NATO Vilnius Zirvesi hakkında da Stoltenberg ile görüş alışverişinde bulunduklarını ifade eden Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
"NATO'nun gündeminde tehditler var. Terörizm, NATO'ya karşı öncelikli tehditlerden biridir. Bununla mücadele konusunu da ele aldık. Bu yıl Türkiye'nin NATO'ya katılımının, NATO üyeliğinin 70. yıl dönümü. Türkiye her zaman ittifakın sorumluluk sahibi ve öncü üyelerinden birisi olmuştur. Türkiye, ittifak anlaşması ruhuyla NATO'nun her alandaki gayretlerine, faaliyetlerine önemli katkılar veriyor."
Ukrayna savaşı sonrasında NATO'nun caydırıcılık ve savunma yapılanmasının güçlendirilmesi için atılan adımlara da ilave destek sağlayacaklarını ifade eden Çavuşoğlu, "Tabii bugün Ukrayna'daki durumu, savaşı da ele aldık. Ukrayna'daki durumu ve özellikle bunun bölgesel ve küresel yansımalarını da değerlendirdik. Ukrayna konusundaki ilkesel tutumumuz belli. Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü, bağımsızlığını ve egemenliğini Türkiye olarak güçlü bir şekilde destekliyoruz." diye konuştu.
Çavuşoğlu, Ukrayna'daki çatışmaların durdurulması konusunda çabaların arttırılması gerektiğine vurgu yaparak, şartların zor olduğunu fakat diplomasiye fırsat verilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Ukrayna ile ilgili yürütülmesi gereken diplomasi fırsatlarını Stoltenberg ile de paylaştıklarını belirten Çavuşoğlu, Türkiye olarak bu konudaki çabalarını devam ettireceklerini kaydetti.
"ESAS ÖNEMLİ OLAN, MUHTIRADA YER ALAN UNSURLARIN SOMUT OLARAK UYGULANMASI"
Çavuşoğlu, Stoltenberg ile görüşmelerinde İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliği konusunu da ele aldıklarını aktardı.
Madrid'deki NATO Zirvesi'nde Ankara ile Üçlü Mutabakat muhtırasının imzalandığını hatırlatan Çavuşoğlu, mutabakatın imzalanmasında Stoltenberg'in büyük bir katkısı olduğunu dile getirdi.
Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
"Finlandiya ve İsveç makamları üçlü muhtıraya bağlılıklarını dile getiriyorlar. Esas önemli olan muhtırada yer alan unsurların somut olarak uygulanması. Önceki hükümetin çok ciddi adım atamayacağını biz biliyorduk ama İsveç'teki yeni hükümetin daha kararlı olduğunu da görüyoruz."
İsveç Başbakanı Ulf Kristersso'un, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın davetlisi olarak gelecek hafta Ankara'ya ziyaret gerçekleştireceği bilgisini paylaşan Çavuşoğlu, "Bu konuları kendileriyle görüşme imkanımız olacak. Ayrıca üç ülke arasında kurulan, uzmanlar düzeyinde bir mekanizma vardı. İlk toplantı Helsinki'de gerçekleşmişti. Bir sonraki toplantı Stockholm'de gerçekleşecek. O toplantının da atılan ve atılacak adımları gözden geçirme bakımından faydalı olacağını düşünüyorum."
TAHIL ANLAŞMASI VE RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI
Görüşmede tahıl anlaşmasının çözümüne ilişkin neler konuşulduğu ve Ukrayna-Rusya arasında ateşkes sağlanıp sağlanamayacağına ilişkin sorulara yanıt veren Çavuşoğlu, Türkiye ve Birleşmiş Milletlerin (BM) çabalarıyla tahıl anlaşmasının imzalanmasının ardından dünyada tahıl fiyatlarında önemli düşüş sağlandığını hatırlattı.
