekecektir. Aynı durum, verilerin işlenme amaçlarının değişmesi halinde de geçerlidir.Rızanın verilmesinden önce ilgili kişinin işlemeyle alakalı bütün konularda açık ve anlaşılır bir biçimde bilgilendirilmesi gerekir. Kanunun 10. maddesinde düzenlenen aydınlatma yükümlülüğü, mahiyeti gereği birçok durumda rızanın bu elementi ile ilişkili olacaktır ancak düzenlenme şekli itibariyle ayrı bir yükümlülüktür.
