Birleşmiş Milletler (BM) Sürdürülebilir Kalkınma Çözümleri Ağı (SDSN) Başkanı Jeffrey Sachs, Antalya Diplomasi Forumu'nda konuştu.
Sachs, Suriye'deki durum ve bölgedeki çatışmalardan ABD'nin ve Merkezi İstihbarat Teşkilatının (CIA) sorumlu olduğunu, bölgede gerçek diplomasi yürütülmedikçe ve "CIA operasyonları sonlanmadıkça" barışın olamayacağını savundu.
BM SDSN Başkanı Jeffrey Sachs (AA)
5 YILDA 7 SAVAŞ LİSTESİ
ABD'nin Suriye'deki nihai hedefinin, silahlandırdığı cihatçı grubun Suriye'de iktidara gelmesi olduğunun altını çizen Sachs, "CIA operasyonlarından kaynaklanan kamu diplomasisi sona ermedikçe barış gelmeyecek. İsrail, tüm Orta Doğu'yu askerileştirmeye son vermedikçe barış gelmeyecek. Çünkü Suriye savaşı, İsrail'in teşvik ettiği altı savaşın sadece bir tanesi. Lübnan, Irak, Libya, Somali ve Sudan'da. Aslında bu liste bizde vardı. Wesley Clark, 2011 yılında Pentagon'dan bir kağıtla bilgilendirilmişti. Amaç beş yıl içinde yedi savaş çıkarmaktı. Netanyahu'nun büyük üzüntüsüne rağmen gerçekleşmeyen tek savaş İran'la olandı. İsrail hâlâ bu savaşı kışkırtmaya çalışıyor" dedi.
"BİRÇOK SAVAŞIN SORUMLUSU ABD VE İSRAİL"
Sachs, bölgede yaşanan birçok kriz ve savaşın sorumlusunun ABD yönetimi ve müttefiki İsrail olduğunu ve bunların kasten yapıldığını iddia ederek, dış aktörler bölgeden elini çekmedikçe barışın sağlanamayacağını yineledi.
ABD'nin siyasi, askeri ve mali desteği olmasa İsrail'in bir gün savaşamayacağına, Gazze'de soykırım yapamayacağına dikkati çeken Sachs, BM tarafından geçmişte Suriye için yürütülen barış görüşmelerinin de ABD'nin reddetmesi nedeniyle başarılı olamadığını kaydetti.
Sachs, ABD'nin Filistin'i devlet olarak tanıması ve İsrail'e desteğini bırakması durumunda bölgede savaşın bitebileceğini söyledi.
BM SDSN Başkanı Jeffrey Sachs, Emine Erdoğan, Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin (AA)
"FİLİSTİN BM ÜYESİ OLMALI"
"Bu bölge 30 yıldır kesintisiz savaşta, hatta bence 1967'deki Altı Gün Savaşı'ndan bu yana, yani 57 yıldır savaş halinde. Çünkü uluslararası hukukun dürüst bir muhasebesi yapılmadı. Dürüst diplomasi olmadı. Sürekli askerileşme süreci yaşandı. Oysa hemen bugün barış sağlanabilir.
Bana göre tek yapılması gereken şey, ABD'nin Filistin'in BM'de 194. üye devlet olarak tanınmasına yönelik vetosunu kaldırmasıdır. Bu gerçekleşirse tüm bölge normalleşir, bölgedeki tüm savaşlar biter. Ama İsrail, ABD politikaları üzerinde etkiye sahip ve buna izin vermiyor. Daha büyük bir İsrail istiyor: İsrail'in Suriye'de, Lübnan'da, Batı Şeria'da, Doğu Kudüs'te, Gazze'de olmasını istiyor. Bu tutum sona ermediği sürece barış gelmeyecek. Yani ABD bu savaşta tarafsız mı? Elbette hayır. Son 14 yıldır bu savaşın baş aktörü olmuştur."
"TÜRKİYE'DE OLMAYI SEVİYORUM"
NEST Kongre Merkezi'nde gerçekleştirilen Antalya Diplomasi Forumu'nda "Ayrışan Dünyada Geleceği İnşa Etmek: Eğitimin Dönüştürücü Gücü" başlıklı yüksek seviyeli oturumda da konuşan Sachs, "Ben çok genç, deneyimsiz ve çoğu zaman aptal olan bir ülkeden geliyorum. Bu beni rahatsız ediyor. Türkiye'de olmayı seviyorum, büyük bir medeniyet" dedi.
BM SDSN Başkanı Jeffrey Sachs (AA)
Yüz milyonlarca okul çağındaki çocuğun yoksulluk ve savaşlar nedeniyle okula gidemediğini kaydeden Sachs, "Bir savaşı sona erdirmenin hiçbir maliyeti yoktur. Sadece alçakgönüllülük ve nezaket gerektirir" diye konuştu.
Amerikalı ekonomist Sachs, "Sadece çılgın ülkemi ve birkaçını savaşları gerçekten durdurmaya ikna etmemiz gerekiyor. Dünyadaki en yüksek yatırım getirisi, Open AI veya Meta veya Microsoft veya DeepSeek değil, kelimenin tam anlamıyla üç yaşında bir çocuğu alıp, uygun bir eğitim alana kadar ona yatırım yapmaktır. Dünyanın neresinde yaşarsa yaşasın çocuğunuzun yaşam boyu kazancını kat be kat artıracaksınız" değerlendirmesini yaptı.
Sachs, insan sermayesinin "herhangi bir toplumda elde edilebilecek en yüksek getiri" olduğuna dikkati çekti.
İşlevsel bir yapılanmayla fakir ülkelerdeki eğitimi finanse etmenin mümkün olduğunu kaydeden Sachs, "Ben çok genç, deneyimsiz ve çoğu zaman aptal olan bir ülkeden geliyorum. Bu beni rahatsız ediyor. Türkiye'de olmayı seviyorum, büyük bir medeniyet. Arap dünyasında olmayı seviyorum. İran'da olmayı seviyorum" ifadelerini kullandı.
Jeffrey David Sachs (X)
JEFFREY DAVID SACHS KİMDİR
Yahudi kökenli olan Jeffrey David Sachs 5 Kasım 1954 doğumlu. Hümanist, seküler duruşuyla tanınan Sachs, dini inancını özel yaşamında ön planda tutmaktan kaçınan bir karakter.
Küresel ekonomi, sürdürülebilir kalkınma ve yoksullukla mücadele konularında yaptığı çalışmalarla tanınan ve aynı zamanda bir ekonomist olan Sachs, küresel meselelerdeki etkisi ve BM ile yürüttüğü projelerle adını sıkça duyurdu.
Uzun yıllar Harvard Üniversitesi ve Columbia Üniversitesinde öğretim üyeliği yapan Jeffrey Sachs, Birleşmiş Milletler Genel Sekreterleri Kofi Annan, Ban Ki-moon ve Antonio Guterres'e sürdürülebilir kalkınma ve yoksullukla mücadele konularında danışmanlık yaptı.
BM'nin belirlediği 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SDGs) doğrultusunda dünya genelinde projelere liderlik eden ünlü ekonomist, kapitalizmin sınırlarını eleştiren ve daha adil, sürdürülebilir bir ekonomik modelin mümkün olduğunu savunan görüşleriyle de tanınıyor.