Çavuşoğlu, Rusya'nın tahıl anlaşmasındaki iş birliğini askıya aldığını bildirmesinin ardından tekrar fiyatlarda yüzde 4-5 oranında artış görüldüğünü belirterek, herkesin bu konuda endişelendiğini söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile telefonda görüştüğünü kaydeden Çavuşoğlu, Putin'in yapıcı bir yaklaşım içinde olduğunu gördüklerini ifade etti.
Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile telefonla görüştüğünü ve Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar'ın da Rus ve Ukraynalı mevkidaşlarıyla görüştüğünü hatırlatarak, bu süreçte Ukrayna'nın da çok yapıcı bir yaklaşım içinde olduklarını gördüklerini belirtti.
Rusya'nın tahıl anlaşmasına geri döndüğünü kaydeden Çavuşoğlu, 20 gün sonra bu anlaşmanın tekrar uzatılması gerektiğini vurguladı.
"BU MUTABAKATIN YERİNE GETİRİLMESİ GEREKİYOR"
Rusya, Ukrayna, BM ve ABD taraflarıyla da çeşitli görüşmeler yaptıklarını belirten Çavuşoğlu, Rusya'nın, tahıl ve gübre ihracatıyla ilgili verilen sözlerin tutulmasını istediğini ifade etti.
Bu konuda da olumlu gelişmeler olduğunu kaydeden Çavuşoğlu, "Bunları takip edeceğiz. 20 gün içinde bu endişeleri de gidermek lazım. Bu, Rusya'yı desteklemek anlamına gelmez. Her şeyden önce bir mutabakat. Bu mutabakatın yerine getirilmesi gerekiyor." ifadelerine yer verdi.
Çavuşoğlu, Rusya'nın tahıl ve gübresine en az gelişmiş ülkeler olmak üzere tüm dünyanın ihtiyacı olduğuna dikkati çekerek, gübre ihracatının gerçekleşmemesi durumunda, sadece Afrika'da, tarım üretiminde yüzde 20'lik bir düşüş yaşanabileceğine işaret etti.
Bu nedenle Ukrayna ve Rusya taraflarının tahıl anlaşmasını kesintisiz bir şekilde uygulamaya devam etmesi gerektiğini kaydeden Çavuşoğlu, bu konuda Türkiye'nin, çabalarını sürdüreceğini vurguladı.
Çavuşoğlu, Rusya-Ukrayna arasındaki savaşın uzadıkça daha da karmaşık hale geldiğini belirterek, Rusya-Ukrayna heyetlerinin mart ayında İstanbul'da bir araya geldiği zamanki şartlarla şimdiki şartların çok farklı olduğunu ifade etti.
Savaşın en kısa sürede sonlandırılmasının önemine işaret eden Çavuşoğlu, barışın, Ukrayna'nın toprak bütünlüğü çerçevesinde Ukrayna için adil olması gerektiğini de vurguladı.
"BU KONULARDA SOMUT ADIMLAR DA GÖRMEK İSTİYORUZ"
Finlandiya ve İsveç'in, NATO üyeliklerine ilişkin bir soruya yanıt veren Çavuşoğlu, söz konusu iki ülkenin terörle mücadelede önemli adımlar atmasının önemine işaret ederek, "Bu konularda somut adımlar da görmek istiyoruz. Şu andaki hükümetin açıklamalarını olumlu bulduğumuzu da söyledik." dedi.
Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ile telefonda da görüştüğünü hatırlatarak, Kristersson'ün Türkiye'ye gelmek istediğini söylediğini, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da bu ziyaretin gerçekleşmesi için gerekli koordinasyonun sağlanması talimatını verdiğini söyledi.
Kristersson'un, 8 Kasım'da Ankara'da olacağını kaydeden Çavuşoğlu, "Bir sonraki daimi ortak mekanizmanın toplantısı Stockholm'de olacak. Bu toplantılar esasen kritik ve önemli toplantılar olacak. Burada, atılmış adımlar ve bundan sonra atılacak adımlar gözden geçirilecek. Sadece silah ambargosunu kaldırmak yetmez. Bunun kalıcı olması lazım. Üye olduktan sonra da bu tür geri adımların atılmaması gerekiyor." değerlendirmesinde bulundu.
