Rus uzmanlar, Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etme niyetinin olmadığını iddia ediyor

Uzmanlar, Rusya'nın, Batı ülkeleri ile güvenlik garantileri konusunda anlaşmasının zor olduğu ancak Ukrayna'ya saldırma niyetinde olmadığı görüşünü paylaştı. Moskova Uluslararası İlişkiler Devlet Enstitüsünde Doçent Kirill Koktış, "Ukrayna gerginliği artırmaya ve güç kullanmaya çalışırsa Rusya bunu cevapsız bırakamaz. Ancak Rusya'nın, Ukrayna topraklarına değil, güvenlik konusunda garantilere ihtiyacı var" dedi. Rus askeri uzmanı Viktor Litovkin de, "Rusya güvenlikten bahsederken, Batı, Rusya'nın Ukrayna'ya saldıracağını konuşuyor. Bunun güvenlikle hiç alakası yok. Ukrayna meselesi, BM tarafından onaylanan Minsk anlaşmalarının uygulanmasıyla ilgilidir" ifadelerini kullandı.

Giriş Tarihi: 24 Ocak 2022 12:54 Güncelleme Tarihi: 24 Ocak 2022 12:59

Rusya ve ABD ile NATO arasında çeşitli güvenlik garantileriyle ilgili teklifler konusunda müzakerelerin sürdüğüne dikkati çeken uzmanlar, Ukrayna meselesinin bu süreçte Batı tarafından kullanıldığını savundu.

Rus uzmanlar, Rusya ve Ukrayna arasındaki gerginliği değerlendirdi.

Askeri uzman Viktor Litovkin, Rusya ile Batı ülkelerinin güvenlik konusunda farklı anlayışa sahip olduğunu belirterek "Batı ile güvenlikle ilgili konularda anlaşmak çok zor. Batı'nın kendi güvenlik anlayışı var. Rusya da bunu asla kabul etmeyecek." yorumunda bulundu.

Güvenliğin dokunulmaz olduğu prensibine dikkati çeken Litovkin, "Rusya, ABD ve NATO'ya ilettiği tekliflerde güvenliğin herkes için eşit olmasını istiyor. Eğer ABD bunu kabul etmezse, Rusya askeri teknik önlemler almak zorunda kalacak." dedi.

ABD'nin Rusya ile güvenlikle ilgili müzakerelerde Ukrayna'yı ön plana çıkarmaya çalıştığını vurgulayan Litovkin, şöyle devam etti:

"Rusya güvenlikten bahsederken, Batı, Rusya'nın Ukrayna'ya saldıracağını konuşuyor. Bunun güvenlikle hiç alakası yok. Ukrayna meselesi, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından onaylanan Minsk anlaşmalarının uygulanmasıyla ilgilidir. Fakat Ukrayna, bu anlaşmaları uygulamıyor. Batı ise Ukrayna'yı bu konuda etkilemek için adım atmıyor. Eğer Rusya Ukrayna'ya saldırmak isteseydi, bunu çoktan yapardı. Ancak Rusya Ukrayna'ya saldırma niyetinde değil."

ABD ile NATO'nun başka ülkelere operasyonlar düzenlediğine işaret eden Litovkin, konuya Yugoslavya, Libya, Irak, Afganistan ve Suriye'yi örnek verdi.

"RUSYA'NIN GÜVENLİK KONUSUNDA GARANTİLERE İHTİYACI VAR"

Moskova Uluslararası İlişkiler Devlet Enstitüsünden Doçent Dr. Kirill Koktış, Batı'da sadece Rusya'nın Ukrayna'ya olası saldırısından konuşulduğunu kaydederek "Batı, Donbas'taki temas hattında Ukrayna askerlerinin yoğunluğu konusunda sessiz. Burada gerçekten yüksek seviyede askeri yoğunluk var. Bu yeterince tehlikeli bir durum." dedi.

