Vergi indirimi yaşı kaldırıyor! Yaşa Takılana emeklilik hesabıyla 2.500 TL zam mı gelecek? SGK listeyi açıkladı... EYT'de sihirli rakamlar 3600 ve 9.000!

EYT son dakika gelişmesi çalışan vatandaşlar amacıyla önem arz ediyor. Prim gün zamanını doldurmalarına karşın yaş şartını yerine getiremedikleri amacıyla emekli olup aylık alamayan yüz binlerce vatandaşlar bulunuyor. Yasada düzenleme yapıldığı taktirde 1999'dan önce işe giren tüm kadınlar prim ödemelerini doldurdukları zaman emekli olabilecekler. Erkekler ise 25 yılını doldurmadıkları için prim ödemelerini doldurdukları zaman emekli maaşı alabilecekler.

Takvim.com.tr

Giriş Tarihi: 30 Nisan 2022 15:59 Güncelleme Tarihi: 30 Nisan 2022 16:00

Milyonların beklediği haberler peşi sıra gelmeye devam ediyor. Gündemde 3600 ek gösterge meselesiyle ilgili çalışmalarda sona gelinirken, sözleşmeli çalışmların ve EYT'lilerin talepleri de masaya gelecek. Bütün bu çalışma takvimi ile birlikte EYT sorununun da çözüme kavuşması bekleniyor. Bu konuda AK Parti'den çok sayıda açıklamalar geldi. EYT çalışmasında öncelikli olarak kapsamın belirlenmesi gerekiyor. Bu yasadan kimlerin faydalanacağı da böylelikle belli olacak. Peki, EYT ne zaman çıkacak ve kimler yararlanacak? İşte son dakika gelişmeler...

EYT'LİYE KISMİ EMEKLİLİK HAKKI

EMEKLİLİK VE TAZMİNAT İÇİN 3600 GÜN YETER

8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan EYT'liler eğer yeterli primleri yoksa 3600 gün yani 10 yıl çalışarak emekli olabilecek. 3600 gün prim EYT'liye emeklilik sağlarken çalışanlar için de tazminat alma hakkı doğruyor. İşte sihirli rakam 3600'ün etkileri…

8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olmuş prim ve yılını tamamlayarak yaşı bekleyen milyonlarca sigortalı Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) kapsamında. Bu vatandaşlar kendileri için yapılacak EYT çalışmasını merakla bekliyor. Burada yıl ve primi dolduranların dışında primleri eksik olanlar da bulunuyor. Bu sigortalılar için de emeklilik imkanları bulunuyor.

Sosyal güvenlik mevzuatımızda eski adıyla SSK'lı yeni adıyla 4A'lı çalışanlar için önemli bir sayı var. O da; 3.600. Yani 10 yıllık bir süreyi ifade ediyor.

10 yıl yani 3.600 gün çalışanlar için hem tazminat hem de emeklilik hakkı bulunuyor. Ancak bu iki avantajdan da yararlanmak için öncelikle 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olarak çalışmaya başlamak gerekiyor. Eğer 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olduysanız ve 3.600 gün primi tamamladıysanız, ya da tamamlama imkanınız varsa burada anlatacaklarımız sizi ilgilendiriyor demektir.

SGK'DAN YAZI

Çalışma hayatıyla ilgili yasalarımızda kıdem tazminatı almanın yolları düzenlenmiş durumda. Öncelikle son işyerinde en az 1 yıllık kıdeminizin, yani çalışmışlığınızın olması gerekiyor.

Yine yasalarımız bazı istisnalar dışında kendi isteği ile ayrılan yani istifa eden çalışanların tazminat alamayacağını söylüyor. İşte bu noktada sihirli rakam 3.600 devreye giriyor.

Yukarıda söylediğimiz gibi eğer 9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başladıysanız son işyerinde bir yılı doldurduktan sonra kendi isteğinizle ayrılsanız da tazminat hakkınız bulunuyor. Tabii 15 yıllık sigortalılık süresini (Bu zaman çoktan doldu) ve 10 yıllık primi yani 3.600 günü de doldurmuş olmanız lazım.

Bu çalışanlar Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan (SGK) 15 yıl ve 3.600 günü doldurduklarına dair yazı aldıklarında işyerlerine müracaat ederek tazminatlarını alıp ayrılabiliyorlar.

