"YAYINCILIĞI ÖLDÜRÜYORLAR"
Latin Amerikalı göçmenlere yönelik bir haber kaynağı olan the Bridge Canada'nın kurucu ortağı ve gazeteci Gabriel Ramiez, Meta ablukasının "yayıncıları öldürdüğünü" yazdı. Kanada-Google anlaşması Google'ın hangi medya şirketlerinin hayatta kalacağını ve başarısız olacağını engellemesi bakımından dünyada bir emsal teşkil ediyor.
ANLAŞMALAR YAYIN ŞİRKETLERİNİN LEHİNE Mİ?
New York Times, son birkaç yılda haber içeriklerini çalarak kar elde ettiği yönündeki sert eleştirilerin ardından Google ve Meta'nın dünya çapındaki bireysel haber kuruluşlarıyla özel anlaşmalar yapmaya başladığına dikkat çekti. Bu anlaşmaya göre gazeteciliğe bir milyar dolar ayıran Google ve Meta, 2020'den bu yana 22'den fazla ülkedeki haber kuruluşlarıyla anlaşma yaptı. Peki bu anlaşmalar gerçekten yayıncılık şirketlerinin lehine mi?
Toplamda 14,4 milyar dolarlık dijital reklam pazarına yüzde 77 ile Google ve Meta hakim. Öte yandan Google'ın Kanada haber medyası hesaplarına aktaradağı para ise Kanada'daki dijital reklamların yüzde 1,5'inden azını oluşturuyor.
KONTROL TAMAMEN TEKNOLOJİ ŞİRKETLERİNİN ELİNE GEÇECEK
Eleştirmenlere göre hükümet müdahalesi olmadan yapılan bu anlaşmalar, teknoloji şirketlerinin hangi haber kuruluşunun hayatta kalacağını belirlemesine olanak tanıyabilir veya siyasi çıkarlarını eleştirenleri mali açıdan "aç" bırakmalarına sebep olabilir. Yani böylece kontrol tamamen teknoloji şirketlerine geçebilir.
Teknoloji haber yayıncısı the Logic'in kurucusu ve CEO'su David Skok, teknoloji şirketlerinin bazı yayın kuruluşları ile yaptığı anlaşmalarla ilgili "İnternetin eşit şartlara sahip bir alan olması gerekiyor. Bunun yerine bu platformlar kazananları seçiyor." dedi.
GOOGLE VE META'DAN AGRESİF CEVAP
Avustralya, iki yıl önce Google ve Meta'nın haber yayıncılarına yapılacak ödemeler için pazarlık yasasını yürürlüğe koyarak eşit şartlar için baskı yapan ilk ülke olmuştu. Facebook ise Avustralya'daki haber içeriğine erişimi bir hafta süreyle kapatmış fakat ardından yasaya uymuştu.
Avustralya eski Başkanı Rod Sims, yasanın ardından teknoloji şirketlerinin haber kuruluşlarına yıllık 130 milyon dolardan fazla ödeme sağladığını belirtti. Fakat Google ve Meta ise Avustralya'nın ardından daha agresif adımlar atmaya başladı.
Geçtiğimiz yıl Brezilya da benzer bir yasa için adım atmış fakat Google ise yasanın "Google'ı sahte haberleri finanse etmeye zorlayacağını" belirten reklamlar yayımlamıştı. Reklamların ardından Brezilya yasayı geri çekti. Güney Afrika ve Kaliforniya da benzer tepkilerle karşı karşıya kaldı.