Koktış, "Ukrayna, gerginliği artırmaya ve güç kullanmaya çalışırsa, Rusya bunu cevapsız bırakamaz. Ancak Rusya'nın, Ukrayna topraklarına değil, güvenlik konusunda garantilere ihtiyacı var." diye konuştu.

"RUSYA'NIN UKRAYNA'YA SALDIRMA GİBİ BİR PLANI YOK"

Rusya'daki Ana Vatan Cephanesi dergisi editörü Aleksey Leonkov, Batı ülkelerinin güvenlik konusundaki pozisyonlarının değişmeyeceği görüşünü paylaşarak "Batı ve ABD'nin pozisyonlarını değiştireceğini düşünmüyorum. ABD yönetimi bu konuda değişikliğin olmayacağını çok net açıkladı." dedi.

ABD'nin son zamanlarda Rusya etrafındaki durumu kötüleştirdiğini belirten Leonkov, Batı'nın Ukrayna'ya silah gönderdiğini anımsattı.

Leonkov, "Ukrayna'ya gönderilen askeri yardım, Donbas'a karşı askeri eylemler için yeterli olabilir ancak durumun komple değiştirilmesine yardımcı olmaz. Bu silahlar, Rusya ile savaş çıkması durumunda yeterli değil. Ukrayna'nın ekonomisi ve askeri sanayisi de bu savaş için hazırlıklı değil." diye konuştu.

Ukrayna'nın doğusu meselesine ilişkin müzakere sürecinin yıllardır sürdüğüne işaret eden Leonkov, "Rusya'yı çatışma tarafı yapmak, Donbas konusunda yıllarca devam eden müzakere sürecinin sona ermesi anlamına gelir. Bu nedenle Rusya'nın Ukrayna'ya saldırma gibi bir planı yok." ifadesini kullandı.

Leonkov, şöyle devam etti:

"ABD tarafından dikkatle takip edilen Rus askeri birliklerinin hareketliği, kış döneminde gerçekleşen ordunun eğitimi ile ilgili. Rus ordusu savaşa sürekli hazır durumda. Bu hareketlilik de Rus topraklarında şu an düzenlenen askeri tatbikatların yoğunluğu ve sayısını etkiliyor. Bazıları, Rusya-Ukrayna sınırında yaklaşık bir milyon Rus askerinin bulunduğunu söyleyebilir. Ancak bu sayıyı aktif olan askeri birlikler oluşturuyor. Burada sözleşmeli personeli kastediyorum. Geriye kalanlar, askeri eylemlerde yer almayan zorunlu askerlik yapanlar. Bu nedenle Rusya'nın Ukrayna'ya saldırı düzenlemesi fantezidir. Rusya askeri eylemde bulunmak istemiyor."

TÜRKİYE'NİN ARA BULUCULUK YAPMA İSTEĞİ

Türkiye'nin Rusya ve Ukrayna arasındaki gerginlikte ara buluculuk rolünü üstlenme isteğini de değerlendiren Leonkov, bunun memnuniyetle karşılanabildiğini dile getirdi.

Leonkov, "Bunu yapmak isteyen ülkenin, Ukrayna'yı Minsk anlaşmalarını uygulaması konusunda ikna etmesi gerekiyor. Bunu ne Almanya ne de Fransa yapabildi. Bunu Türkiye yapmayı başarabilecek mi soru işaretidir. Eğer Türkiye bunu yapmayı başarabilirse Ukrayna'nın dikkate aldığı bir ülkenin olduğunu anlarız." diye konuştu.

ABD, KİEV BÜYÜKELÇİLİĞİNDEKİ PERSONELİN AİLELERİNE UKRAYNA'DAN AYRILMA TALİMATI VERDİ

ABD Dışişleri Bakanlığı, olsa bir Rusya müdahalesine karşı, Kiev büyükelçiliğindeki personelinin ailelerine Ukrayna'dan ayrılması talimatı verdi.

