Türkiye'de 13 milyon kişi devletten emeklilik aylığı alıyor. Emekli olmak için 7200 gün SGK primi gerekiyor. Ayrıca yaş şartını da tamamlamak gerekiyor. Türkiye'de milyonlarca erkek için emeklilik yaş şartı 60, kadınlarda ise 58 olarak görülüyor. Birçok vatandaş primini tamamlıyor ancak yaş akdine takılıyor. Yaş şartına takılanlar için şu an için bir çözüm bulunmuyor. Ancak prim eksiği olanlar SGK'ya borçlanma ödemeleri yaparak erken emekli olabiliyor. Kadınlar borçlanma ile emekliliğini 2160 gün erkene çekebilirken, erkekler askerlik süresince borçlanabiliyor. Borçlanma ücretleri her yıl asgari ücret zammı ile artıyor. Bu yıl asgari ücrete yapılan yüzde 15 zam, SGK prim ödemelerine de yapıldı. Peki, doğum ve askerlik borçlanma ücreti ne kadar? İşte 2020 SGK prim ücretleri...
ERKEN EMEKLİLİK FORMÜLLERİ NELER?
Prim eksiği olanlar erken emeklilik için aşağıdaki formüller üzerinden başvurular gerçekleştirilebilir:
A- Yıpranma Hakkı
B- Askerlik Borçlanması
C- Doğum borçlanması
YIPRANMA PAYI NEDİR?
Mevcut durumda Türkiye'de 18 meslekte yıpranma payı bulunuyor. Yıpranma payı ile çalışma koşulları ağır olan mesleklerden daha çabuk emekli olunması amaçlanıyor. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda "fiili hizmet zammı" olarak geçen yıpranma payı ile çalışma koşullarının ağır olması sebebiyle diğer mesleklere nazaran daha fazla efor sarf edilen ve diğer mesleklerden daha fazla yıpranmaya maruz kalınan işlerde daha çabuk emekli olunması amaçlanıyor.
Örneğin yıpranma payı hakkına sahip olan mesleklerde çalışana çalıştıkları her yıl için ilave 90 gün fiili hizmet zammı veriliyorsa, 12 ay çalışan bir personel, 15 ay çalışmış gibi kabul ediliyor. Buna göre, normalde her yıl emeklilikte 360 gün olarak kabul edilirken, fiili hizmet zammı kapsamındaki mesleklerde her yıl 360 güne ilave olarak 60 ile 180 gün arasında değişen oranlarda prim ödeme gün sayısı ilave ediliyor. Yani, normal bir işte çalışanın emekliliğinde yılda 360 gün dikkate alınırken, fiili hizmet zammı kapsamındaki işlerde 420 ile 540 gün arasında prim ödeme günü dikkate alınıyor.
Türkiye'de 18 grup çalışan için fiili hizmet süresi zammı uygulanıyor. Bunlar, kurşun ve arsenikte, cam fabrika ve atölyelerinde, cıva üretiminde, çimento ve kok fabrikalarıyla termik santrallerde, alüminyum, demir-çelik, döküm ve asit üretimi fabrikalarında, TSK'da, Emniyet'te, Milli İstihbarat Teşkilatı'nda, basın ve gazetecilikle, TRT'de görev yapanlarla TBMM'de yasama organı statüsünde çalışanlar.
Basında yer alan iddialara göre sağlık sektöründe çalışan kişilere de yıpranma payı geliyor. Buna göre; sağlık personelleri ağır işte çalışan personel gibi 60 günlük yıpranma hakkı elde edecek.