ikinci yargı paketi ve onun içinde yer alacak olan nafaka af ceza infaz yasası ile ilgili gelişmeler oldukça merak ediliyor. Bu bağlamda nafaka af ve ceza infaz yasasının çıkıp çıkmayacağı arama motorlarında aratılıyor. 39 maddelik ilk yargı paketi geçtiğimiz günlerde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmişti. Süresiz nafaka yüzünden boşanan erkekler ömür boyu nafaka ödemek zorunda kalıyor. Bu da erkeklerin mağdur olmasına neden oluyor. Bakanlık süresiz nafaka yasasını tırpanlayacak çalışmada sona geldi. Peki Genel af ve nafaka ile ilgili son dakika gelişmeleri nedir? Yargı paketiyle birlikte meclis gündemine girecek olan nafakada üç formül öne çıkıyor.
AK Parti önümüzdeki günlerde nafaka ve çocukların icra ile görülmesine ilişkin düzenlemelerin de yer aldığı yargı paketini Meclis gündemine taşıyacak. İkinci paket ile ilgili henüz resmi bir açıklama yapılmış değil. Basına yansıyan bazı bilgiler ve bazı AK Parti yöneticilerinin sözlü açıklamaları söz konusu. Bu yazıda bu açıklamalar çerçevesinde ikinci pakette yer alması muhtemel iki tartışmalı konu -infaz ve nafaka düzenlemeleri- mevcut sorunlar ve muhtemel çözüm önerileri çerçevesinde ele alınacaktır.
39 maddelik ilk yargı paketi geçtiğimiz günlerde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Şimdi gözler ikinci yargı paketine çevrildi. 30 maddeden oluşan ikinci yargı paketi TBMM Başkanlığı'na sunulacak. İkinci yargı paketinin 2019 Kasım ayı içerisinde Meclis'e geleceği kulislerde konuşuluyor.Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, ikinci pakete ilişkin takvimin belli olup olmadığının sorulması üzerine, tarihin Meclisin gündemi ve yoğunluğuna bağlı olarak netleşeceğini kaydetti.
DETAYLAR İÇİN BİR SONRAKİ SAYFAYA TIKLAYINIZ
Yeni nafaka yasası nasıl olacak?
Nafaka düzenlemesi vatandaşlar tarafından takip edilen önemli başlıklar arasında. Yargı paketiyle birlikte meclis gündemine girecek olan nafakada üç formül öne çıkıyor: Nafaka evlilik süresine bakılmadan en fazla 5 yıl verilecek. Bu süre sonunda kesilecek. Evlilik süresi kadar nafaka ödemesi yapılacak. Bir yıl evli kalınmışsa verilecek nafaka bu süreyi geçemeyecek. Nafaka evliliğin yarı süresi kadar olacak.
Nafaka kimlere verilir?
Türk Medeni Kanunu yoksulluk nafakası adı altında topladığı bu nafakanın verilmesi için boşanma sebepleri arasında nafakayı alacak olan tarafın kusurlu olmamasını veya diğer eşe göre daha az kusurlu olması aranmaktadır. Aldatmaya bağlı gerçekleşen bir boşanmada ekonomik durumu kötüleşen taraf aldatmış olursa kendisine nafaka bağlanmayacaktır.
Nafaka ne kadar süreyle verilir?
Boşanma davası süresince tedbir nafakası, boşanma gerçekleştikten sonra yoksulluk nafakası adı altında verilen nafakaların kanunumuzda bir süresi bulunmamaktadır. Eşlerin maddi durumlarındaki değişime göre artabileceği veya nafaka veren tarafın talebiyle azaltılması ya da kaldırılması yoluna gidilebileceği görülse de kanunen bunun bir süresi bulunmamaktadır. Tedbir nafakası boşanma davası sonuçlanınca yerini yoksulluk nafakasına bırakacaktır. Boşanma davası kesinleştikten sonra mahkeme gerek görmesi halinde bir yoksulluk nafakasına karar verir. Yoksulluk nafakasının ödenmemesi durumunda da icra yolu açıktır.
