IŞiD-K kimdir, amacı nedir? DEAŞ- K/ (DEAŞ/Horasan) nasıl ortaya çıktı? Soruları vatandaşlar tarafından sorgulanmaya başlandı. Afganistan'ın başkenti Kabil'den havalanan askeri kargo uçakları on binlerce insanı tahliye ederken, resmi uyarılardan yalnızca saatler sonra terör saldırısı gerçekleşti. DEAŞ'ın Horasan grubu (DEAŞ-K), Telegram kanalından yaptığı açıklamayla kanlı saldırıyı üstlendi. IŞİD-K ise Afganistan'da bugüne kadar ortaya çıkan en kanlı ve radikal cihatçı grup olarak biliniyor. Peki, IŞiD-K kimdir, amacı nedir? DEAŞ- K/ Horasan nasıl ortaya çıktı? Taliban ile arasında nasıl bir ilişkisi var? İşte detaylar!
IŞİD-K KİMDİR, AMACI NEDİR?
IŞİD-K, Afganistan'da bugüne kadar ortaya çıkan en kanlı ve radikal cihatçı grup olarak biliniyor.
IŞİD-Horasan grubu, 2013'te El Kaide'nin Irak kolunun ayrılarak oluşturduğu Irak Şam İslam Devleti'nin Pakistan-Afganistan bölgesindeki koluna verilen isim. İlk olarak Ocak 2015'te ortaya çıkan gruba Batı'da Horasan'ın İngilizce yazılışından (Khorasan) dolayı IŞİD-K deniliyor.
IŞİD 2013 Nisan'da Irak'ta kurulduktan sonra 2014'te Rakka ve Musul'u alarak hızla güçlendi. Ocak 2015'te de, yani gücünün doruklarındayken Pakistan ve Afganistan'dan Irak veya Suriye'ye giderek örgüte katılmak isteyen savaşçıları bölgede topladı; Pakistan Taliban'ından ayrılan militanları da yanına alarak IŞİD-Horasan'ın kurulduğunu duyurdu.
Kısa bir süre sonra ABD öncülüğündeki uluslararası koalisyon, IŞİD'in Irak ve Suriye'deki gücünü büyük oranda bitirdi, 2017'de ise örgütü neredeyse tamamen yok ettiğini duyurdu.
Savaşçı topladıkları dönemde, Taliban'ı "yeterince sert bulmayan" militanların buradan ayrılarak IŞİD'e katıldıkları biliniyor.
DAEŞ/HORASAN NASIL ORTAYA ÇIKTI?
Horasan İslam Devleti Eyaleti 2014 yılının sonlarında kuruldu. Terör örgütü, Afganistan ve Pakistan'da DAEŞ'in kolu olarak faaliyet gösteriyor. Horasan, günümüzde Afganistan, Pakistan, İran ve Orta Asya'yı kapsayan bölgeye verilen eski bir isme deniliyor.
Kurucu üyelerinin arasında hem Afganistan hem de Pakistan Taliban'ndan kişilerin bulunduğu grup DAEŞ/Horasan'ın yanı sıra IŞİD-K ve IS-K olarak da biliniyor.
Washington merkezli Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nde Afganistan uzmanı olan Seth Jones, "DAEŞ, hem Pakistan'a hem de Afganistan'a temsilciler göndermişti. Esasen, bazı hoşnutsuz birkaç Pakistanlı ve birkaç Afgan Taliban üyesini amaçlarına katılmaya ikna edebildiler" diye konuştu.
2015 yılında yayınlanan bir videoda, grubun o zamanki lideri Hafız Saeed Khan ve diğer üst düzey komutanlar, o zamanlar DAEŞ'in lideri olan Ebu Bekir el-Bağdadi'ye bağlılık yemini ettiler ve kendilerini Afganistan'daki yeni bir DAEŞ bölgesinin yöneticileri ilan etti.
Stanford Üniversitesi Uluslararası Güvenlik ve İşbirliği Merkezi'ne göre bölgesel örgüt, İslam hukukunun katı bir yorumuyla yönetildi.
DAEŞ/Horasan halka açık infazlar yapmak, kabile büyüklerini öldürmek ve okulları kapatmak gibi şiddetli yaptırım taktikleri kullandı.
Grubun eski lideri Khan, 2016 yılında bir ABD insansız hava aracı saldırısı sırasında öldürüldü.
Bağdadi ise 2019'da ABD güçlerinin düzenlediği bir baskında patlayıcı yelek açtıktan sonra öldü.