Çavuşoğlu, "Diğer taraftan bizim hem Meclisimize hem de halkımıza dönüp iki ülkenin somut adım attığını göstermemiz gerekiyor. Bu bakımdan esasen bu takvim de bu iki ülkeye, onların atacakları adımlara bağlı." ifadesini kullandı.
Türkiye'nin, Finlandiya ile göreceli olarak çok ciddi probleminin olmadığını kaydeden Çavuşoğlu, NATO ile Finlandiya ve İsveç'in, bu konuda bir ayrımın yapılmamasını rica ettiğini hatırlattı.
Çavuşoğlu, iki ülkenin bu anlamda aynı muameleyi gördüğünü belirterek, "Önümüzdeki günlerde yeni hükümetten, özellikle İsveç'ten daha umutluyuz. Şu ana kadar attığı adım ve yaptığı açıklamalardan dolayı. Somut adımları da görmek istiyoruz." dedi.
BAŞKAN ERDOĞAN'A TEŞEKKÜR ETTİ
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Türkiye'ye ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a tahıl koridorunun yeniden işlerlik kazanması için yaptıklarından dolayı teşekkür ederek, "Türkiye'nin bu önemli yaşam hattını korumak için ve milyonlarca insanın ihtiyacı olan bu sevkiyatı sağlamak için yaptıklarını büyük takdirle karşılıyoruz." ifadelerini kullandı.
Stoltenberg ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İstanbul'da gerçekleştirdikleri görüşmenin ardından düzenlenen basın toplantısında konuştu.
"Türkiye, NATO'nun önemli müttefikidir ve ortak güvenliğimize büyük katkılarda bulunmaktadır." diyen Stoltenberg, Türkiye'nin özellikle NATO'nun terörle mücadelesi ve Irak'taki misyonunda kritik rol oynadığını söyledi.
NATO'nun deniz ve hava savunmasına da Türkiye'nin önemli bir destek verdiğinin altını çizen Stoltenberg, NATO'nun da Türkiye'nin güvenliğine hava savunmasını güçlendirme, Doğu Akdeniz'de ve Karadeniz'de hava ve deniz desteğiyle katkıda bulunduğunu kaydetti.
Dayanışmanın önemli olduğuna vurgu yapan Stoltenberg, "Bu neslin en büyük güvenlik krizini yaşıyoruz." değerlendirmesini yaparak Çavuşoğlu'yla görüşmede, Ege'deki durum, terörle mücadele, Finlandiya ile İsveç'in NATO üyeliği ve Ukrayna'ya verilecek desteğin masaya yatırıldığını anlattı.
"UKRAYNA KENDİ SAVUNMASINI TÜRKİYE SAYESİNDE GÜÇLENDİRİYOR"
Stoltenberg, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'da başarısız olduğunu söyleyerek, "Ama daha fazla zulümle yanıt veriyor. Son haftalarda füzelerin atıldığını, dronlarla saldırı yapıldığını, altyapının zalimce yerle bir edildiğini, Ukraynalı sivillerin ısınma, su, elektrikten mahrum edildiğini ve kışın geldiği dönemde bunun yapıldığını görüyoruz." diye konuştu.
İran'ın da balistik füzelerle Rusya'ya destek verdiğini kaydeden Stoltenberg, "Bu kabul edilebilir değil. Hiç kimse bu illegal savaşta Rusya'yı desteklememeli." dedi.
Türkiye'ye Ukrayna'ya verdiği destekten ötürü teşekkür eden Stoltenberg, "Türkiye'ye öncelikle Ukrayna'ya verdiği destek için çok teşekkür ediyorum. Son teknoloji dronlarla Ukrayna kendi savunmasını Türkiye sayesinde güçlendiriyor." ifadelerini kullandı.
Karadeniz'deki tahıl koridorunun yeniden işlerlik kazanmasına katkılarından dolayı Cumhurbaşkanı Erdoğan'a da teşekkür eden Stoltenberg, Ukrayna tahılının Karadeniz'den geçmesiyle dünya gıda krizinin önlendiğini ifade etti.