Nafaka sonradan kesilir mi?
Nafakaya hükmedilmesinin ardından nafakanın yalnızca belirli bir dönem ödenmesinin mümkün olmamasıyla birlikte boşanan eşler yalnızca nafakanın kaldırılmasını veya nafakanın azaltılmasını talep edebilir. Örnek vermek gerekirse evlilik içerisinde çalıştığı işte asgari ücret alan tarafın maaşının iki katına çıkması veya başka bir işe geçmesiyle birlikte nafaka veren taraf artık ekonomik farklılığın sona erdiğini veya aradaki farkın azaldığını göstererek nafakanın kaldırılmasını veya azaltılmasını mahkemeden talep edebilir.
Nafaka süresi ne kadar?
Çocuklar için verilen iştirak nafakalarının süresi ise çocuğun reşit olmasıyla birlikte veya eğitim-öğretim hayatlarının devam etmesi halinde Türk Medeni Kanunu'nda belirttiği şekilde, çocuğun eğitim hayatının sonuna kadar iştirak nafakası ödenmesi gerekmektedir.
Nafakada 3 formül
AK Parti önümüzdeki günlerde nafaka ve çocukların icra ile görülmesine ilişkin düzenlemelerin de yer aldığı yargı paketini Meclis gündemine taşıyacak. Nafakada üç formül öne çıkıyor:
"1- Nafaka evlilik süresine bakılmadan en fazla 5 yıl verilecek. Bu süre sonunda kesilecek.
2- Evlilik süresi kadar nafaka ödemesi yapılacak. Bir yıl evli kalınmışsa verilecek nafaka bu süreyi geçemeyecek.
3- Nafaka evliliğin yarı süresi kadar olacak." İnfaz düzenlemesi ile ilgili çalışmalar ise sürüyor. MHP ceza indirimi yönünde bir değişiklik isterken AK Parti, cezaevinde kalma sürelerinin azaltacak infaz indirimi üzerinde duruyor.
29 BİN KİŞİ TAHLİYE OLACAK
MHP Hukuk ve Seçim İşlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız, Twitter adresinden 'Şartlı Ceza İndirimi' kanun teklifine ilişkin açıklamada bulundu.
Yıldız, "Şartlı ceza indirimi kanun teklifinin yasalaşması halinde, ilk etapta 93 bin kişi, zaman içinde 36 bin olmak üzere toplamda 129 bin kişi tahliye olur. 14 Eylül tarihi itibariyle cezaevinde toplam hükümlü ve tutuklu 284 bin 624 kişi bulunmaktadır. Ülkemizdeki adli hakikat budur" ifadelerini kullandı.
BASİT YARGILAMA USULÜ
Kanunla, yargı sistemine dahil edilmesi öngörülen ikinci düzenleme ise "basit yargılama usulü" olacak.
Asliye ceza mahkemesince, iddianamenin kabulünden sonra adli para cezasını veya üst sınırı 2 yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlarda basit yargılama usulünün uygulanmasına karar verilebilecek.
Basit yargılama usulünün uygulanmasına karar verildiği takdirde mahkemece iddianame, sanık, mağdur ve şikayetçiye tebliğ edilerek, beyan ve savunmalarını 15 gün içinde yazılı olarak bildirmeleri istenecek.
Tebligatta duruşma yapılmaksızın hüküm verilebileceği hususu da belirtilecek. Ayrıca, toplanması gereken belgeler, ilgili kurum ve kuruluşlardan talep edilecek.
Beyan ve savunma için verilen süre dolduktan sonra mahkemece duruşma yapılmaksızın ve cumhuriyet savcısının görüşü alınmaksızın hüküm kurulacak. Mahkumiyet kararı verildiği takdirde sonuç ceza dörtte bir oranında indirilecek.
