Haberleriyle gündem yaratan
TAKVİM'den dev bir yazı dizisi daha... Yaklaşan
Babalar Günü öncesinde TAKVİM, erkeklere özgü hastalıkları mercek altına aldı.
Florence Nightingale Hastanesi uzmanları,
cinsel sorunlardan kısırlığa, kalp hastalıklarından meme büyümesine kadar birçok rahatsızlığı ve çözüm yollarını TAKVİM okurları için yazdı.
Gayrettepe Florence Nightingale Hastanesi Üroloji Bölümü'nden Op. Dr. Adil Gürtuğ, erkekleri tehdit eden prostatı anlattı.
PROSTAT NEDİR? NE İŞE YARAR
Prostat dediğimiz organ,
erkeklerde
idrar torbasının
altında bulunur
ve idrar torbasından idrarın dışarı
çıkmasını sağlayan idrar
borusunu çevreler. Başlıca
görevi de, meninin sıvı
olan kısmını üretip ve
cinsel ilişki esnasında bu
sıvının dışarı atılmasına
yardımcı olmaktır.
Normalde bir kestane
(görünüm olarak da kestaneye benzer) büyüklüğünde olan
prostat bezi 40'lı yaşlardan itibaren büyümeye başlar ve
iç tarafının fazla büyümesi
neticesinde de
tıkanıklık belirtilerine yol açar.
PROSTAT NEDİR? NE İŞE YARAR?
Bunun nedeni ve mekanizması tam
olarak anlaşılamamış olsa da, ilerleyen
yaşlarda erkeklerde ortaya çıkan
hormonal faktörlerin etkisi olduğu
PROSTAT NEDEN BÜYÜR?
Bunun nedeni ve mekanizması tam olarak anlaşılamamış olsa da, ilerleyen yaşlarda erkeklerde ortaya çıkan
hormonal faktörlerin etkisi olduğu düşünülmektedir. Erkeklerin vücutlarında erkeklik hormonu olan
testosteron üretildiği gibi, az miktarda da kadınlık hormonu
östrojen bulunur. Yaş ilerledikçe
testosteron hormonunun azalması, buna bağlı olarak östrojenin artmasının
prostat büyümesine yol açan nedenlerin başında geldiği düşünülür.
BÜYÜYÜNCE NE OLUR?
Birçok rahatsızlık
ortaya çıkar.
Eğer tedavi
edilmez ve gecikmeler yaşanırsa
idrar yolu enfeksiyonu, idrar torbasında taş oluşumu
ve çalışma bozukluğu, ani olarak ortaya çıkan
idrar yapamama durumu ve yeterli şekilde
boşaltılamayan idrar kesesinin böbreklere
yaptığı baskı sonrasında
böbreklerde çalışma bozuklukları ve yetmezliği gibi
istenilmeyen yan etkiler ortaya çıkabilir.
NASIL TEŞHİS KONULUR?
Öncelikle hastanın şikayetlerini
değerlendirmek gerekiyor.
Bazı durumlar ve
kullanılan bazı ilaçlar hastalarda idrar yapma alışkanlıklarını değiştirebiliyor. O nedenle hastanın şikayet ve hikayesini
iyice sorguladıktan sonra gerekli tetkik
ve testleri yapmak gerekir.
Hastaya teşhis koymak için;
* Parmakla prostat muayenesi
* Prostata spesifik antijen (PSA) testi
* İdrar akış hızı ve artık idrar miktarı ölçümü
* Üriner sistem ultrasonografisi (prostat büyüklüğü ve yapısı değerlendirilir)
* İdrar tahlili
* Hastanın yakınmasını değerlendiren semptom skorlaması teşhis koymak için
yapılması gereken temel incelemelerdir.
BU ŞİKAYETLERİ CİDDİYE ALIN
İdrar yapmaya başlamada zorlanma, Sık idrar yapma, Çatallı ve düşük hızda idrar yapma, İdrar yaptıktan sonra tam olarak bitmeme hissi, Geceleri idrara kalkma, Kesik kesik idrar yapma, İdrar bittikten sonra damlama, İdrar yapmaya yetişemeden kaçırma, İdrarda yanma, bazen kanama İdrar yapamama (ani tıkanma)
KANSERDEN KORUYAN GIDALAR
Prostat kanserine karşı antioksidan zengini besinler önemli rol oynuyor. Koruyucu kalkan görevi gören besinlerden bazıları şöyle:
*
Kırmızı dolmalık biber, ıspanak, lahana, Brüksel lahanası, havuç, domates, kış kabağı, tatlı patates yenilebilir.
* Lif, besin ve protein içeren kepekli tahıllar prostat kanseri olan erkeklerde tümör büyümesini azaltmaya yardımcı oluyor.
*
Yağsız süt ve süt ürünleri, ton-somon balığı, mercimek, fasulye, yumurta, tavuk ve hindi gibi protein kaynakları prostat sağlığını korur.
* Domates ve domates ürünlerindeki 'likopen' prostat hastalıklarına karşı koruma sağlar.
*
Prostat kanserinin erken evrelerinde ve korunmak için çinko zengini süt, fındık ve baklagiller tüketin.
2 TÜRLÜ TEDAVİ YÖNTEMİ VAR
İlerleyen yaşla birlikte ciddi şikayetlerle kendini gösteren prostat, erkeklere hayatı zindan ediyor.
Op. Dr. Adil Gürtuğ, prostatın iki ayrı tedavi yöntemi olduğunu belirterek, bunları şöyle sıralıyor...
TAKİP VEYA İLAÇLA
Her prostat büyümesi olan hastanın tedavi olması gerekmeyebilir. İdrar akımında zorluk ve buna bağlı bulgular oluşmamış hastalarda yapılan değerlendirme sonrasında
mesane ve böbreklerin zarar görmediği tespit edilirse, hasta
belirli aralıklarla takip altına alınabilir. Eğer kişinin günlük hayatını etkileyen ve yaşam konforunu bozan belirtiler varsa, o zaman
çeşitli ilaçlarla tedaviye başlanır. Hasta yine takip ve kontrol altına alınır.
CERRAHİ İŞLEMLE
İlaçlarla yapılan tedavi fayda etmez veya hastanın
prostatı tıkanırsa o zaman
cerrahi olarak müdahale etmek gerekir. Günümüzde iyi huylu prostat büyümesi için
endoskopik (kapalı) ameliyatları uygulamaktayız. Buradaki temel işlem, tıkanıklığa neden olan prostat dokusunun
kapalı yöntemle (idrar borusundan girilerek) ortadan kaldırılmasıdır.
YARIN: KISIRLIK KADER DEĞiL
HAZIRLAYAN: HÜLYA BALCI