Stoltenberg tahıl anlaşmasının önemine vurgu yaparak, "Türkiye'nin, bu önemli yaşam hattını korumak için ve milyonlarca insanın ihtiyacı olan bu sevkiyatı sağlamak için yaptıklarını büyük takdirle karşılıyoruz." dedi.
"FİNLANDİYA VE İSVEÇ, TÜRKİYE'YLE ANLAŞMALARINDAKİ TAAHHÜTLERİ YERİNE GETİRİYOR"
Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliğine ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Stoltenberg, iki ülkenin NATO müttefiklerince ittifaka davet edildiğini, Türkiye ile de bir üçlü muhtıra konusunda anlaştıklarını kaydetti.
Türkiye'nin iki ülkeden önemli beklentileri olduğuna dikkati çeken Stoltenberg, "Bu muhtıranın Türkiye'ye daha fazla güvenlik getirmesini bekliyorsunuz ve ben bu endişelerinizi paylaşıyorum. İsveç ve Finlandiya, bu muhtıra konusunda Türkiye'yle uzun vadeli ortaklıklarını taahhüt ettiklerini vurguladılar. Bu konuda görevlerini yerine getirdiler. Hem Finlandiya hem de İsveç liderleriyle geçen hafta konuştum. Her iki ülkenin muhtırayı uygulayacak somut adımlarını memnuniyetle karşılıyorum." diye konuştu.
İki ülkenin de Türkiye'yle terörle mücadele konusunda işbirliklerini artırdıklarına işaret eden Stoltenberg, "İsveç yeni yasalar geçiriyor ve böylece terör örgütlerine katılımı, PKK dahil olmak üzere engelliyor." ifadelerini kullandı.
Stoltenberg ayrıca, İsveç'in terörizmin finansmanıyla mücadele konusundaki araçlarını güçlendirdiğini belirterek, daha fazla sınır dışı ve iadelerin arttığını kaydetti.
Türkiye'ye uygulanan kısıtlamaların kalkmasına da değinen Stoltenberg, "Finlandiya ve İsveç, Türkiye ile anlaşmalarındaki taahhütleri yerine getiriyorlar. Terörizmle mücadelede her yerde, her konuda taahhütlerini güçlendiriyor ve taahhütlerini yerine getiriyorlar. Türkiye'yle birlikte çalışmaya hazırlar. Dolayısıyla bütün güvenlik endişelerinizi giderecekler. Artık İsveç'in, Finlandiya'nın tam üye olarak NATO'ya katılması lazım. Onların üyeliği bizi daha güçlü kılacak insanlarımızı daha güvende kılacak." değerlendirmesini yaptı.
Stoltenberg, bu dönemde üyeliği tamamlamanın önemine de dikkati çekerek "Her türlü yanlış hesap ya da Rusya'nın yanlış anlamasını önlemeliyiz. NATO'nun kapısı elbette ki açık kalacak. Müttefikler ve NATO üyesi ülkeler, NATO'ya kimin üye olabileceğine elbette karar verecekler. Dolayısıyla bu iki ülkenin yakın zamanda tam üye olmasını ümit ediyorum." dedi.
Genel Sekreter Stoltenberg, Türkiye'ye ittifaka verdiği güçlü destek için de teşekkür etti.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, İsveç ve Finlandiya yönetimleri ile yaptığı görüşmelerde, bu iki ülkenin, Türkiye ile yapılan üçlü muhtıranın kendileri için önemli olduğunu vurguladığını, ayrıca Ankara ile yakın çalışmanın ve terörizmle mücadelenin kendi çıkarlarına olduğunu gördüklerini dile getirdiklerini söyledi.
Stoltenberg ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İstanbul'da gerçekleştirdikleri görüşmenin ardından düzenlenen basın toplantısında konuştu.
