Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), yurtdışında yaşayan vatandaşların tasarruflarının Türkiye'de değerlendirilmesinin teşvik edilmesi için yurtiçi bankalar nezdinde "Yurtdışında Yerleşik Vatandaşlar Mevduat ve Katılım Sistemi (YUVAM)" hesaplarının açılmasına karar verdi.
Merkez Bankası tarafından yapılan açıklamada bu tasarruflarını Türkiye'de değerlendirmek isteyen vatandaşlara her koşulda kazanımlarını koruyacağı bir tasarruf yapısı oluşturulması ve söz konusu tasarrufların Türkiye ekonomisine kazandırılarak ekonomik büyüme ve ödemeler dengesine katkı sağlanmasının amaçlandığı kaydedildi.
24 AY VADE YAPILABİLECEK
Yurtdışında yaşayan vatandaşlar, yurtdışı bankalardan transfer edecekleri döviz tutarları karşılığında yurtiçi bankalarda açtıracakları ABD Doları, Euro ve İngiliz Sterlini döviz tevdiat hesapları ile döviz cinsinden katılım fonlarını, Türk Lirası cinsinden YUVAM hesaplarına dönüştürmeleri halinde teşvikten yararlanabilecekler. Banka tarafından Merkez Bankası'nın hesabına aktarılan dövizler, Merkez Bankası tarafından dönüşüm kuru üzerinden satın alınacak ve karşılığı Türk Lirası ilgili bankaya aktarılacak. YUVAM hesapları 3,6, 12 ve 24 ay vadeli olarak açılabilecek. Vadeden önce hesaptan para çekilmesi durumunda teşvikten faydalanılamayacak.
Merkez Bankası, YUVVAM hesap sahiplerine kur koruması sağlarken, hesapların vadelerine göre değişen oranlarda getiri de sağlanabilecek. YUVAM hesaplarına işleyecek faiz/ kâr payı ile hesap açılışı ve vade sonundaki kur değişim oranı ve Merkez Bankası tarafından verilecek ilave getiri toplamı kıyaslanarak, yüksek olan oran üzerinden mevduat ve katılım fonu sahibine ödeme yapılacak.
GETİRİ TL ÜZERİNDEN
İlave getiri döviz bazında anaparanın Türk lirası karşılığı üzerinden hesaplanacak ve Türk lirası olarak ödenecek. Vade sonunda YUVAM hesabı sahibine anapara ile faiz, katılma hesabı sahibine ise vade sonundaki katılma hesabı bakiyesi banka tarafından ödenecek. Bankanın mevduat hesabına uygulayacağı faiz oranı, Merkez Bankası'nca belirlenen bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının altında olamayacak.
FAİZ YETKİSİ TCMB'DE
TL Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ'de değişiklik yapılarak, Merkez Bankası bankaların mevduat hesabına uygulayacağı azami faiz oranını belirlemeye yetkili kılındı. Tebliğ, 21 Aralık'ta yayınlandığında bu kapsamda açılacak mevduat hesaplarına bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının altında faiz uygulanamayacağı hükme bağlanmış ancak üst sınır belirtilmemişti.
MB'NİN BELİRLEDİĞİ KUR BAZ ALINACAK
Vade sonunda YUVAM hesabı sahibine anapara ile faiz, katılma hesabı sahibine de vade sonundaki katılma hesabı bakiyesi banka tarafından ödenecek. Vade sonu kurunda, YUVAM hesabının vadesinde Merkez Bankasınca belirlenecek usul ve esaslara göre ilan edilen döviz alış kuru baz alınacak. Vade sonunda, hesap sahibinin vade sonu kuru üzerinden hesaplanan döviz bazında anaparası ile Merkez Bankasınca sağlanacak ilave getiri tutarı toplamını elde etmesi esas olacak. Katılma hesaplarında katılım bankacılığı esasları geçerli olacak. Vade sonu kurunun, dönüşüm kurundan yüksek olması durumunda, kur farkı üzerinden hesaplanan tutardan faiz veya kâr payı düşülerek hesaplanan tutar ile Merkez Bankasınca sağlanacak ilave getiri tutarı Merkez Bankasınca ödenecek.
SİSTEM İŞLEYECEK NASIL
* Gurbetçi, dövizlerini bir bankada açtıracağı YUVAM hesabımda TL'ye dönüştürecek.
* Bu dövizler banka tarafından Merkez Bankası'na aktarılacak.
* Merkez Bankası bu dövizleri dönüşüm kuru üzerinden satın alıp karşılığı TL'yi bankaya aktaracak.
* YUVAM hesapları 3,6, 12 ve 24 ay vadeli olarak açılabilecek.
* Merkez Bankası, YUVVAM hesap sahiplerine kur koruması sağlarken, hesapların vadelerine göre değişen oranlarda getiri de sağlanabilecek.
* Vadeden önce hesaptan para çekilmesi durumunda teşvikten faydalanılamayacak.
* YUVAM hesaplarına işleyecek faiz/kâr payı ile hesap açılışı ve vade sonundaki kur değişim oranı ve Merkez Bankası tarafından verilecek ilave getiri toplamı kıyaslanarak, yüksek olan oran üzerinden mevduat ve katılım fonu sahibine ödeme yapılacak
* İlave getiri döviz bazında anaparanın Türk lirası karşılığı üzerinden hesaplanacak ve Türk lirası olarak ödenecek.
* Dönüşüm kurunda, dövizin Türk lirasına çevrildiği gün Merkez Bankasınca belirlenecek usul ve esaslara göre ilan edilen döviz alış kuru baz alınacak.