Dışişleri Bakanlığı, Rusya ile Ukrayna arasında artan gerilim üzerine Ukrayna'ya yönelik seyahat uyarısı yayınladı.

Uyarıda, "23 Ocak 2022'de Dışişleri Bakanlığı, devam eden Rus askeri harekatı tehdidi nedeniyle ABD'nin Kiev Büyükelçiliğinde doğrudan işe alınan çalışanların gönüllü olarak Ukrayna'dan ayrılmasına izin verdi ve diplomatik aile üyelerinin ayrılmaları talimatını verdi. Ukrayna'daki ABD vatandaşları, ticari veya diğer özel ulaşım seçeneklerini kullanarak ayrılmayı değerlendirmelidir." ifadesine yer verildi.

Rusya'nın Ukrayna'ya karşı askeri harekat planladığına dair haberler olduğuna işaret edilen açıklamada, "Özellikle Ukrayna sınırları boyunca, Rusya tarafından işgal edilen Kırım'da ve Rusya'nın kontrolündeki doğu Ukrayna'da güvenlik koşulları öngörülemez ve her an bozulabilir." değerlendirmesinde bulunuldu.

Açıklamada, olası bir askeri harekatta ABD'nin Ukrayna'daki diplomatik faaliyetlerinin de etkileneceği aktarılarak, Ukrayna'daki ABD vatandaşlarından da iletişim için online bir form doldurmaları talebinde bulunuldu.

UKRAYNA: ABD'NİN, DİPLOMAT AİLELERİNİN ÜLKEYİ TERK ETMESİNE İLİŞKİN KARARI ERKEN VE AŞIRI TEMKİNLİ

Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, ABD'nin Kiev'deki diplomatik personelin ailelerine ülkeden ayrılmaları talimatını "erken" ve "aşırı temkinli" bulduklarını bildirdi.

Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, ABD'nin olası Rusya müdahalesine karşı, Kiev büyükelçiliğindeki diplomat ailelerinin Ukrayna'dan ayrılmasına ilişkin kararın dikkate alındığı belirtildi.

Açıklamada, "Yabancı devletlerin diplomatik misyonlarının güvenliğini sağlama hakkına saygı duyarak, Amerikan tarafının söz konusu adımını erken ve aşırı temkinli buluyoruz. Güvenlik durumunda son zamanlarda değişiklik yaşanmadı. Rus saldırganlığının yeni dalga tehditleri, 2014'ten beri değişmedi ve Rus birliklerinin devlet sınırında birikmesi ise geçen yıl nisanda başladı." ifadelerine yer verildi.

ABD vatandaşlarına, bu karara "sakin" yaklaşmaları çağrısının yapıldığı açıklamada, "ABD Dışişleri Bakanlığının kararı, Amerikan büyükelçiliğindeki tüm çalışanların Ukrayna'dan ayrılacağı anlamına gelmiyor. Büyükelçilik çalışmaya devam edecek. Diplomatik misyon temsilcileri, istediğinde ülkeden ayrılma imkanına sahip, ancak bu zorunlu değil." ifadesi kullanıldı.

ABD Dışişleri Bakanlığı, olası Rusya müdahalesine karşı, Kiev büyükelçiliğindeki personelinin ailelerine Ukrayna'dan ayrılması talimatı vermişti.

AB DIŞİŞLERİ BAKANLARI TOPLANTISI UKRAYNA VE RUSYA ANA GÜNDEMİYLE BAŞLADI

Avrupa Birliği (AB) dışişleri bakanları, Rusya'nın Ukrayna'ya muhtemel saldırısıyla ilgili gelişmeler ve buna karşı verilecek tepki ile müzakerelerdeki son durumu görüşmek üzere Belçika'nın başkenti Brüksel'de bir araya geldi.

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, toplantı girişinde yaptığı açıklamada, ana gündemin Rusya ve Ukrayna olacağını söyledi.

