Yanardağ patlaması nedir, nasıl oluşur? Deprem yanardağı tetikler mi?
Rusya'nın doğusunda 8.8 şiddetinde büyük bir sarsıntı kaydedildi. Kamçatka Yarımadası'nda yaşanan deprem, bölgedeki aktif yanardağların hareketliliğini tetikledi. Uzmanlar depremle artan yer altı basıncının volkanik patlamalar üzerinde etkili olabileceği uyarısında bulunuyor. Peki yanardağ patlaması nedir, nasıl oluşur? Deprem yanardağı tetikler mi?
Yanardağ patlamaları, yer kabuğunun altındaki yüksek basınçlı magmanın yeryüzüne ulaşmasıyla meydana gelen doğal afetlerdir. Bu patlamalar sırasında lav, gaz, kül ve kaya parçaları atmosfere fırlar. Yanardağların nasıl ve neden patladığı ise jeolojik süreçlerle yakından ilgilidir. Peki bir deprem yanardağı gerçekten tetikleyebilir mi? İşte bilimsel yanıtı...
(Anadolu Ajansı)
Yanardağ Patlaması Nedir?
Yanardağ patlaması; magmanın, yer kabuğundaki zayıf noktalardan yüzeye ulaşarak lav ve gaz salması ile oluşur. Yer altındaki magma odacığında biriken basınç, belirli bir eşiği aştığında, yanardağ aktif hale gelir ve patlama gerçekleşir.
AFAD'a göre, bu patlamalar sırasında çevreye yayılan küller, lav akıntıları ve volkanik gazlar hem insanlar hem doğa için büyük risk taşır. Patlamalar birkaç dakika sürebileceği gibi, günler hatta haftalar boyunca da devam edebilir.
(Anadolu Ajansı)
Yanardağlar Nasıl Oluşur?
Yanardağlar genellikle levha sınırlarında, yani yer kabuğunu oluşturan tektonik plakaların kesiştiği bölgelerde oluşur. Özellikle:
- Yitim zonları (dalma-batma alanları)
- Sırt sistemleri (okyanus ortası sırtları)
- Sıcak noktalar (Hawaii gibi sabit magmatik kaynaklar) gibi bölgelerde yanardağların yoğunlaştığı görülür.
