■ İki işte çalışanlar hangi durumda prim iadesi alır?
Çalışanlar için bildirilen prime esas kazançlarda alt ve üst sınır uygulaması bulunuyor. Birden fazla işyerinde çalışanlar üst sınırı aşan kazançları için ödediği primleri geri alabiliyor. Prim iadesi için işyerinin bağlı olduğu
sosyal güvenlik il müdürlüğüne başvuruda bulunulması gerekiyor. Bu yıl için prime esas kazanç üst tutarı brüt asgari ücretin 7.5 katı olup, 37 bin 530 lira uygulanıyor.
Birden fazla işverenden ücret alan
SSK'lı çalışanlar için bir ayda ödenen primin bu tutarı aşan kısmının yüzde 15'i oranında prim iadesi yapılıyor.
Örneğin;
Mayıs'ta bir işyerinden 40 bin lira, diğerinden 35 bin lira brüt ücret alan çalışanın 75 bin lira üzerinden primi yatırılıyor. Burada tavanı aşan kazanç tutarı 37 bin 470 lira olup, buna karşılık gelen
sigorta primi, işsizlik sigortası primi işçi payının yüzde 15'i hesaplanıyor.
Bu durumda 5 bin 620 lira prim iadesi alınabiliyor.
■ Toptan prim ödemesi kimlere yapılır?
Toptan ödeme; emeklilik için aranan yaş koşullarından yaş şartını sağlayıp yeterli prime sahip olmayanlara yapılır. Yaşı doldurup prim ödeme gün sayısını tamamlayamayanlar bulundukları bölgedeki
sosyal güvenlik merkezlerine yazılı talepte bulunarak ödedikleri prim tutarını toptan alabilir.
Sigorta primlerinin yaşlılık toptan ödemesi olarak geri alınabilmesi için sigortalının işten ayrılmış veya işyerini kapatmış, devretmiş olması gerekir.
■ Vefat eden sigortalının yakınları prim iadesi alabilir mi?
Ölen hak sahibinin yakınlarına ölüm aylığı bağlanamaması durumunda talep halinde eş, çocuk, ana, babaya hisseleri oranında ödeme yapılabilir.
■ Hizmet borçlanmasında prim iadesinin bir kısmı alınabilir mi?
Normalde hizmet borçlanması için ödenen sigorta primleri,
SGK tarafından borçlanılan süre dikkate alınarak emekli, dul, yetim aylığı bağlanması gibi herhangi bir işlem yapılmadıysa geri alınabilir.
Bu durumda borçlanma iptal edilir. Ayrıca hizmet borçlanmasını iptal etmeden bir kısmı işverenden talep edilerek vergi matrahından düşülmesi yoluyla geri alınabilir.