Denizleri karış karış tarıyor, dengeleri altüst ediyor! İşte Türkiye'nin sondaj gemileri

Türkiye, son dönemde sondaj faaliyetlerine hız verdi. Doğu Akdeniz'de Barbaros Hayrettin Paşa, Fatih ve Yavuz gemileri, Karadeniz ve Marmara'da Oruç Reis sismik araştırma gemisi denizlerde araştırmalarını sürdürüyor. Peki Türkiye'nin sondaj gemileri nerelerde, neler yapıyor? Özellikleri neler?

Takvim.com.tr

Giriş Tarihi: 21 Ağustos 2020 11:56

Sondaj çalışmalarını arttıran Türkiye, yerli üretim gemileri Akdeniz ve Karadeniz'de görevlendirdi. Doğu Akdeniz'de Barbaros Hayrettin Paşa, Fatih ve Yavuz gemileri hidrokarbon araştırması yapıyor. Karadeniz ve Marmara'da da faaliyet gösteren Oruç Reis sismik araştırma gemisini de Doğu Akdeniz'e indirilmişti.

FATİH SONDAJ GEMİSİ

Türkiye'nin petrol ve doğalgaz arayacak ilk sondaj gemisi 'Fatih' geçen yıl arama çalışmalarına başladı. Fatih, 30 Ekim'de Alanya-1 adlı kuyuda ilk sondajı yaptı. Ardından ikinci sondaj için Finike- 1 alanına geçti, sondaj çalışmalarına burada devam ediyor.

TÜRKİYE'NİN İLK YERLİ SONDAJ GEMİSİ FATİH'İN ÖZELLİKLERİ
Türkiye'nin ilk yerli sondaj gemisi "Fatih", Karadeniz'de sondaj faaliyetleri gerçekleştirmek üzere İstanbul'un fethinin 567. yıl dönümü olan 29 Mayıs'ta sefere çıktı.

Güney Kore'de 2011'de inşa edilerek denize indirilen Fatih, 6. nesil denilen üst düzey bir teknolojiye sahip.

"Upgrade" edilme sürecinde, sondaj ekipmanları, kuyu kontrol sistemleri, dinamik pozisyonlama sistemleri, gemi iticileri ve gemi jeneratörlerine varıncaya kadar gerekli tüm teknik aksamı yenilenen Fatih, kendi sınıfındaki 16 gemi arasından sıyrılarak böylesine yüksek teknolojiye sahip dünyanın ilk 5 gemisi arasına girdi.

12 bin 200 metre derinlikte yani dünyanın en derin çukuru olan Mariana Çukuru'ndan daha derinde, çok yüksek basınç altında dahi deniz sondajı yapabilme kabiliyeti bulunan Fatih'in uzunluğu neredeyse bir Eyfel Kulesi kadar.

Fatih'in, 64 metre yüksekliğindeki sondaj kulesinin uzunluğu, 67 metre yüksekliğindeki Galata Kulesi'ne yakın. Fatih'in iki kulesi, toplam 1750 ton yük kaldırma kapasitesine sahip.

Aktif konumlandırma sistemi sayesinde 6 metre yükseklikteki dalga boyunda bile sabit kalarak operasyonlarını sürdürebilme özelliği bulunan Fatih, bu üst düzey teknolojik özellikleriyle en zor operasyon koşullarında çalışarak kendini ispatlamış bir gemi.

YAVUZ SONDAJ GEMİSİ

'Milli Enerji ve Maden Politikası' kapsamında, denizlerdeki arama ve sondaj faaliyetlerinin artırılması amacıyla TPAO'nın satın aldığı sondaj gemisi Yavuz, 20 Haziran'da Kocaeli Dilovası'ndan yola çıktı, Antalya ve Taşucu limanına uğrayarak son yüklemeleri yaptı. Daha sonra da Doğu Akdeniz'e ulaştı. Gemi, KKTC'den alınan ruhsat bölgesinde, Karpaz'da ilk sondaja başlayacak.

YAVUZ SONDAJ GEMİSİNİN ÖZELLİKLERİ

Uzunluğu 230 metre ve genişliği 36 metre olan altıncı nesil ultra derin deniz sondaj gemisi Yavuz'da, yaklaşık 130 metrelik çift sondaj kulesi bulunuyor.

Gemi, 12 bin 200 metre derinliğe kadar çok yüksek basınç altında ve yüksekliği 6 metreye kadar olan dalgalarda dahi sondaj yapabiliyor. Çalışmalarını çevreye zarar vermeden gerçekleştiren Yavuz, aktif konumlandırma sitemine sahip.

Şu anda bin 710 metre sondaj derinliğinde çalışmalarını sürdüren gemiyle 3 bin metrenin üzerinde sondaj derinliğine ulaşılması hedefleniyor.

Yavuz'a bölgede yürüttüğü sondaj faaliyetlerinde TCG Gemlik Fırkateyni ve TCG İmbat Hücumbotu eşlik ediyor.

Toplam 140 personelin görev yaptığı gemide, oyun alanı, sinema ve spor salonu gibi sosyal alanlar ile bir doktor ve bir hemşirenin hizmet verdiği tam donanımlı revir bulunuyor.

BARBAROS HAYRETTİN PAŞA SİSMİK ARAŞTIRMA GEMİSİ

2013'te petrol ve gaz araştırmalarında kullanılmak üzere envantere giren sismografik araştırma gemisi Barbaros Hayreddin Paşa, Karadeniz bölgesinde sismik arama çalışmalarına başladı. 2017 yılında ise Akdeniz'e gitti. Gemi şu anda Doğu Akdeniz'de arama çalışmaları yapıyor.

BARBAROS HAYRETTİN PAŞA SİSMİK ARAŞTIRMA GEMİSİ ÖZELLİKLERİ

İki ve üç boyutlu sistim veri toplayabilen, yön ve pozisyon tayinini uydu haberleşmesiyle otomatik olarak yapabilen 84 metre uzunluğundaki gemide bir de helikopter pisti yer alıyor.

KANUNİ GEMİSİ

2012 yılında Güney Kore'de üretimi tamamlanan ve daha sonra Türkiye'ye getirilen sondaj gemisine 'Kanuni' ismi verilmişti.

Toplam 11 bin 400 metre derinliğe ve 3 bin metre sondaj açabilme kapasitesine sahip olan Kanuni gemisi, 2015'e kadar Brezilya'da enerji firması Petrobras tarafından kullanıldı. Kanuni, altıncı nesil ultra deniz sondaj gemisi olarak da biliniyor.

ORUÇ REİS

Faaliyete 15 Ağustos 2017'de başlayan ve yüzde 90 yerli tasarım, işçilik ve entegrasyonu olan gemi, Antalya'nın dünyaca ünlü Konyaaltı Sahili'nden de görülebiliyor.Oruç Reis Sismik Araştırma Gemisi, kıta sahanlığı ve doğal kaynak aramaları başta olmak üzere her türlü jeolojik, jeofizik, hidrografik ve oşinografik araştırmaları gerçekleştirebiliyor.

Tam donanımlı ve çok amaçlı dünyadaki 5-6 araştırma gemisinden biri olan gemide, 2 ve 3 boyutlu sismik, gravite, manyetik olarak jeofizik araştırması yapılabiliyor. Gemi, 8 bin metre derinliğe kadar 3 boyutlu, 15 bin metre derinliğe kadar iki boyutlu sismik operasyonları gerçekleştirebiliyor.