İsmail Haniye'yi şehit eden silah nereden ateşlendi? Neden saldırıya ait görüntü yok? Yahudi milyarder Yan Borysovych Koum ve WhatsApp iddiası

İşgalci İsrail Hamas'ın Lideri İsmail Haniye'yi İran'ın başkenti Tahran'da suikastla şehit etti. Dünya gündemine bomba gibi düşen gelişme birçok soruyu da beraberinde getirdi. Haniye'nin şehit edildiği binanın görüntüsü alçak saldırının nokta atışı yapıldığını ortaya koyarken İran'ın Haniye'yi neden koruyamadığı merak edildi. İran füzenin başka bir ülkeden atıldığını öne sürerken İsrail ise saldırının İran'dan gerçekleştiğini iddia etti. Suikasta ilişkin bir diğer iddia ise WhatsApp kurucusu yahudi milyarder Yan Borysovych Koum ile ilgili... İddiaya göre Yahudi milyarder İsrail'in talimatıyla şirket üzerinden Haniye'nin konumunu belirledi ve katillere iletti. Peki silah nereden ateşlendi, neden saldırının görüntüsü yok, bölgeyi neler bekliyor? İşte detaylar...

Takvim.com.tr

Giriş Tarihi: 01 Ağustos 2024 14:20 Güncelleme Tarihi: 02 Ağustos 2024 23:12

Filistin'i işgal eden ve Gazze'de sistematik bir soykırıma imza atan İsrail 30-31 Temmuz'da önce Lübnan'ın başkenti Beyrut'u vurup Hizbullah'ın iki numaralı ismi Fuat Şükrü'yü öldürdü sonra da İran'ın başkenti Tahran'da Hamas lideri İsmail Haniye'yi şehit etti.

Haniye İran'ın yeni seçilen Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan'ı tebrik etmek için Tahran'da şehit edilirken İran ve İsrail'den karşılıklı açıklamalar geldi. İran bilindik "intikam" söylemlerini yineledi ancak henüz somut bir adım atılmadı.

CEVAPSIZ SORULAR VAR?

Haniye'nin şehit olduğu suikast ise geride yanıt bekleyen çok sayıda soru bıraktı.

İran Haniye'yi neden koruyamadı, İsrail'e Haniye'nin kaldığı konutun ve bölgenin istihbaratını kimler sağladı? Saldırı anına ilişkin neden görüntü yok ve söz konusu suikast silahı nereden ateşlendi.

İSRAİL VE İRAN'DAN KARŞILIKLI İDDİALAR

İran ve İsrail suikasta ilişkin çeşitli iddialar ortaya attı.

İRAN MEDYASI: SALDIRI İRAN DIŞINDAN

İran Devrim Muhafızları Haniye'nin Tahran saatiyle saat 02:00'de kaldığı konutta koruması ile birlikte vurularak şehit olduğunu doğrulamıştı. İran Faes Haber Ajansı da saldırın havadan atılan akıllı bir füze ile gerçekleştirildiğini duyurmuştu. Ajansın haberine göre saldırıda Tahran'ın kuzeyinde bulunan Haniye'nin kaldığı konut hedef alındı. Tahran yönetimine yakın haber kuruluşları da füzenin İran dışından atıldığını iddia etti. Hatta bazı medya kuruluşları füzenin üçüncü bir ülkeden atıldığı belirtildi.

İSRAİL MEDYASI: FÜZE İRAN'DAN ATILDI
İsrail medyası ise suikast ile ilgili yeni bir iddia ortaya attı. Sky News Arabia'nın İsrailli medya kuruluşu Chanel 12'ye dayandırdığı haberine göre Haniye'yi şehit eden füze İran dışından değil içinden ateşlendi.

