DOĞUM VE ASKERLİK BORÇLANMASI
Doğum borçlanması ve askerlik borçlanması için önemli noktalar arasında sigorta başlangıç günü ve askerlik ile doğum yapılan tarih yer ediniyordu. Koşulları sağlayan bireyler SGK il müdürlüklerinden bu zaman sürecini borçlandırma yapabiliyorlar.
SGK'DAN TOPLU ÖDEME ALMAK İÇİN ŞARTLAR
– Sigortalı olarak bir işyerinde çalışmıyor olmak ya da kendi işini (Bağkur) yürütüyor olmamak.
– Emeklilik için gerekli olan üç şarttan ikisini yani yıl (erkekler için 25, kadınlar için 20) ve yaş şartını tamamlamış olmak.
Bu şartları taşıyanlar eğer gerekli primleri tamamlamışlarsa zaten emekli oluyorlar. Ancak primleri eksik ise ve tamamlama imkanı da yoksa paralarını geri alabiliyorlar. Bunu vefat eden sigortalıların kanuni mirasçıları da yerine getirerek parayı alabiliyor. Kanuni mirasçılarına ölüm aylığı yani dul ve yetim maaşı bağlanmamış olması gerekiyor.
TOPLU ÖDEME ALMAK İÇİN YAPILMASI GEREKENLER
Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan toplu prim ödemesi talep edecek vatandaşların SGK'ya dilekçe ile başvuruda bulunmaları gerekiyor. SGK bu işlemi kendiliğinden yapmıyor. O yüzden mutlaka dilekçe ile başvuruluyor. Başvuruda bulunan vatandaşlar, o zamana kadar ödediği malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primlerini geri alabiliyor. Eğer çalışan vatandaş vefat etmiş ise çalışanın yakınları SGK'ya başvuruda bulunarak toplu ödeme talep edebilirler. Kurum durumu inceleyip şartları taşıdığınızda geri ödeme yapıyor.
İHYA SİSTEMİ DEVREDE
Toplu para alanlarda emeklilik için her şey bitmiş olmuyor. Paranızı aldıktan sonra çalışmaya başlarsanız bu kez 'ihya' sistemi devreye giriyor. Arasını aldığınız prim günlerinizi yeniden ödeyerek mevcut primlerinize ekleyebiliyorsunuz. Bu ödemelerde SGK geçmişten bu güne kadar geçen zaman için bir faiz işletmiyor. Ancak yatırdığınız primler güncelleme katsayısına göre yeniden belirlenip miktardaki düşüşler gideriliyor.
56 YAŞINDA EMEKLİLİK
Bilindiği üzere emeklilik yaşı üzerine en etkili şart, işe giriş tarihi. İşe giriş tarihine göre ve askerlik borçlanması yapılması durumunda 56 yaşında emeklilik hakkı kazanabilecek bir vatandaşın sorusu ve SGK uzmanı tarafından verilen yanıt. "24 Ekim 1974 doğumluyum. İlk işe girişim 1 Şubat 1998 olup 7780 gün primim var. 1994-1995'te 18 ay askerlik yaptım. Ne zaman emekli olabilirim? Askerlik borçlanması yapsam, emeklilik yaşım öne çekilir mi?"
SGK Uzmanı Ekrem Sarısu erkek çalışanın sorusunu "Askerlik sürenizin 250 gününü borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabi olursunuz." şeklinde yanıtladı.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
SGK'nın resmi internet sayfasından "Ne zaman emekli olurum?" sorgulaması yapılabiliyor. Ancak bağlı bulunduğunuz sigorta koluna göre sorgulama yapmalısınız.
* 4A eski adı ile SSK'lı ne zaman emekli olur?
https://uyg.sgk.gov.tr/nezaman/ linkine adres çubuğunuza kopyaladıktan sonra sorgulama sayfası karşınıza çıkacak. Bu sayfada cinsiyet, doğum tarihi gibi kişisel bilgilerinizde hizmete başlama tarihiniz, askerlik gün sayınız gibi sigortalılık bilgilerinizi de doldurmalısınız. Boşlukları doldurduktan sonra "gönder" butonuna tıklayın. Açılan sayfada emekliliğiniz hangi yılda gerçekleşeceğini görebilirsiniz. Unutmayın bu tip online ortamda yapılan sorgulamalar sadece fikir vermek içindir. Emeklilik hesaplamanızı kesin olarak görmek için SGK'nın bağlı olduğunuz şubesine başvurmalısınız.
Bağkurlu ne zaman emekli olur?
https://uyg.sgk.gov.tr/EMEKTARWEB/hakKazanma.do linkini adres çubuğunuza yerleştirin ve 'enter'a basın. Açılan sayfada emeklilik türü, cinsiyetinizi, doğum tarihinizi, varsa maluliyetinizi, maluliyet derecesiniz ve yine varsa yurt dışı borçlanma durumunuzu belirtmelisiniz. Tüm boşlukları doldurduktan sonra "tamam" butonuna basarak 4B'den ne zaman emekli olabileceğinizi öğrenebilirsiniz.
SİGORTA BORÇLANMASI İÇİN YASA NE DİYOR?
5510 sayılı Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre sigortalıların borçlanabileceği süreler kısaca şu şekilde anlatılıyor;
- Doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla geçen sürede,
- Askerlik borçlanması yani er veya erbaş olarak geçirilen süreç ve yedek subay okulunda geçen süreleri,
- 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında olanların, personel mevzuatına göre aylıksız izin süreleri,
- Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurt içinde veya yurt dışında geçirdikleri normal doktora veya uzmanlık öğrenim süreleri,
- Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri,
- Sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen süreleri,
- Grev ve lokavtta geçen süreleri
- Hekimlerin fahrî asistanlıkta geçen süreleri,
- Seçim kanunları gereğince görevlerinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarih ile seçimin yapıldığı tarihi takip eden ay başına kadar açıkta geçirdikleri süreleri emeklilik için prim gün sayısı olarak sayılabiliyor ve borçlanma yapılabiliyor.
takvim.com.tr