Türkiye'nin tahıl koridoru anlaşmasının yanı sıra Ukrayna ile Rusya arasındaki savaşın etkilerinin azaltılmasında da çok kritik roller oynadığını vurgulayan Stoltenberg, tahıl anlaşmasına geri dönüş için verdikleri destekten dolayı Türkiye'ye, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a ve Çavuşoğlu'na teşekkür etti.
Stoltenberg, "Türkiye hükümetinin bu konudaki gayretleri, çabaları çok önemliydi. Bu tahıl anlaşması yeniden kazanıldı. Milyonlarca insan Ukrayna'dan gelecek, Karadeniz'den, Boğazlardan dünya pazarına ulaşacak tahıla ihtiyaç duyuyor. Eğer bu sevkiyat dünya piyasalarına erişmezse fiyatlar artar ve milyonlarca insan mağdur olur. Tahıl anlaşması, son derece büyük önem arz ediyor. Gıda fiyatları açısından belirleyici. Yüz milyonlarca insanın beslenmesi buna bağlı. Burada Türkiye'yi bir kere daha takdirle karşılıyorum." ifadelerini kullandı.
Tahıl anlaşmasının yenilenmesinin oldukça önemli ve söz konusu anlaşmanın sürekliliğinin çok kritik olduğunu kaydeden NATO Genel Sekreteri, tahıl anlaşmasına geri dönülmesinin, Türkiye'nin bu konuda oynadığı kritik rolü bir kez daha ortaya çıkardığını belirtti.
Türkiye'nin Ukrayna'ya verdiği desteğe vurgu yapan Stoltenberg, "Tahıl anlaşması konusunda Türkiye, Birleşmiş Milletler ile önemli çabalar sarf etti. Aynı zamanda Türkiye, (Rusya ile Ukrayna arasındaki) esir değişiminde ve şu anda hissedilen savaşın etkilerinin azaltılmasında da çok kritik roller oynadı." diye konuştu.
Stoltenberg, dünyada artan fiyatlar ve küresel gıda fiyatlarına yaşanan sorunların, Rusya ile Ukrayna arasında yaşanan savaşın bir sonucu olduğunu, bu sorunların giderilmesinin yolunun Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in savaşı bitirmesiyle mümkün olabileceğini ifade etti.
- İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliği konusu
Türkiye, Finlandiya ve İsveç arasında Madrid'de imzalanan üçlü muhtıradan memnun olduğunu dile getiren Stoltenberg, bu doğrultuda Finlandiya ve İsveç'in mevzuat değişikliklerine gittiğini, Türkiye ile terörizmle mücadele konusunda iş birliklerini artırdıklarını söyledi.
Finlandiya ve İsveç'in, Türkiye'ye silah ihracatı konusundaki kısıtlamaları da kaldırdığını ve son birkaç gün içinde her iki ülke liderleriyle bazı görüşmeler yaptığını dile getiren Stoltenberg, şöyle devam etti:
"Görüşmelerde, bu konunun (Türkiye ile imzalanan üçlü muhtıra) kendileri için ne kadar önemli olduğunu vurguladılar ve taahhütlerine, muhtıraya attıkları imzaya sadık kaldıklarını ve Türkiye ile yakın çalışmanın, terörizmle mücadelenin kendi çıkarlarına olduğunu gördüklerini söylüyorlar."
Üçlü muhtıradan sonra Finlandiya ve İsveç'in bazı yasal değişikliklere gittiğini söyleyen Stoltenberg, şu ifadeleri kullandı:
"Finlandiya ve İsveç, taahhütlerini yerine getirdi. Dolayısıyla artık onları (NATO) ittifakın tam üyesi yapmanın zamanı geldi. (Çavuşoğlu ile) Bugün bu konuyu konuştuk. Sanıyorum bu konu Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yarın yapacağım görüşmede de gelecektir ama daha önemlisi, İsveç Başbakanı (Ulf Kristersson) birkaç gün içinde Türkiye'ye gelecek. Hiç şüphesiz bu konu o zaman da gündemde olacaktır, diye düşünüyorum. Dolayısıyla zamanı geldi, Finlandiya ve İsveç'in tam üye olmaları gerekli."