Mahkemece, koşulları bulunması halinde kısa süreli hapis cezası seçenek yaptırımlara çevrilebilecek veya hapis cezası ertelenebilecek ya da uygulanmasına sanık tarafından yazılı olarak karşı çıkılmaması kaydıyla hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilecek. Hükümde, itiraz usulü ile itirazın sonuçları belirtilecek.
Mahkemece gerekli görülmesi halinde bu madde uyarınca hüküm verilinceye kadar her aşamada duruşma açmak suretiyle genel hükümler uyarınca yargılamaya devam edilebilecek.
Basit yargılama usulü, yaş küçüklüğü, akıl hastalığı, sağır ve dilsizlik halleri ile soruşturma veya kovuşturma yapılması izne ya da talebe bağlı olan suçlar hakkında uygulanmayacak.
Bu kapsama giren bir suçun, kapsama girmeyen başka bir suçla işlenmiş olması halinde de bu usul uygulanmayacak.
CEZA DAİRELERİNİN BOZMA YETKİSİNE YENİLERİ EKLENDİ
Bölge adliye mahkemesi ceza dairelerince duruşma açılmaksızın, cezayı kaldıran veya cezada indirim yapılmasını gerektiren şahsi sebeplere ya da şahsi cezasızlık sebeplerine bağlı olarak daha az ceza verilmesini veya cezaya yer olmadığına karar verilmesini gerektiren hallerde, hukuka aykırılığın düzeltilerek istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilebilecek.
Kanunla, bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin bozma yetkisine yenileri eklendi.
Bölge adliye mahkemesi, soruşturma veya kovuşturma şartının gerçekleşmediğinin veya ön ödeme, uzlaştırma usulünün uygulanmadığının anlaşılması ya da davanın ilk derece mahkemesinde görülen bir dava ile birlikte yürütülmesinin zorunlu olması halinde, hükmün bozulmasına ve dosyanın yeniden incelenmek, hükmolunmak üzere hükmü bozulan ilk derece mahkemesine veya kendi yargı çevresinde uygun göreceği diğer bir ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verebilecek.
Kanunla, istinaf aşamasında uygulanması kabul edilen istisnai hükümlerin kapsamı genişletildi.
Buna göre sanık, müdafi, katılan ve vekilinin duruşmaya gelmemesi halinde duruşmaya devam edilerek, sanığın sorgu tutanakları anlatılarak dava yokluklarında bitirilebilecek.
Sanık hakkında verilecek ceza, ilk derece mahkemesinin verdiği cezadan daha ağır ise her durumda sanığın dinlenmesi gerekecek.
Kanuna göre, bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin temyiz edilebilecek kararlarının kapsamı genişletildi.
Türk Ceza Kanunu'nda yer alan hakaret, halk arasında korku ve panik yaratmak amacıyla tehdit, suç işlemeye tahrik, suçu ve suçluyu övme, halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama, kanunlara uymamaya tahrik, cumhurbaşkanına hakaret, devletin egemenlik alametlerini, Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ni, kurum ve organlarını aşağılama, silahlı örgüt, halkı askerlikten soğutma suçları nedeniyle verilen bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin kararları temyiz edilebilecek.
HÜKMÜ VEREN İLK DERECE MAHKEMESİ DEĞERLENDİRECEK
Ayrıca, Terörle Mücadele Kanunu'nun, terör örgütlerinin; cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösteren, öven, bu yöntemlere başvurmayı teşvik eden bildiri veya açıklamalarını basmak, yayınlamak suçları, Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu'na aykırı toplantı veya gösteri yürüyüşleri düzenlemek, yönetmek ve katılmak suçları, kanuna aykırı propaganda vasıtaları ve suç işlemeye teşvik ile direnme suçları nedeniyle de verilen bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin kararları da temyiz edilebilecek.
