EYT için 9 formül! Yaşa takılanlar nasıl, ne zaman emekli olabilecek? Kimler kapsama girecek? İşte tüm detaylar...

Emeklilik için yaşı bekleyenlere yönelik çalışmada ilk aşamada formüller masaya yatırılarak kapsam belirlenecek. Emeklilik yolunu açacak 9 formül gündeme gelecek...

Giriş Tarihi: 26 Şubat 2022 06:59

Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) merakla yeni çalışmayı bekliyor.

8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlara yönelik çalışmalarda ilk aşamayı kapsamın belirlemesi oluştururken, bunun için pek çok formül de masaya yatırılacak:

■ KISMİ EMEKLİLİK: Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar 15 yılı (bu süre doldu) ve 3600 gün (10 yıl) primi tamamladıklarında kadınlar 50, erkekler de 55 yaşı da doldurmak kaydıyla kısmi emeklilik hakkı kazanıyor.

Emeklilik yaşları ise bu 3 şartı bitirdikleri tarihe göre değişiyor. Kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaşı bulan şartlar ortaya çıkıyor.

Yeni düzenlemede, 3600 günle emeklilikte de yaş şartı aranmayabilir.

Bu durumda 3600 günü olan kadınlar 50, erkekler 55 yaşında emekli olabilir.

■ PRİMİN TAMAMLANMASI: 8 Eylül 1999 öncesinde işe girenlerin, ilk sigortalı oldukları tarihe göre 5000 ile 5975 prim gününü tamamlaması gerekiyor.

Bunu tamamlayanlar yıl ve yaşı dikkate alınmadan emekli olabilir.

■ SÜRENİN TAMAMLANMASI: Kadınlarda 20 (7200 gün), erkeklerde 25 yıl (9 bin gün) sigortalılık süresinin tamamlanmasına da bakılabilir.

Böylece şartı tamamlayan emekli olabilir.

■ PRİM VE SÜRENİN TAMAMLANMASI: Hem prim ve hem yıl şartını tamamlayanlara emeklilik imkanı sağlanabilir.

■ YAŞ SINIRI: Yaşa takılanlara emeklilik için bir yaş sınırı getirilebilir.

Daha önce 50 yaş sınırı getirilebileceği konuşulmuştu.

Bu formüle göre EYT'lilerin emekli olması için 50 yaşını da tamamlaması gerekiyor.

■ KESİNTİLİ EMEKLİLİK: Bazı Avrupa ülkelerinde uygulanan kesintili emeklilik modeli de tartışılan seçenekler arasında.

Bu formülde, emeklilik için kaç yıl kaldıysa her yıl için belli oranda aylıktan kesinti yapılıyor.

Daha az maaşla daha erken emeklilik ortaya çıkıyor.

■ YIPRANMA HAKKI KULLANILIR: Bazı meslek gruplarında emekliliği öne çekmek için yıpranma seçeneği söz konusu olabilir.

Özellikle yıpranma hakkı bulunmayan ağır işlerdeki işçilere erken emeklilik sağlanabilir.

Bazı meslek grupları için yaş aşağı çekilebilir.

■ BEKLEME SÜRESİNİ DÜŞÜRME: Prim gün sayısını doldurup yaşı bekleyenler için bekleme süresini 2-3 yıl düşürmek gibi avantajlar da formüller arasında bulunuyor.

■ GEÇİCİ KESİNTİ: Bir formül de geçici kesintili emeklilik.

Buna göre, sigortalı belli bir kesintiyle erken emekli oluyor. Ancak yasanın söylediği yaşa gelip emeklilik şartları oluşunca kesinti ortadan kalkıyor.