Haberde İran medyasının verdiği bilgilerin analiz edildiği ve saldırının uçaktan atılan bir füze ile gerçekleştirilmediği sonucuna varıldığı iddia edildi. İsrailli Kanal 10 ve İsrael National News haber siteleri de saldırının Spike füzesi ile yapılmış olabileceğini dile getirdi. İsrailli Rafael firması tarafından üretilen anti-personel ve tank savar füzesi olan Spike'ın 25 km menzili bulunuyor. Omuzdan atılabilecek şekilde tasarlanan Spike füzelerinin araçtan, helikopterden ya da denizden atılabilen versiyonları mevcut.

YAHUDİ MİLYARDER VE WHATSAPP İDDİASI

Haniye'ninyerinin nasıl tespit edildiğine dair bir başka iddia da gündeme geldi. WhatsApp'ın kurucusu olan yahudi milyarder Yan Borysovych Koum'un İsmail Haniye suikastında parmağı olduğu ifade edildi. Yahudi milyarder Koum'un İsrail'in talimatıyla şirket üzerinden Haniye'nin telefonuna bir WhatsApp mesajı aracılığıyla casus yazılım yüklettiği yazıldı.

Haniye'nin yerinin tespit edilmesinin ardından tam konumun katil İsrail'e verildiği ve ardından kalleş suikastın gerçekleştiği iddia edildi.

BÖLGEYİ NELER BEKLİYOR?

Bu kanlı suikast sonrası bölgeyi neler bekliyor? Milli İstihbarat Akademisi Başkan Yardımcısı Dr. Hakkı Uygur, Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye şehit edilmesinin arka planınına ilişkin bir analiz kaleme aldı.

Saldırı anına ya da sonrasına ait görüntü bulunamamasının soru işaretlerine yol açtığına dikkat çeken Uygur, "İddia edildiği üzere adı geçen binanın yalnızca bir katı hatta bir odası zarar gördüyse saldırıda patlayıcı yüklü mikro suikast dronu kullanılmış olması mümkündür. Yine insan faktörünün farklı şekillerde işin içinde bulunduğu suikast biçimlerinin geçerli olması imkan dahilindedir." ifadelerini kullandı.

Uygur şunları söyledi:

İSRAİL HİÇBİR KIRMIZI ÇİZGİ TANIMIYOR

"İsrail'in bu eylemi hem sembolik hem de pratik açılardan oldukça önemli. İsrail Tahran'daki saldırıdan saatler önce Beyrut'ta Hizbullah'ın askeri kanadının lideri olduğu belirtilen Fuad Şükür'ü de öldürdüğünü açıkladı. 2 saldırı da İsrail'in 7 Ekim'den beri yürüttüğü ve 40 binden fazla sivili öldürdüğü acımasız savaşta hiçbir kırmızı çizgi tanımadığını net bir şekilde ortaya koydu. Mevcut Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Joe Biden'ın yeniden aday olmayacağını açıklamasının ya da İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun son ABD gezisindeki temaslarının bu saldırılara onay çıkmasında ne kadar etkili olduğu bilinmiyor. Ancak Kongre'deki konuşmasında sürekli olarak "yılanın başı İran" vurgusu yapan ve ABD adına savaştığını ileri süren Netenyahu'nun savaşı yayma konusunda daha rahat hareket ettiği ortada.

Aslında İsrail daha önce de İran içinde gerçekleştirdiği çeşitli suikastlar ve sabotajlarla İran güvenlik mekanizmasına sızdığını gösterdi. Bizzat eski İran İstihbarat Bakanı Ali Yunusi bu durumu ifade etti ve üst düzey yetkililerin güvenlik endişesi taşıdıklarını söyledi. Gerek ülke içindeki nükleer ve askeri suikastlar gerekse de nükleer faaliyetler dosyasının ülke dışına kaçırılması gibi hadiseler İran açısından ciddi istihbarat başarısızlıkları olarak kayıtlara geçti. Bu son saldırı mezkur sürecin devamı olarak okunmalıdır. Benzer şekilde bu saldırı eski İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin hayatını kaybettiği helikopter kazasının sabotaj olma ihtimalinin de yabana atılmaması gerektiğini gösteriyor. Anlaşılan eski ABD Başkanı Donald Trump'ın "son anda vazgeçtiler ve tek başıma yaptım" dediği 2020'deki Kasım Süleymani suikastındaki tavrının aksine İsrail yönetiminin İran'ı doğrudan hedef alma konusunda hiçbir çekincesi kalmadı.

