Akdeniz’in derinliklerinde Osmanlı mührü: Kayıp gemi 350 yıl sonra ortaya çıktı
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın “Geleceğe Miras” projesi kapsamında bulunan batık gemi, Osmanlı’nın denizcilik tarihine dair önemli bir keşif oldu. 17. yüzyıla ait geminin kazısında ulaşılan buluntular tarihe tanıklık ettirdi.
Akdeniz'in derinliklerinde ulaşılan Osmanlı gemisi, çatışmada vuruldu, kıyıya sürüklendi, alevler içinde battı ve yüzyıllar sonra kayıp eserleriyle birlikte yeniden gün yüzüne çıkarıldı. Tarihin sırlarını Akdeniz'de tek tek ortaya döken Osmanlı'nın kayıp gemisi, ilkleriyle arkeoloji tarihine geçti.
Kültür ve Turizm Bakanlığının Geleceğe Miras projesi kapsamında yürütülen Kızlan Osmanlı Batığı Sualtı Kazısında bu yıl ulaşılan buluntular tarihe ışık tuttu. Akdeniz'in karanlık sularında, Prof. Dr. Harun Özdaş'ın başkanlığı ve Doç. Dr. Nilhan Kızldağ'ın yardımcılığında yürütülen çalışmalar, Türkiye'nin sualtı arkeolojisinde ulaştığı liderliği bir kez daha ortaya koydu.
Batık gemi kazısından ilk görüntüler
DÜNYA SUALTI ARKEOLOJİSİNİN EN ÇARPICI ÖRNEKLERİNDEN
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, NSosyal hesabından yaptığı paylaşımla duyurduğu buluntular için dünya su altı arkeolojisinin en çarpıcı buluntularından biri olduğu vurgusunu yaptı.
Osmanlı dönemine ait önemli buluntular tespit edildi
Bakan Ersoy, Akdeniz'de ulaşılan batık ile ilgili olarak yaptığı paylaşımda şunları kaydetti: "Ecdadımızın izini sadece karada değil, denizlerde de sürüyoruz." Bakanlığımızın 'Geleceğe Miras Projesi' ile eşsiz mirasımızı koruyarak gelecek kuşaklara aktarıyoruz. Bu vizyonun en çarpıcı örneklerinden biri de Akdeniz'in derinliklerinde yüzyıllar sonra gün yüzüne çıkan Osmanlı batığıdır. Kızlan Osmanlı Batığı Sualtı Kazısında son olarak silahlar, porselenler, satranç takımları ve tarihe ışık tutan eşsiz buluntular ortaya çıkarıldı. Türkiye'de kazısı yapılan ilk ve tek 17'nci yüzyıl Osmanlı batığında; 30'dan fazla tüfek, 50'den fazla humbara, binlerce mermi ve Osmanlı döneminin en büyük pipo koleksiyonu bulundu. Batık, Osmanlı'nın deniz gücü ve ticaretini günümüze taşıyan ilk örnek! Bu keşif, yalnızca ülkemizin değil, dünya sualtı arkeolojisinin de en çarpıcı buluntularından biri olarak tarihe geçti. Emeği geçen herkese ve özellikle de ekip arkadaşlarıma teşekkür ediyorum."
Kazıda fincan takımı dikkat çekti
17'NCİ YÜZYILIN TEK OSMANLI BATIĞI
Türkiye'de kazısı yapılan ilk ve tek 17'nci yüzyıl Osmanlı batığı olan gemi, yaklaşık 30 metre uzunluğunda ve 9 metre genişliğinde ahşap kalıntılardan oluşuyor. Çalışmalarda, geminin karaya oturup sancak bordasına yan yatarak battığı anlaşıldı.
Kazıdan kareler
ASKERİ MÜHİMMAT HAZİNESİ
Kızlan Osmanlı Batığı Sualtı Kazısında en dikkat çekici buluntular askeri mühimmat grubuna ait. İlk kez bir batıkta 30'dan fazla Osmanlı tüfeği bulundu. Bunların yanında 3 binden fazla kurşun mermi, çok sayıda barutluk, tabanca, kılıç ve hançer ele geçirildi. 50'den fazla humbara (el bombası) ise batığı Akdeniz'de bu tür mühimmat taşıyan tek örnek haline getirdi.
Kazıdan kareler (testiler)
GÜNDELİK YAŞAMDAN İZLER
Geminin pruva ve pupa bölümlerinde bakır kaplar, ibrikler, kazan kepçeleri, seramik çömlekler, tahta kaşıklar, şimşir taraklar, deri mataralar ve sepetler bulundu. Ayrıca 135 adet Tophane üretimi pipo lülesi ile Osmanlı döneminin bilinen en büyük pipo koleksiyonu ortaya çıkarıldı.
Kazıdan kareler
SATRANÇ TAKIMI VE ÇİN PORSELENİ
Kazıda bulunan iki satranç takımı ile bambu paketler içinde 40'tan fazla Çin porseleni, Türkiye karasularında ilk kez tespit edildi. Bu buluntular, bilinen sualtı eserleri arasında en büyük koleksiyon olma özelliği taşıyor.
Kazıdan kareler
MÜHÜRLER VE TARİHLEME
Çalışmalarda üç de mühür ortaya çıkarıldı. Okunabilen bir mühür üzerinde "Hüdabende Abdullah Ahmed" adı ve Hicri 1078 (Miladi 1667–1668) tarihi yer alıyor. Bu bulgu sayesinde batığın dönemi de net olarak tarihlendirildi. Organik buluntular arasında en yoğun grubu oluşturan kestaneler ise geminin kış aylarında battığını gösteriyor.
Kazıdan kareler
OSMANLI'NIN DENİZ GÜCÜNE DAİR İLK VERİLER
Kızlan Osmanlı Batığı, imparatorluğun 17'nci yüzyılda Akdeniz'deki askeri varlığını ve ticari faaliyetlerini aynı anda belgeleyen ilk örnek oldu. Bulgular, geminin bir çatışma sonrası kıyıya sürüklenerek karaya oturduğunu ve burada yanarak battığını ortaya koydu.
Kazıdan kareler
MİRAS MÜZEYE EMANET
Sürdürülen çalışmalarda tümüyle kazısı yapılmış ilk Osmanlı Dönemi batığı belgelenmiş olacak. Buluntuların tamamı da Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesine teslim edilecek.
Kazı ekibi ise Dokuz Eylül Üniversitesi Sualtı Kültür Mirası ve Denizcilik Tarihi Araştırma Merkezinin (SUDEMER) teknik altyapısıyla çalışmalarını sürdürüyor.