Tabii o işyerinde en az 1 yıldır çalışıyor olmak gerektiğini tekrar hatırlatalım. Bu arada istifa yazınıza 15 yıl 3.600 günü doldurduğunuz gerekçesiyle ayrılmak istediğinizi ve aldığınız yazıyı eklemeyi de unutmayın.

HESAPLAMA NASIL YAPILIYOR

Sihirli rakam 3.600'ün ikinci avantajı ise emeklilik hesaplamalarında oluyor.

Normal şartlarda 5 bin ve üzerinde prim ödenmesi gerekirken 10 yıl yani 3.600 gün de sizin emekli olmanız için yeterli oluyor. Biz buna kısmi yani yaştan emeklilik adını veriyoruz.

9 Eylül 1999 ve öncesi sigortalı (4A-SSK) olan çalışanlar için 10 yıllık primle emeklilik imkânı bulunuyor. Burada 10 yıllık prim (3.600 gün) ile birlikte sigortalı olunan tarihten bu güne 15 yıl geçmesi gerekiyor ki, bu zaman da çoktan doldu.

Böylece sigortalı olduktan sonra fazla çalışma imkânı bulamayan, özellikle kadın sigortalılar için sistem emeklilik imkânı sunuyor. Üstelik bu primleri çalışarak doldurmak da şart değil. Borçlanma imkânı da var. En erken emeklilik için kadınlar 08.09.1981 tarihinden önce işe girmiş ise, 3.600 prim gününü tamamlayarak 50 yaşını doldurduktan sonra başka şarta bakılmaksızın emekli oluyor. Erkekler ise 08.09.1976 tarihinden önce ilk defa sigortalı olmuşlarsa yine 3.600 günü tamamladıktan sonra 55 yaşında başka şarta bakılmaksızın emekli olabiliyor.

Bu tarihlerden sonra 9 Eylül 1999'a kadar işe girenler için ise bu kez yaş ve kademe devreye giriyor. İlk defa işe girdiğiniz tarih ve 3 bin 600'ü tamamladığınız tarihe göre kadınlarda yaş 58'e, erkeklerde ise 60'a kadar yükselebiliyor.

Burada 15 yıl, 3.600 gün ile kadınlarda 50, erkeklerde 55 yaş şartlarından hangisi en son gerçekleşmişse o tarihe göre emeklilik belirleniyor.

EMEKLİLİK İÇİN DİĞER FIRSATLAR

Emekliliği öne çekmek için 3600 gün dışında başka avantajlar da bulunuyor. İşte onlardan bazıları şöyle:

1. ÇOCUKLAR AVANTAJ: Kadın çalışanlar için çocukları üzerinden prim kazanma imkanı bulunuyor. Bu imkan 3 çocuğa kadar borçlanma ile 2160 gün, yani 6 yıl kazandırıyor.
Böylece yaşı ve yılı dolmuş bir anne 3 çocuğu varsa 6 yıl erken emekli olabiliyor. Burada tek şart, çocukların sigortadan önce doğmuş olması.

2. ASKERLİK ÖNE ÇEKER: Erkeklerde ise askerlik süreleri hem yaşı geriye çekerken hem de prim kazanma imkanı veriyor.

Sigortalı olmadan önce yapılan askerlik için borçlanılması, sigorta giriş tarihini borçlanılan gün kadar geriye çekiyor. Böylece en az 1 yaş önce emeklilik imkanı bulunuyor.

3. YÜZDE 60 RAPOR YETER: Çalışırken iş yapabilme gücünü en az yüzde 60 kaybedenler sağlık raporu alarak malulen emekli olabiliyor. En az 1800 gün prim yeterli oluyor.

4. VERGİ İNDİRİMİ YAŞI KALDIRIR: Engelli çalışanlar en az yüzde 40 engellilik ile vergi indirimi aldıklarında yaş şartına bakılmadan 15 yıl 3 bin 600 günden başlayarak işe giriş tarihlerine göre 18 yıl 4680 güne kadar süreyle emekli olabiliyor.

5. YIPRANAN KAZANIR: Ağır işlerde çalışanlar, madenciler, gazeteciler, gemi adamları gibi mesleklerde çalışanlar sigortalılık sürelerine belli oranda gün eklenerek ve işe girişi geriye çekerek emeklilik imkanına kavuşuyor.

6. ANNEYE PRİM VAR: Başkasının bakımına muhtaç derecede engelli çocuğu bulunan annelerin de 1 Ekim 2008 sonrası primlerinin dörtte biri toplam primlerine ekleniyor. Bu süre yaş şartından da düşülüyor.