İngiltere’nin Beşar Esad pazarlığı! Hafız’dan sonra nasıl iktidara geldi? Belgeler ortaya çıktı

Suriye'nin devrik diktatörü Beşar Esad'ın iktidar varisi değilken babası Hafız Esad'ın ölümünden sonra nasıl Baas'ın başına geçtiği ortaya çıktı. İngiltere'nin Beşar Esad baskısı, yeni yayımlanan belgelerde ortaya çıktı. İşte İngiltere'nin eski Başbakanı Tony Blair'ın Hafız Esad'a, Beşar'ın cumhurbaşkanlığına aday gösterilmesi için yaptığı teklif...

Takvim.com.tr

Giriş Tarihi: 13 Şubat 2025 15:22 Güncelleme Tarihi: 13 Şubat 2025 15:29

Suriye'de kanlı Baas rejimine İngiltere'nin etkileri tek tek ortaya çıkıyor.

Beşar Esad’ın oğlu Hafız devrim gecesini anlattı X hesabı patladı! Rusya’ya nasıl kaçtılar? — **İNGİLTERE'NİN BEŞAR ESAD TEKLİFİ**

İngiltere'nin eski başbakanlarından Tony Blair'ın, Suriye'nin eski diktatörü Hafız Esad'a, oğlu Beşar Esad'ın cumhurbaşkanlığına aday gösterilmesi için teklifte bulunduğu iddia edildi.

Beşar Esad'ın oğlu Hafız devrim gecesini anlattı X hesabı patladı! Rusya'ya nasıl kaçtılar?

ÜRDÜN KRALI İNGİLİZ'E PAZARLADI

Middle East Monitor'ün ulaştığı yeni yayımlanan İngiliz belgeleri, Beşar Esad'ın iktidara gelmesinden kısa bir süre sonra Ürdün Kralı Abdullah'ın İngiliz yetkililere "Beşar'ın etrafındaki atmosferi başarıyla değiştirdiği ve eski muhafız figürlerini bir kenara ittiği" yönünde güvence verdiğini ortaya koyuyor.

BASİL ÖLDÜ VARİSLİK BEŞAR'A KALDI

1994 yılının başlarında, ilk varisi olan büyük oğlu Basil'in ölümünün ardından Hafız, Beşar'ı halefi olarak yetiştirmeye başladı. Askeri bir subay olan Basil bir trafik kazasında hayatını kaybetmişti. Beşar, göz doktoru olarak eğitim gördüğü İngiltere'den geri çağrıldı. Suriye'nin askeri akademisine katıldı ve 1998'de Suriye'nin Lübnan'daki askeri ve siyasi varlığını yönetmeye başladı.

ŞAM'DA BEŞAR PAZARLIĞI

Haziran 1999'da Blair, Beşar'ı "istediği herhangi bir sıfatla" İngiltere'yi ziyaret etmesi için davet etti. Teklif, Blair'in Orta Doğu'daki kişisel temsilcisi Lord Levy aracılığıyla, Hafız'la Şam'da düzenlenen bir toplantı sırasında yapıldı.

İNGİLTERE BAŞAR'I İSTEDİ

İngiltere'nin Suriye Büyükelçisi Basil Stephen Eastwood görüşmeyle ilgili olarak İngiliz Dışişleri Bakanlığı'na gönderdiği raporda Lord Levy'nin Blair'e Beşar'ın İngiltere'yi "Suriye tarafının seçeceği herhangi bir temelde" ziyaret etmesi için davette bulunduğunu ve bunun "resmi ya da gayri resmi olabileceğini" belirttiğini kaydetti.

BEŞAR'A ÖZEL GÖREV

Beşar, Suriye'deki yolsuzlukla mücadele kampanyasının başındaki rolüne ek olarak, tüm dünyada Y2K olarak bilinen 2000 yılı ve sonrasındaki tarihlere ilişkin takvim verilerinin biçimlendirilmesi ve saklanmasıyla ilgili potansiyel bilgisayar hataları sorunlarıyla ilgilenmekten sorumlu olan Suriye Bilgisayar Derneği'nin başkanlığına getirildi. Bu rol göz önüne alındığında, ziyaretin teknoloji konularına odaklanması önerilmişti. Ancak İngiliz yetkililer ziyaretin "tamamen Dr. Beşar'a göre şekillendirilebileceği" konusunda açıktı.