AB'nin Rusya'ya karşı duruşunu belirlemek için çalışmalara devam edeceğini dile getiren Borrell, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'in da toplantıya video konferans yöntemiyle katılıp, Rusya ile yürütülen müzakerelerle ilgili bilgi vererek, AB ile üye ülkelerin görüşünü dinleyeceğini kaydetti.

SURİYE

Borrell, Suriye'nin de önemli maddeler arasında yer alacağını belirterek "Suriye'de unutulan bir savaş var ve biz bununla ilgili de düşünmeliyiz." diye konuştu.

Toplantıya Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Geir O. Pedersen de katılacak.

AB, Suriye'de 21 aydır cephe hatlarında değişim olmazken, BM Güvenlik Konseyinin 2254 sayılı kararı çerçevesinde siyasi çözüm anlamında da bir çıkmaza girilmiş olması nedeniyle Suriye konusunu da toplantının gündemine aldı.

Bazı Arap ülkelerinin Beşşar Esed rejimi ile normalleşmesi de AB'nin dikkatini çekiyor. AB, duruşunun değişmediğini, "siyasi geçiş olana kadar normalleşme, yaptırımların kaldırılması ve yeniden inşa konularının görüşülemeyeceği" yönünde olduğunu vurguluyor.

LİBYA

AB dışişleri bakanları, Libya'da 8 yıldan sonra bugün yapılması planlanan ancak yapılamayan seçimleri de görüşecek. Taraflar Libya'da seçim düzenlenmesi ve dış güçlerin ülkeyi terk etmesi konularını masaya yatıracak.

Bakanların Mali, Sudan ve Hint-Pasifik bölgesiyle ilgili durumu da ele alması bekleniyor.

UKRAYNA KRİZİ, ENERJİDE RUSYA'YA BAĞIMLI ALMANYA'YI ENDİŞELENDİRİYOR

Almanya son dönemde enerji piyasalarındaki fiyat dalgalanmaları ve doğal gaz stoklarındaki düşüş nedeniyle kıtadaki jeopolitik gerilimlere karşı daha da savunmasız hale geliyor.

Doğal gaz ihtiyacının yüzde 55'ini Moskova'dan karşılayan Berlin, Ukrayna krizinde Rusya'ya karşı daha ihtiyatlı bir siyaset izliyor. Rusya-Ukrayna krizinin derinleşmesinin AB ve özellikle Almanya için enerjide olumsuz sonuçları olabileceği öngörülüyor.

ABD sıvılaştırılmış doğal gazının (LNG), şu an Rus doğal gazını ikamesinin mümkün olmadığı belirtilirken, Almanya'da gazın enerji tüketimindeki payı yüzde 32 seviyesine ulaştı.

Öte yandan ABD, LNG ihracatını artırmak, uluslararası piyasalardaki ticari anlaşmazlıklarda pazarlık payı elde etmek ve Avrupa ile Rusya'nın yakınlaşmasını önlemek için AB'nin enerji politikalarında daha etkili olmak istiyor.

Washington'un, Rus doğal gazını Baltık Denizi'nden Almanya'ya taşıması planlanan Kuzey Akım-2 doğal gaz projesini engelleme girişimleri, Berlin'de endişe yaratıyor. Alman hükümetinin doğal gazda kaynak çeşitliliğini sağlayamaması da Rusya'ya karşı hareket kabiliyetini kısıtlıyor.

Buna rağmen Ukrayna krizinde temkinli bir siyaset izleyen Berlin yönetimi, Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesi halinde Kuzey Akım-2 boru hattına yaptırım uygulayacağını belirtti.

Almanya Savunma Bakanı Christine Lambrecht, "Rusya tarafından Avrupa'nın ortasında bir savaş başlatılması olasılığı varken, aynı zamanda bu ülkeyle ekonomik iş birliğinin kurulabileceği düşüncesi tamamen saçma olur." ifadesini kullanmıştı.

ENERJİ FİYATLARININ YÜKSELMESİ RUS EKONOMİSİNE YARIYOR

Enerji fiyatlarının yükselmesi Avrupa'da enerji tedarikini kontrol altında tutan Rusya'nın ekonomisine yarıyor.

