Evlilik halinde 1 yıl içinde
Kadın işçilerin evlilik nedeniyle işten ayrılması durumunda, çalışma süresinin gerektirdiği kıdem tazminatı ödeniyor. Bu haktan yararlanılabilmesi amacıyla iş sözleşmesinin evlilik tarihinden itibaren 1 sene içerisinde yazılı olarak feshi, evliliği gösteren belgenin işverene sunulması ve feshin gerekçesinin 'evlilik' olduğunun açıkça vurgulanması şart. Hamilelik ya da doğum sebebine dayalı işten ayrılmalar istifa olarak değerlendirildiğinden, bu nedenlerle işten ayrılan işçi tazminat haklarından vazgeçmiş varsayılıyor. Yani tazminat ödenmiyor.
İşten çıkarma yasağı devam ederken
İşten çıkarma yasağının uzatıldığı bu dönemlerde iş akdinizi kendiniz feshediyorsanız kıdem tazminatı alabilmeniz amacıyla ücretin ödenmemesi, eksik ödenmesi, sigorta priminin yatırılmaması, prime temel kazançların gerçek tutar yerine daha düşük tutardan bildirilmesi gibi bir haklı fesih sebebiniz olmalı. Bunların dışında da emeklilik şartıyla işten çıkarma yasağının bulunduğu bu zamanlarda istifayla kıdem tazminatı alınabiliyor.
İşyeri devredilirse talep edilir mi?
Hayır. İşyerinin tamamı veya bir bölümü hukuki bir işleme dayanılarak bir başka işverene devredildiğinde, mevcut iş sözleşmeleri tüm hak ve borçları ile birlikte devralana geçer. Dolayısıyla devri gerekçe göstererek hizmet akdinizi feshedemez ve kıdem tazminatı talep edemezsiniz.
Patron maaşa zam yapmadıysa istifa edip alınabilir mi?
İş sözleşmesinde herhangi bir hüküm bulunmamasına karşın, ücret artışlarındaki anlaşmazlık nedeni ile işten ayrılan işçi istifa etmiş sayılacağından, herhangi bir tazminat hakkı oluşmaz.
Doğum nedeniyle işten ayrılan hak kazanır mı?
İşten kendi isteğiyle (istifa) ayrılan işçinin tazminat hakkı yok. Yasal düzenleme açısından hamilelik veya doğum nedenine dayalı işten ayrılmalar istifa olarak değerlendirildiğinden, bu nedenlerle işten ayrılan işçi tazminat haklarından vazgeçmiş sayılıyor.
Kıdem tazminatı nasıl hesaplanır?
Kıdem tazminatı, son iş yerinde çalışılan her tam yıl için 30 günlük son brüt ücret üzerinden hesaplanmaktadır. Tam yıl dışında kalan süre için ise, 30 gün üzerinden oranlama yapılarak tazminat miktarı hesaplanır. Burada bilinmesi gereken bir konu; kıdem tazminatının tavan tutarıdır. 2020 yılı ikinci yarısı için belirlenen kıdem tazminatı tavan tutarı 7.117, 17 TL'dir. Yani brüt ücreti bu rakamdan yüksek olan işçilerin alabileceği tazminat yıllık olarak bu tutarda olacaktır.
Çalışanın çalıştığı toplam süre belirlenir.
Çalışanın çalıştığı toplam yıl sayısı ile aldığı son brüt ücret (yol, yemek ve diğer yan ödemelerle birlikte) çarpılır.
Tam yıl sürenin dışında kalan sürenin toplam gün sayısı belirlenir ve günlük brüt ücretle çarpılır.
Ortaya çıkan tutardan %0,759 oranında damga vergisi kesilir ve geriye kalan tutar, kıdem tazminatı tutarını gösterir ve çalışana bu tutar ödenir.
