takvim-logo

"Efendimiz, uyan ve bizi düşün pahalılığa dayanamıyoruz" Osmanlı'da ilk kadın isyanı

Sultan IV. Mustafa, 1807'de tahtta çıktı. Soğuk geçen kışın getirdiği yiyecek sıkıntısı çarşıda pazarda fiyatları iyice yükseltmişti. Bir Cuma selamlığında tarihte olmayan bir şey oldu ve kadınlar toplu halde geldiler. Padişaha, 'Efendimiz, uyan ve bizi düşün; pahalılığa dayanamıyoruz, aç kaldık' deyip arzuhallerini ilettiler.

TAYFUN ER
TAYFUN ER TAKVIM GAZETESI
Efendimiz, uyan ve bizi düşün pahalılığa dayanamıyoruz Osmanlı’da ilk kadın isyanı

Cuma Selamlığı, padişahların cuma namazına gidip gelirken, hem halkla kaynaşıp onların sıkıntı ve isteklerini dile getirdiği, halkın arz-ı hâllerini ilettikleri arzuhallerini aldığı, hem de devletin azametini gösterdiği sosyal ve iktisadi bir törendi.

Sultan IV. Mustafa, takvimler 13 Mayıs 1808'i gösterdiğinde her hafta yaptığı gibi cuma selamlığında atına binmişti. Tahta çıkalı daha bir yıl bil geçmemişti ve 14 ay süren kısa saltanatıyla Osmanlı tarihinin tahtta oturma süresi en az olan ikinci padişahı olacaktı.

Soğuk geçen kışın getirdiği yiyecek sıkıntısı çarşıda pazarda fiyatları iyice yükseltmişti. Halk sıkıntılıydı. Pahalılığın, kıtlığın üstüne şehirde bir de asayiş sıkıntısı vardı.

Amcası III. Selim'i saltanattan indiren yeniçeriler iyice şımarmışlar, ne söz dinliyorlardı ne düzen… İşte o gün yine padişah alkışlar arasında gidiyordu. Alkış deyince bugünkü gibi anlamayınız.

Alkış, toplu halde dua ve övme demektir. Padişahların ve vezirlerin kudretleri artsın diye alkış yapılırdı. Ama aynı zamanda kibir için de bir uyarıdır ki, belki de o yüzden en çok "Mağrur olma padişahım, senden büyük Allah var" diye bağırılırdı. İşte o gün ne selamlıkta ne de tarihte olmayan bir şey oldu ve kadınlar toplu halde geldiler. Padişaha, "Efendimiz, uyan ve bizi düşün; pahalılığa dayanamıyoruz, aç kaldık" deyip arzuhallerini ilettiler.