1 Nisan'da İran'ın Şam'daki Büyükelçiliğini bombalayan İsrail, 30-31 Temmuz saldırılarıyla doğrudan savaş için gerek 7 Ekim'den beri düşük yoğunluklu bir çatışmayı tercih eden Hizbullah'ı gerekse de Tahran'ı geniş bir savaşa çekmek için elinden geleni ardına koymuyor. Bu maksatla başta rehinelerin serbest bırakılması olmak üzere aylardır süren diplomatik çabaları dinamitlemekten de kaçınmıyor.

BÖLGEDE ÇATIŞMALAR DERİNLEŞECEK Mİ?

İran ve Hizbullah başta olmak üzere bölgesel müttefikleri bu saldırılara ciddi bir yanıt vereceklerdir. Bu durum 7 Ekim'den beri Gazze eksenli süren İsrail saldırılarının ve bölgesel çatışmanın sahasının yayılacağını ve derinleşeceğini gösteriyor. İran ya da Hizbullah'ın geri adım atması 45 yıllık politikaların iflasının kabulü anlamına gelecektir ve İran ve müttefiklerinin iyice aşınan caydırıcılıklarının sona erdiğinin ilanı olacaktır. Bu durum Tahran açısından kabul edilemez. Bu noktada Yemen ve Irak'taki güçlerin ABD ve İsrail'e yönelik saldırılarının nitelik ve nicelik olarak artması mümkündür. 7 Ekim'den beri kırılganlığının farkında olduğu için oldukça ihtiyatlı hareket eden Suriye ve Beşşar Esed yönetimi de istemeden de olsa çatışmalara müdahil olabilir. Bu durum ülke içinde terör örgütü PKK/YPG ve diğer silahlı grupların hareketlenmesine yine Rus hava saldırılarının artmasına yol açabilir. Kısaca 7 Ekim, 1 ve 13 Nisan tarihlerinden sonra 30 Temmuz da çatışmanın derinleştiği bir tarih olarak kaydedilecektir.

Saldırının ortaya koyduğu vahim tablo ile beraber Türkiye'nin 7 Ekim'den beri yaptığı sağduyu ve insancıl diplomasi çağrısının, İsrail karşısında uluslararası kuruluşları aktif hale getirme çabasının hatta yıllardır hasım güç kategorisinde bulunan Beşşar Esed yönetimine yaptığı uzlaşma çağrılarının arkasındaki saik de daha net görüldü. Heniyye suikastına yönelik Ankara'nın verdiği sert tepkiler bölgesel çatışmanın artık daha ileri bir aşamaya ulaştığı ve burada kalmayacağı endişesinden kaynaklanıyor.

Muhtemelen bu aşamadan sonra diplomasinin daha az etkili olduğu, sahadaki çatışma dinamiklerinin belirleyici hale geldiği, dahası Ukrayna krizinde görüldüğü üzere Filistin ve bölgenin uluslararası güç mücadelesinin bir alanı haline dönüşeceği döneme giriyoruz. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "daha güçlü olmalıyız" vurgusu ile Kongredeki savaş çığırtkanı ABD'li senatörler tarafından ayakta çılgınca alkışlanan bölge liderleri arasında Netenyahu ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin yanı sıra Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis'in de bulunması Ankara'nın bölgesel denklemdeki hassas konumunu gözler önüne seriyor. Yine de ilk yakın riskin Suriye merkezli olma ihtimali çok daha yüksek olduğu için bu konuda önleyici tedbirlerin bir an önce alınmasında fayda bulunuyor."