"İNGİLTERE'YE ÖZEL BAĞLILIK"

İngiliz büyükelçiye göre Hafız Esad davete "çok minnettar" kaldı. Büyükelçi, Beşar'ın "İngiltere'ye özel bir bağlılığı olduğunu ve çalışmalarını iki yıl daha orada sürdürmek istediğini" belirtti. Eastwood ayrıca Hafız'ın oğlunu davete icabet etmesi için teşvik etmesini de bekliyordu.

Lord Levy, Hafız Esad ile görüşmesinin ardından Beşar Esad ile görüşme isteğini iletmiş ancak yanıt alamamıştır. Blair'in ofisi, Lord Levy'nin Suriye'yi ziyareti öncesinde, Hafız aracılığıyla Beşar ile gizli temas kurulumunun göründüğünden hoşnutluk duymuştur. Ayrıca Beşar'ın İngiltere'ye resmi ziyareti konusunda Dışişleri Bakanlığı'ndan (FCO) tavsiye alınmıştır. Ancak FCO, bunun için zaman olmadığını, Hafız'ın Beşar'ın profilini doğru olarak genişletme politikalarıyla çelişebileceğini belirterek çekimser kaldığını belirtti. Dışişleri Bakanlığı, Beşar'ın halef olarak konumlandırılmasının Suriye içinde devam eden bir süreç olduğunu değerlendirdi.

Lord Levy, Hafız Esad ile görüşmesinin ardından Beşar Esad ile de bir araya gelmek istediğini belirtirken talebine ise cevap alamadı. Bu süreçte Blair'ın ofisinin de etkisi ile Beşar yavaş yavaş Hafız'ın halefi olarak konumlandı.

GİZLİ TEMAS TEKLİFİ

İngiltere Dışişleri Bakanlığı daha sonra resmi bir ziyaret yerine Beşar'a "gizli bir temas" teklifinde bulundu.

FCO, resmi bir ziyareti uzatmak yerine, Beşar'a bir sonraki İngiltere ziyaretinde "gizli bir temas teklif etme seçeneklerini araştırmayı" önerdi. Y2K meselesiyle ilgili bir ziyaretin Beşar'ın çıkarlarına uygun olacağı düşüncesiyle, daha düşük profilli, alt düzey bir bakanlık düzeyinde ya da ticaretle ilgili bir temas önerdiler.

Blair'in Lord Levy'den bu seçeneği Hafız'la daha fazla araştırmasını istemesini tavsiye etmesine rağmen, Başbakan Levy'ye Beşar'a resmi bir ziyaret teklif etmesi talimatını verdi.

HAFIZ ÖLDÜ BEŞAR GELDİ

Şam'daki görüşmelerinden bir yıl sonra Hafız 10 Haziran 2000'de öldü. Ölümünden saatler sonra Suriye Halk Meclisi, devlet başkanlığı için asgari yaşı 40'tan Beşar'ın o zamanki yaşı olan 34'e indiren bir anayasa değişikliğini onayladı. Sekiz gün sonra Beşar, kendisini cumhurbaşkanlığına aday gösteren iktidardaki Baas Partisi'nin Genel Sekreteri olarak atandı. SPA 10 Temmuz'da adaylığı onayladı ve Beşar rakipsiz olarak yedi yıllık bir başkanlık dönemine seçildi.

SURİYE'Yİ ZİYARET EDEN İLK İNGİLİZ BAŞBAKAN

Ekim 2001'de Blair Suriye'yi ziyaret eden ilk İngiliz Başbakanı oldu. On dört ay sonra Beşar Esad, bir Suriye liderinin ilk resmi ziyareti olarak İngiltere'ye davet edildi.