Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'ne geçen hafta yaptığımız ziyaretten maddi ve manevi dünyaya ilişkin bazı notlar:
Riyad, Cidde, Abu Dhabi caddelerinde silindir hacmi ve dolayısıyla yakıt tüketimi yüksek araçlar dolaşıyor. Çoğu son model. Özellikle gençler lüks jiplerle tur atıyor.
Sadece varlıklı aileler değil orta sınıftakiler de arabayla gezmeyi, uzak bölgelere gitmeyi çok seviyor.
Yakıt "sudan ucuz."
Mekke'den Riyad'a dönerken bizi taşıyan otomobil bir petrol istasyonuna yanaştı.
O yakıt alırken ben de pompanın üzerindeki elektronik göstergeyi izledim.
10 litre benzine kaç lira ödedi biliyor musunuz?
5 Riyal.
Yaklaşık 2,5 Türk lirası.
Yani litresi 25 kuruş.
Tabi dünyanın en büyük petrol ihracatçısı Suudi Arabistan'dan söz ediyoruz.
Dolayısıyla dünyanın en ucuz benzini burada...
***
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan'ın Suudi Arabistan ziyareti Türk işadamları açısından son derece başarılı geçti.
Bir Türk firmasının 450 milyon dolarlık konut projesini alması en somut gelişme oldu.
Suudi Havayolları personeline ait lojmanları Türk şirketi BMB yapacak.
Sadece bu bağlantı bile, oradaki işlerin büyüklüğü hakkında fikir vermeye yetiyor.
Dünyanın en görkemli kentlerini inşa eden Birleşik Arap Emirliklerine geçtiğimizde gördük ki, Suudi Arabistan'ın inşaat konusunda alması gereken daha çok mesafe var.
Tabi bu bizim müteahhitlik sektörü için büyük bir fırsat.
Özellikle altyapı alanında.
Suudi Arabistan ile Türkiye arasında 8 milyar dolar civarında olan ticaret hacmini çok daha yukarılara çıkarma potansiyeli oldukça yüksek.
Çünkü Suudiler her yıl 250 milyar dolar bütçe fazlası veriyor.
***
Körfez ülkelerinin oluşturduğu 1.8 trilyon dolarlık fon, şimdiye kadar Avrupa ve Amerika'da değerlendiriliyormuş.
Ancak ekonomik kriz, fonların Avrupa'dan çekilmesini sağlamış. Şimdi yeni yatırımlar, yeni ülkeler aranıyor.
Körfez fonları içerisinde yaklaşık 600 milyar dolarlık payı bulunan Suudi Arabistan başta olmak üzere birçok Arap ülkesinin gözü Türkiye'de.
Fitch'den sonra bir başka derecelendirme kuruluşundan da "yatırım yapılabilir" seviyede not gelirse, Körfez ülkelerinden Türkiye'ye fon girişinde patlama bekleniyor.
Zaten şu anda Arap yatırımcılar sağlık ve tarım başta olmak üzere birçok alana girmeye başlamış durumda.
***
Bölgeye yaptığımız geziden son bir notu aktarmayı vicdani bir sorumluluk olarak görüyorum:
Mekke'de Kabe'nin etrafında yükselen yapıların o kutsal mekanın üzerine bir karabasan gibi çöktüğünü hissediyorsunuz.
Osmanlı yaklaşımıyla "kutsal mekanların hizmetkarı" olması gerekenlerin maddi varlıkları bu kadar öne çıkarması insanın içini acıtıyor.
Oysa Kabe'yi çevreleyen bölgenin boşaltılması ve lüks otellerin yerine "cennet"i andıran yeşillendirilmiş bir giriş atmosferinin oluşturulması gerekir.
O bölgenin inşaata değil, peyzaj mimarlarına ihtiyacı var.
İşte o zaman "Kabe'nin hizmetkarı" olur ve hac ziyaretine gelenlerin duasından pay alırsınız...