Takvim.com.tr
2000 2012 arası sigortası olana müjde tablo! 10 yıl hizmet ve 50, 51, 52, 53, 54 ve 55 yaşında emeklilik hakkı açıklandı!
Türkiye'de birçok çalışan, erken emeklilik hayali kuruyor. Emekli olabilmek için belirli bir yaş ve prim günü şartı bulunsa da, bazı mesleklerde yıpranma hakkı devreye girerek erken emekliliği mümkün kılıyor. İşte yıpranma hakkı ve hangi mesleklerde geçerli olduğuyla ilgili detaylar...
Türkiye'de milyonlarca çalışanın hayali olan erken emeklilik artık bazı özel meslek grupları için daha erken yaşlarda gerçekleşebiliyor. Emeklilik için belirlenen prim günü ve yaş şartları genel olarak herkes için geçerli olsa da, bazı özel durumlar bu şartları esnetebiliyor. Bu avantajlardan biri de "yıpranma hakkı" olarak bilinen sistemdir. Yıpranma hakkı, belirli meslek gruplarında çalışanlar için erken emekliliğin kapılarını aralayan önemli bir imkandır.
Türkiye'de fiili hizmet süresi zammı veya halk arasında "yıpranma hakkı" olarak bilinen sistem, ağır ve yıpratıcı işlerde çalışanlara erken emeklilik hakkı tanıyan bir düzenlemedir. İşte bu sistemin temel bilgileri:
1. Fiili Hizmet Süresi Zammı Nedir? Fiili hizmet süresi zammı, ağır koşullarda çalışan işçilere veya memurlara, çalıştıkları her 360 günlük süre karşılığında ilave emeklilik günleri verilmesini içeren bir sistemdir. Bu ek günler, emeklilik süresini kısaltmak ve erken emeklilik hakkı kazandırmak amacıyla kullanılır.
2. Nasıl Uygulanıyor? Bu sistem, çalışanın fiili hizmet süresine ek günler eklemek suretiyle uygulanır. Her 360 günlük çalışma için belirli bir süre ilave edilir. Bu ilave hizmet süresi en fazla 5 yıl olabilir ve verilen sürenin yarısı, emeklilik yaşı için gereken süreden indirilir. Ayrıca, bu süreler için emekli ikramiyesi de ödenir. Bazı mesleklerde, özellikle yeraltı işlerinde çalışanlar için süre sınırlaması uygulanmaz. Ayrıca, Türk Silahlı Kuvvetleri ve Emniyet Genel Müdürlüğü personeli için 8 yıla kadar fiili hizmet süresi zammı verilebilir.
3. Kimler Yararlanabilir? Fiili hizmet süresi zammı 4/A statüsünde (işçi statüsü) çalışanlar ve 4/C statüsünde (memur statüsü) çalışanlar için uygundur.
4. Hangi Mesleklerde Çalışanlar Erken Emekli Olabilir? Yıpranma hakkından yararlanarak erken emekli olabilen meslekler, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından belirlenir. Bu meslekler arasında yeraltı maden işleri, demir-çelik fabrikaları, asit üretimi, Türk Silahlı Kuvvetleri, Sahil Güvenlik Komutanlığı, emniyet, MİT, ceza infaz kurumları, basın ve yayın sektörü, su altında çalışanlar, çimento fabrikaları, termik santraller, sağlık sektörü, cam işleri gibi birçok meslek bulunmaktadır.
5. Yıpranma Hakkından Yararlanmak İçin Gerekli Şartlar Nelerdir? Yıpranma hakkından yararlanmak için çalışanın yıpranma payına dahil olan işlerde en az 3600 gün çalışmış olması gerekmektedir. Ayrıca, yaş haddinden indirim yapılabilmesi için de 3600 günlük çalışma koşulu aranır.
6. İlave Hizmet Süresi Çalışma Yılına Nasıl Eklenir? Meslek kollarına göre ek süreler farklılık gösterebilir. Örneğin, yeraltı maden işlerinde çalışanlar için her yıl için 180 gün ek süre eklenirken, TSK personeli için her yıl 90 gün eklenir. Diğer meslekler için bu süreler farklı olabilir ve SGK tarafından belirlenir.
7. Fiili Hizmet Süresi Zammı Nasıl Hesaplanır? Fiili hizmet süresi zammı hesaplaması, çalışılan gün sayısına göre değişir. Çalışılan her 360 gün için belirli bir katsayı kullanılır. Örneğin, 90 gün ek süre veriliyorsa, çalışılan gün sayısı 0.25 ile çarpılır. Bu hesaplama sonucunda fiili hizmet süresi zammı bulunur.
8. Tatil Günleri Dahil Edilir mi? Hafta tatili, yıllık izin, sağlık izni, resmi tatil gibi çalışılmayan günler, fiili hizmet süresi zammı hesaplamasına dahil edilmez.
9. Sigortalılık Süresini Etkiler mi? Fiili hizmet süresi zammı, hem yaş haddinden indirim yapar hem de sigortalılık süresine eklenir.
10. Maaşa Etkisi Var mı? Hizmet süresi arttıkça yaşlılık aylığı da artar, bu da daha yüksek emekli maaşı almanızı sağlar.
11. Başvuru Gerektirir mi? Başvuruya gerek yoktur. SGK, fiili hizmet süresine eklenmesi gereken günleri otomatik olarak hesaplar ve emeklilik süresine ekler.
12. Emekliliği Nasıl Erkene Çeker? Örnek olarak, cıva üretiminde çalışan bir işçi için fiili hizmet süresi zammı 90 günse, bu işte 12 ay çalıştığında 15 ay çalışmış sayılır. Bu, prim gün sayısını artırır ve erken emeklilik hakkı sağlar. Yani normalde 360 gün çalışılması gereken bir işte çalışanlar, yıpranma hakkı sayesinde daha kısa sürede emekli olabilirler.
Günün Manşetleri
Tüm Manşetler
