Bankanın temyiz talebi üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay, yerel mahkemenin kararını banka lehine bozdu. Yargıtay kararında, emeklinin kredi kullanırken kredinin teminatı olarak banka nezdinde bulunan tüm alacakları, mevduat ve bloke hesapları üzerinde bankaya haciz yetkisi verdiği belirtildi. Davacı emeklinin bankadan aldığı kredi borcunu sözleşme şartlarına uygun olarak ödemesi gerektiği kaydedilen kararda, davacının sözleşmenin her sayfasını ayrı ayrı imzalayıp, serbest iradesi ile kredi borcu taksitlerinin bankadan aldığı maaştan ödenmesi için muvafakatname verdiği ifade edildi. Aksinin kabulü halinde, kredi isteyen kişinin mali durumu ve maaş gelirine göre borcunun ödenebileceği güvencesiyle kredi veren bankanın alacağının imkansızlaşması, kötü niyetli bir kredi borçlusunun borcunu hiç ödememesi gibi bir sonuç doğacağı, bunun da medeni kanuna aykırı olduğu belirtildi.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu da (2017/2899 E. , 2018/420 K.) aynı konuda bir başka dosya ile ilgili kararında, kredi kullanırken verilen taahhüdün sonradan kaldırılmasının emeklileri mağdur edeceğine dikkat çekti. Kararda, aksi takdirde emekli maaşı dışında geliri ve bu suretle teminat gösterebileceği herhangi bir malvarlığı bulunmayan tüketicilerin, alacağının tahsili imkanını kuvvetlendirmek istemesi makul olan banka karşısında düş duruma düşüreceği, emeklileri kredi kullanamaz hale getireceği ifade edildi.
EMEKLİ MAAŞLARINA HACİZ KALDIRILABİLİR Mİ?
Korona virüs arasının ardından icra müdürlükleri yeniden çalışmaya başladı. Emeklilerin en fazla merak ettiği konuların başında 'emekli maaşlarına haciz konulur mu' sorusu geliyor. Konunun uzmanlarından Caner Çakı, emekliler tarafından en fazla kendilerine yönetilen sorunun "Emekli maaşıma haciz gelir mi" olduğunu söyledi.
Çakı, icra müdürlüklerinin alacaklının talebi üzerine emekli maaşlarından kesinti yaptığını hatırlatarak, "Emekli maaşından yapılan bu kesintisi alınan maaşın en fazla yüzde 25'i kadar yapılabiliyor. Zaten icra iflas kanununda bu, 2004 sayılı 83 üncü maddesine göre maaşlar, tahsisatlar, yaşlılık aylıkları, sigortalar ve yaşlılık sandıkları tarafından tahsis edilen gelirler haczi, ancak kısmen caiz olan şeyler arasındadır ibaresi yer almış.
Bu konuda icra memuru, emekli maaşı üzerinden haciz kesintisi taleplerinde, borçlunun ve ailesinin geçinmeleri için gerekli olan miktarı saklı tutar ve geriye kalan kısım üzerinde haciz işlemi yapabilir. Öte yandan, kanun haciz işlemlerinde haciz yapılabilecek miktarın dörtte birinden az olamayacağını da belirtir. İcra müdürlükleri ise dörtte birlikte kısma haciz uygulamayı tercih etmektedir" dedi.
İCRA VE İFLAS KANUNU EMEKLİ MAAŞLARINA KISMİ OLARAK HACZE KARAR VERMİŞTİR"
Sosyal güvenlik hukukunda ise olayın farklı olduğunu belirten icra uzmanı Çakı, "İcra ve iflas kanunu emekli maaşlarına kısmi olarak hacze karar vermiştir fakat 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na göre çok farklıdır. Sosyal güvenlik hukuku, sigortalılar ve hak sahiplerinin gelir, aylık ve ödeneklerinin haczedilmesini yasaklamıştır.
Kanun sadece bununla kalmayarak sigortalıların ve onların geride kalan eş, çocuk, ana ve baba gibi hak sahiplerinin gelir, aylık ve ödenekleri koruma altına alınmıştır. Haczi yasaklanan gelir, aylık ve ödeneklerin haczedilmesine ilişkin talepler, icra müdürü tarafından reddedilmesi gerekmektedir. Bunun tek istisnası ise borçlunun ben bu borcu ödemek istiyorum maaşımdan kesilebilir demesidir" diye konuştu.
"HACZİ YASAK OLAN MAAŞINIZIN KESİNTİYE UĞRADIĞINI ŞİKAYET EDEBİLİRSİNİZ"
Emekli maaşınıza haciz geldiği takdirde kanuna aykırı olarak haciz kesintisi yapıldığını ve bu kesintinin sonlandırılmasının mümkün olduğunu belirten Çakı, "Haciz kesintisi koyan icra müdürlüğüne başvurarak, 5510 sayılı kanunun uygulanmasını talep edin. Büyük ihtimalle talebiniz cevap bulacaktır.
Bulmadığı takdirde ise icra tetkik merciine başvurarak, haczi yasak olan maaşınızın kesintiye uğradığını şikayet edebilirsiniz. İcra tetkik hakimi sizin şikayetinizi inceleyecek, maaşınızdaki haczin kaldırılması kararı verecektir" ifadelerini kullandı.