Alman basınına yansıyan haberlere göre, gaz tedariki için "acil durum planlamasına" başlayan Alman hükümeti, Ukrayna krizinin tırmanması durumunda Rusya'nın Avrupa'ya gaz tedarikini kesme riskini hesaplıyor.

Öte yandan ABD, Avrupa'nın acil durum tedariki için bir konsept üzerinde çalışıyor ve Almanya'nın endüstri temsilcileriyle görüşmeler yapıyor.

Küresel enerji piyasalarında fiyatların oynak ve yüksek olması da durumu daha hassas hale getiriyor.

Kovid-19 salgınının ardından küresel ekonominin hızla toparlanması, soğuk kış şartları ve gaz depolama tesislerinde doluluk seviyelerinin gerilemesi Avrupa için büyük bir sorun teşkil ediyor.

Kimyasal ürünleri analiz eden uluslararası analiz şirketi ICIS'e göre, geçen yıl aralıkta Avrupa, gaz ithalatının yüzde 22'sini LNG olarak temin etti. Bir başka deyişle LNG, Avrupa gaz tüketiminin dörtte birini bile karşılamıyor.

Öte yandan Rusya'nın Ukrayna üzerinden Avrupa'ya doğal gaz sevkiyatını azaltması ve Avrupa'nın kış aylarında kullanmak üzere ayırdığı doğal gaz rezervlerinin normal seviyelerin altına inmesi, bölgede bir doğal gaz tedarik krizine sebep oldu.

Gas Infrastructure Europe verilerine göre, Avrupa'daki yer altı depolama tesislerindeki doğal gazın yüzde 50'sinden fazlası şimdiden kullanıldı.

Avrupa'nın doğal gaz ihtiyacının yüzde 50'sini Rusya karşılarken geriye kalan kısmı Norveç ve Cezayir'den geliyor.

Rusya Avrupa'ya Kuzey Akım, Yamal ve Kardeşlik gibi ana boru hatlarıyla doğal gaz gönderiyor. Söz konusu gaz bölgesel depolardan Avrupa'daki ülkelere dağıtılıyor.

Rusya, Avrupa'ya iki ayrı şekilde doğal gaz gönderiyor. Genellikle ve yaygın olarak süresi 10 ile 25 yıl arasında değişen uzun vadeli kontratlar ile tek seferlik gaz alım anlaşmaları yapılıyor.

DOĞAL GAZ FİYATLARI TARİHİ REKOR KIRDI

Doğal gaz ihtiyacının yüzde 90'ını ithal eden Avrupa'da bu ürünün fiyatları geçen yıl yaklaşık 5 kattan fazla arttı.

Avrupa'nın enerji üretiminde doğal gaz ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmesi, kıtada derin bir enerji krizinin başlangıcı oldu.

Yeşil enerji dönüşümü nedeniyle uygulanan politikalar, Avrupa'nın özellikle doğal gaza bağımlılığını son 10 yılda önemli oranda artırdı.

Doğal gaz tüketimindeki artış ise ağırlıklı olarak Rusya'dan ithalat, Norveç'in üretimi ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) tedarikiyle sağlandı.

Ekonomilerin açılmasıyla oluşan güçlü talep, LNG piyasalarında Asya ülkeleriyle yaşanan rekabet ve Rusya'nın sevkiyatları artırmaması nedeniyle doğal gaz fiyatlarında rekor artışlar yaşandı.

Avrupa'da ocak vadeli doğal gaz kontratları geçen ayın sonunda megavatsaat başına 180 avro seviyesini aşarak rekor kırdı.

Avrupa Birliği (AB) Enerji Regülatörleri İşbirliği Ajansının raporuna göre, kıtada doğal gaz fiyatları geçen yıl ekimde nisana göre yüzde 400, buna bağlı olarak elektrik fiyatları da yüzde 200 arttı.