Katoliklerin ruhani lideri Papa Franciscus, bu sabah (21.04.2025) yerel saatle 07.35'de 88 yaşında öldü.
Uzun zamandır sağlık sorunlarıyla cebelleşen ve çok sayıda rahatsızlık geçiren Papa, geride bıraktığımız gün Paskalya törenine katılmış, Vatikan'a ziyarette bulunan ABD Başkan Yardımcısı JD Vance ile bir araya gelmişti.
Kardinaller yeni papayı seçecek (Fotoğraf: AA)
Papa Francis'in ölümü sonrası akıllara tek bir soru geldi: Yeni papa nasıl seçilecek?
Bilindiği üzere Papa, Kardinaller Konseyi tarafından seçiliyor. Vatikan'ın bildirdiğine göre; Filipinlerden Portekiz'e, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nden İsveç'e toplam 252 kardinal bulunuyor.
Ancak burada önemli olan husus kardinallerin 80 yaşını aşmamış olması. 80 yaşını aşan kardinaller Papa seçiminde oy kullanamıyor. 252 kardinalin 114'ü 80 yaş ve üzeri. Dolayısıyla yeni papa seçiminde 138 kardinal belirleyici unsur olacak.
Yeni papa seçilene kadar Katolik Kilisesi'nin idaresini de Kardinaller Koleji ismi verilen kurum idare ediyor.
Kardinaller yeni papayı seçene kadar şapelden çıkamaz (AA)
KARDİNALLER UZLAŞANA KADAR ŞAPELDEN ÇIKMIYOR
Gelelim seçim sürecine... Oy verme işlemi Sistine Şapeli'nde günde dört oylama usulüyle yapılıyor. Seçim sürecinde kardinaller Vatikan'da kalıyor ve dış dünyayla herhangi bir temas kuramıyor.
Kardinaller bir uzlaşıya varana kadar Vatikan'dan dışarı çıkamıyor.
Oylama başlamadan önce Sistine Şapeli'nde güvenlik uzmanları gizli kamera ya da mikrofon bulunmadığını teyit etmek için taramalar yapıyor. Toplantı başladıktan sonra yeni papa seçilene kadar kardinaller yemek yeme, oy kullanma, uyuma gibi tüm işlerini kilit altında gerçekleştiriyor.
Kardinaller sağlıkla ilgili acil durumlar haricinde dış dünyayla temas edemiyor. Bütün televizyon ve radyolar kaldırılıyor, gazeteler ve dergiler içeri sokulmuyor, cep telefonu, tablet gibi dijital cihazların kullanımı yasaklanıyor.
Görüşmeler başlamadan evvel, kardinaller sabah ayinine katılıyor ardından da topluca şapele giriyor.
Kardinaller yeni papayı seçecek (Fotoğraf: AA)
KOMUTLAR LATİNCE
Kardinaller toplantı alanına girince bir gizlilik yemini ediyor. Ardından Latince "herkes dışarı" anlamına gelen "extra omnes" komutuyla seçimde rolü olmayan herkes dışarı çıkarılıyor ve kapılar kapatılıyor.
Dikdörtgen şeklindeki oy pusulalarının üst kısmında Latince "Eligio in Summum Pontificem" (Papa'yı seçiyorum) yazarken altta da seçilen kişinin isminin yazılacağı bir boşluk bulunuyor. Kardinallerden isimlerini kim oldukları anlaşılmayacak bir şekilde yazmaları ve kağıdı iki kez katlamaları isteniyor.
Bacadan beyaz duman çıkarsa yeni papanın seçildiği anlaşılacak (AA)
BEYAZ DUMAN PAPANIN SEÇİLDİĞİ ANLAMINA GELİYOR
Oylar sayılırken, sayım memurlarından biri pusulada yazılı ismi yüksek sesle ilan ediyor. Ardından oy pusulaları yakılıyor. Pusulalar yanınca açığa çıkan duman, dış dünyaya papanın seçilip seçilemediğine dair bir mesaj gönderiyor.
Sonuca ulaşılamayan oylamalarda siyah duman çıkarken papa seçildikten sonra çıkan dumanın rengi beyaz oluyor.
Papa Franciscus'un seçildiği ilk gün (AA)
PAPA SEÇİLDİKTEN SONRA NE OLUYOR?
Sistine Şapeli'nin dışında olanlar, içeride olan bitenleri ancak günde iki kez gördükleri dumanlara bakarak anlayabiliyor. Siyah duman başarısızlık, nihayet görülen beyaz duman ise papanın seçildiği anlamına geliyor.