Hüküm, kanunun yayımlandığı tarihten itibaren 15 gün içinde talep etmek koşuluyla aynı suçlarla ilgili olarak bölge adliye mahkemelerince verilmiş kesin nitelikteki kararlar hakkında da uygulanacak.
Cezası infaz edilmekte olan hükümlülerin, tutukluluğunun devam edip etmeyeceği, hükmü veren ilk derece mahkemesince değerlendirilecek.
Kanunla, bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin kesin nitelikteki kararlarına karşı yapılan itirazların öncelikle kararı veren ceza dairesi tarafından incelenmesi, dairenin itirazı yerinde görürse kararını düzeltmesi, yerinde görmez ise itirazın ceza daireleri başkanlar kurulu tarafından incelenmesi için bu kurula gönderilmesi sağlanıyor.
Kurula gönderilen itiraz dosyası hakkında, kararına itiraz edilen dairenin başkanı veya görevlendireceği üye tarafından kurula sunulmak üzere bir rapor hazırlanacak.
Dairenin itirazı yerinde görmemesi üzerine başkanlar kurulunun itiraz hakkında vereceği kararlar ise kesin nitelikte olacak.
Dörtten fazla ceza dairesi olan bölge adliye mahkemelerinde Hakimler ve Savcılar Kurulu tarafından daire başkanları arasından belirlenen ve dört üyeden oluşan başkanlar kurulu bu incelemeyi yapacak.
Başkanlar kurulunun bu maddeye ilişkin çalışma usul ve esasları Hakimler ve Savcılar Kurulu tarafından belirlenecek.
Düzenlemeyle yapılan değişiklikler, kanunun yayımlandığı tarihten önce itiraz yoluna başvurulup reddedilmiş olan itirazlar hakkında uygulanamayacak.
İNFAZIN ERTELENMESİ VE DURDURULMASI
Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunu'nda yapılan değişiklikle infazın ertelenmesine ilişkin nedenler arasına yeni bir madde eklendi.
Buna göre, bölge adliye mahkemesinde inceleme ve kovuşturmalarda verilen kararların sanık lehine olması halinde, bu hususların istinaf isteminde bulunmamış olan diğer sanıklara da uygulanma imkanı varsa bu sanıkların da istinaf isteminde bulunmuşçasına verilen kararlardan yararlanması ile hükmün bozulmasının diğer sanıklara etkisini düzenleyen maddenin uygulanma imkanı bulunduğu hallerde hükmü veren ilk derece mahkemesinden infazın ertelenmesine veya durdurulmasına ilişkin karar verilmesi istenebilecek.
Karar verilmeden önce cumhuriyet savcısı ve hükümlünün görüşlerini yazılı olarak bildirmesi talep edilebilecek.
Karar, duruşma açılmaksızın verilecek ve bu karara karşı itiraz yoluna gidilebilecek. Erteleme veya durdurma talebinin kabulü, güvence gösterilmesine veya diğer bir şarta bağlanabilecek.
KAMU DAVASININ ERTELENMESİNDE 5 YIL
Çocuk Koruma Kanunu'nda yapılan değişiklikle, kamu davasının açılmasının ertelenmesine ilişkin hapis cezalarının üst sınırı 15 yaşını doldurmamış çocuklar bakımından 5 yıl olarak uygulanacak.
ERİŞİMİN ENGELLENMESİ KARARLARI İÇERİĞE YÖNELİK OLACAK
Kanunla, İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun'da yapılan değişiklikle, bazı suçlarda verilen erişimin engellenmesi kararları, ihlalin gerçekleştiği yayın, kısım, bölüm ile ilgili olarak (URL, vb. şeklinde) içeriğe erişimin engellenmesi yöntemiyle verilecek.
Ancak teknik olarak ihlale ilişkin içeriğe erişimin engellenmesi yapılamadığı veya ilgili içeriğe erişimin engellenmesi yoluyla ihlalin önlenemediği durumlarda, internet sitesinin tümüne yönelik olarak erişimin engellenmesi kararı verilebilecek.
