Emeklilik yaşının düşürülmesi ve erken emeklilik seçenekleri çalışanlar arasında büyük ilgi görülüyor. Emeklilik, çalışanların hayatlarında önemli bir dönüm noktası olup, finansal planlamalar ve emeklilik yaşını erkene çekme düşüncesi birçok kişinin gündeminde yer alıyor. Özellikle 2000 yılından sonra işe başlayanlar için de çeşitli erken emeklilik imkanları mevcut. İşte detaylar...
KISMİ EMEKLİLİK SİSTEMİ
Primlerini tamamlama imkanı bulamayanlar var. Bu sigortalılar için ise kısmi yani yaştan emeklilik imkanı bulunuyor. 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan SSK'lı EYT'lilerde kısmi emeklilik için üç şart bulunuyor. Bunlar; 3600 gün (10 yıl) primi tamamlamak, 15 yıllık sigortalılık süresi ve kadınlarda 50 erkeklerde 55 yaşını da doldurmak. Bu şartlardan üçünün de tamamlanması gerekiyor. Şartlardan hangisi en son tamamlanmışsa şu anki mevzuaata göre onun tamamlandığı tarihe göre kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaşı bulan bir yaş şartı da bulunuyor.
Ancak EYT düzenlemesi bu şartları değiştirebilir. Eğer yasa 8 Eylül 1999 öncesindeki şartlarda düzenleme sağlarsa SSK'da 5000 gün ile gerçekleyen tam emeklilik 3600 günle de kısmi emeklilik sağlayacak. Bu durumda yaş şartı kadınlarda 50 erkeklerde 55 olacak. yani 3600 günü tamamlayan kadın 50 erkekler ise 55 yaşında emekli olabilecek.
5400 GÜN GEREKİYOR
Bağ-Kur'da kısmi emeklilik ise farklı olarak uygulanıyor.
Burada 15 yıl yani 5400 gün prim kısmi emeklilik için yeterli oluyor. Burada hesaplama yapılırken önemli bir tarih ortaya çıkıyor. O da 1 Ekim 1999. Bu tarihe göre yaş şartı da belirleniyor.
Kısmi emeklilik için 01.10.1999 tarihinden itibaren emekliliğine 2 tam yıl ve daha az kalan erkek sigortalılar, 15 tam yıl (5400 gün) prim ödemiş olması ve 55 yaşını doldurması halinde emekliliğe hak kazanıyor.
1 Ekim 1999 tarihinde 55 yaş ve 15 tam yıl için 2 yıldan fazla süre varsa kademeli olarak emeklilik yaşı değişiyor. 1 Ekim 1999'dan itibaren emekliliğine 2 tam yıl ve daha az kalan kadın sigortalılar, 15 yıl (5400 gün) prim ödemek ve 50 yaşını doldurmak şartıyla emekliliğe hak kazanıyor. 1 Ekim 1999 tarihinde 50 yaş ve 15 tam yıl için 2 yıldan fazla süre varsa kademeli emeklilik yaşı uygulanıyor.
Burada da eğer SSK"da olduğu gibi bir yaş indirimi uygulanırsa 15 yılı dolduranlardan kadınlar 50 erkekler 55 yaşında emekli olabilecek.
YAŞI TAMAM PRİMİ EKSİK OLANLAR
Burada bir başka kesim ise belli bir yaşa gelmiş, yani kısmi emeklilik için yaş şartını doldurmuş ama primini tamamlayamamış kesimden oluşuyor. Bu sigortalılar 58-60 yaşlarına gelmelerine rağmen primleri eksik duruyor.
Çalışma ve borçlanma imkanları da bulunmuyor.
Bu sigortalılar kendileri için bir kereliğine 3600 güne tamamlamak için prim borçlanma imkanı getirilmesini istiyor.