Papa seçildikten sonra Aziz Petrus Bazilikası'nın balkonundan, meydanda bekleyen meraklılara o geleneksel cümleyle "Annuntio vobis gaudium magnum... habemus papam!" (Size büyük bir mutlulukla duyuruyorum... bir papamız var!) diye sesleniliyor.
YENİ PAPA İLK NE DİYOR?
Yeni papa ilk kez dünyanın karşısına bu balkonda çıkıyor. "Urbi et Orbi" yani "şehri ve dünyayı kutsuyorum" dedikten sonra göreve başlıyor.
Gana doğumlu Turkson, ilk siyahi Papa olma ihtimaliyle öne çıkıyor (Takvim.com.tr)
ADAYLAR BELLİ OLDU
Papa Francis'in vefatının ardından Katolik dünyası yeni liderini seçmek için hazırlıklara başladı. Kardinallerin toplanacağı konklav öncesinde, Papalık makamına aday olabilecek isimler merak konusu oldu.
Daily Mail'ın haberine göre, konklavda en az 8 ismin öne çıkıyor. Dünyanın farklı bölgelerinde görev yapan "favori" adaylar arasında siyahi ve Asyalı isimler de bulunuyor. Yayımlanan listede şu isimler yer alıyor:
PETER TURKSON, 76
Gana doğumlu Turkson, ilk siyahi Papa olma ihtimaliyle öne çıkıyor. Afrika kıtasıyla güçlü bağları bulunan kardinal, Papa Francis döneminde Güney Sudan'a barış elçisi olarak gönderilmişti. Eşcinsel ilişkiler konusunda ılımlı bir tutum sergileyen Turkson, Afrika ülkelerindeki yasaların sertliğini eleştirmekle birlikte bölge halkının görüşlerine saygı gösterilmesi gerektiğini savunuyor.
Filipinler'in Manila Başpiskoposu Tagle (Takvim.com.tr)
LUİS ANTONİO TAGLE, 67
Filipinler'in Manila Başpiskoposu Tagle, Asya'dan çıkacak ilk Papa olabilir. Katolik nüfusun en hızlı arttığı bölgenin temsilcisi olarak görülen Tagle, kürtaja karşı çıkmasına rağmen kilisenin eşcinsel ve boşanmış çiftlere karşı tutumunu eleştiren liberal görüşleriyle tanınıyor.
PİETRO PAROLİN, 70
Vatikan'ın Devlet Sekreteri olarak görev yapan Parolin, "süreklilik adayı" olarak değerlendiriliyor. 2015'te İrlanda'da eşcinsel evliliğin yasallaşmasını "insanlık için yenilgi" olarak nitelendiren kardinal, Çin ile yapılan tartışmalı anlaşmanın da mimarı olarak biliniyor.
Peter Erdo (Takvim.com.tr)
PETER ERDO, 72
Macaristan'dan aday gösterilen Erdo, Sovyet bloğunda din adamlarının yaşadığı zulümlere karşı mücadele vermiş bir isim. Muhafazakar çizgisiyle tanınan kardinal, boşanmış çiftlerin kutsal komünyon almasına şiddetle karşı çıkıyor.
JOSE TOLENTİNO DE MENDONCA, 59
Portekizli kardinal, genç yaşıyla dikkat çekiyor. Modern dünyayla etkileşimi savunan Tolentino, sinema ve müziğin dini çalışmalarda kullanılması gerektiğini düşünüyor.
Mateo Zuppi (Takvim.com.tr)
MATTEO ZUPPİ, 69
Papa Francis'in Ukrayna barış elçisi olarak görevlendirdiği Zuppi, Rus Ortodoks Kilisesi lideri Patrik Kirill ile görüşmeler yapmıştı. Diplomatik çabalarına rağmen somut sonuçlar elde edememişti.
MARİO GRECH, 68
Malta doğumlu Grech, kilisenin eşcinsel çiftlere karşı tutumunu yumuşatması gerektiğini savunuyor. Ancak genel olarak gelenekçi çizgisiyle tanınıyor.
Robert Sarah (Takvim.com.tr)
ROBERT SARAH, 79
Fransız Ginesi'nden Sarah, toplumsal cinsiyet ideolojisini eleştiren açıklamalarıyla biliniyor. İslami köktendinciliğe karşı sert tutumuyla öne çıkan kardinalin yaşı ise en büyük dezavantajı olarak görülüyor.
