Örnek olarak:
11 Eylül: ABD'de Dünya Ticaret Merkezi ve Savunma Bakanlığı'na (Pentagon) uçaklarla saldırıları yapıldı (2001).
18 Eylül:
Camp David (ABD)'de, Mısır -İsrail (Sedat -
Begin) zirvesi (1978) 24 Eylül: İran-Irak Savaşı'nın başlangıcı (1980) ORTADOĞU'DA YENİ DENGELER başlıklı bir açıkoturum sonrası Haber10 kanalı muhabiri Hülya Özkan'ın sorularına verdiğim cevapları, Takvim okurlarının bilgisine sunuyorum:
Suriye krizi nereye varacak?ABD ve Rusya somut bir anlaşma yaparak ateşkesi sağlayabilirse, Esad'ı devre dışı bırakıp onun adamlarıyla, ılımlı muhalefetin yan yana getirilmesi mümkün olursa, kısmı barış sağlanabilir.
Kafalardaki bir önemli soru:
Suriye'nin, Kürt devleti-Nusayri Arap Devleti-Sünni Arap Devleti olarak üçe bölünmesidir. Bölünmüş bir Suriye'nin, Irak ve Kuzey Irak'taki Kürt devleti ile ilişkileri, Türkiye açısından hayati bir konudur. Böyle bir oluşum bölge dengelerinde yeni sarsıntılara neden olur.
Türkiye'nin bu sürece katkısı ne şekilde gerçekleşti?Bölgesel güç konumuyla Türkiye, Suriye işbirliğini derinleştirdi. Arap Baharı'ndan etkilenen ülkelerden birisi olan Suriye'de iktidar karşıtı gösteriler düzenlenmeye başlanınca farklı bakış ve politikalar ortaya çıktı. Bu süreç içinde muhaliflerin Türkiye'ye kaçmaları, Suriye'li binlerce ailenin Türkiye'ye sığınmaya başlamaları, gerilimi tırmandırdı. Hule Katliamı sonrasında ise Türkiye'nin olayı "Alçakça" olarak nitelemesi, tüm diplomatik ilişkilerin askıya alınmasına kadar uzadı.
Malatya'nın Erhaç Hava Üssü'nden havalanan Türk uçağı Suriye tarafından düşürülünce, her şeyin sonuçlandı...
Katledilen yüz binlerce insana rağmen İran ve Hizbullah niçin Esed'den vazgeçmiyor? İran Suriye'yi bir kalkan gibi koruyor.
Çünkü bölgedeki tek stratejik kalesi Suriye'yi kaybedeceğinden korkuyor.
Özellikle de İran Körfezi Savaşı'ndaki hasımları Katar ve Suudi Arabistan Suriye'deki isyanı desteklerken İran kesinlikle Esad rejimini yalnız bırakmıyor.
Suriye neden İran için önemli?Suriye, İran'ın Lübnan'daki sağ kolu Şii Hizbullah'a ulaşmadaki ana kanalı da ondan... Bu bir nüfuz mücadelesi.
Müdahale karşısında İran'ın ve Rusya'nın tavrı nasıl olur?ABD kısmi bir darbe vuracağı için, iş büyümez. İran ve Rusya, Esad'ı takviyeye devam eder. İç çatışma devam eder.
Suriye'ye olası bir müdahale; bölgesel savaş çıkarır mı?ABD ve Rusya, dünyayı idare ediyor.
Esad için kavga etmezler. Rusya, Suriye'nin çok ileriye gitmesine izin vermez.
Müdahale sonrası ihtimaller?ABD kısmı bombalama harekâtını yapar. Suriye ordusunun bölünmesine çalışır. Esad'ın devre dışı bırakılması için girişimlerini sürdürür. Bundan sonra, Cenevre-2 için görüşmeler hızlanır.
Sonunda, Obama-Putin anlaşmak zorunda kalır. Sonuçta, Baas'ın ve diğer Suriye katmanlarının içinde olacağı bir yönetimin BM çatısı altında çıkarılmasına çalışılır. Sonra, BM'den ateşkes çıkarılır.
Ortadoğu'nun geleceği?
Sudan ikiye bölündü. Irak üç parça.
Irak'ta mezhep çatışması sürüyor. Kuzey Irak'ta bir Kürt Devleti kuruldu. Suriye üç parçaya gidiyor. İç çatışmalar, Irak'ta olduğu gibi yıllarla yayılabilir. Hamas'ın içinde olacağı Filistin-İsrail anlaşması tam sağlanmadan hiçbir barış uzun sürmez.
Ortadoğu'da petrol bitmeden küresel kapışmalar ve mücadelelerin yıllarca sürmesi kaçınılmaz. Müslüman ülkeler, 'bir ve beraber' olmazsa, BARIŞ GÜNEŞİ uzun yıllar zor doğar...
