Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez'den doğal gaz açıklaması: İran kontratta yazılı olan şartları tutturamadı

Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu (OSBÜK) tarafından, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, ASKON Genel Başkanı Orhan Aydın, MÜSİAD Genel Başkanı Mahmut Asmalı, TİM Başkanı İsmail Gülle, BOTAŞ ve TEİAŞ'ın üst düzey yöneticilerinin katıldığı enerji gündemli bir istişare toplantısı düzenlendi. Toplantıda OSB'lerde yaşanan elektrik kesintileri ve doğal gaz sınırlaması başta olmak üzere enerjiyle ilgili tüm sorunlar ve talepler istişare edildi.

"BU SÜRECİ HEP BİRLİKTE ATLATACAĞIZ"

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, yaşanan süreci bir vaka olarak kabul edip, bununla en iyi şekilde nasıl mücadele edileceği yönünde çalıştıklarını söyledi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile koordineli bir şekilde süreci yönettiklerini aktaran Bakan Varank, "Biz de Enerji Bakanımız da büyük bir özveri ile çalışıyoruz. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımız, son dönemde enerji terminalleri, gaz aldığı ülke çeşitliliği, boru hatları ile Türkiye'yi gaz açısından sıkıntıda bırakmamak için büyük gayret ediyorlar. Ama İran gibi büyük bir tedarikçinin bir anda doğal gazı kesmiş olması elbette sıkıntılar getiriyor. Bunları hep beraber atlatmaya çalışacağız. Bu noktada üretim kayıpları olacak bunu biliyoruz. Bunun haricinde, yaptığımız planlamada makine teçhizatında zarar görecek olan varsa, ya da hammaddesi bozulacak sektörler varsa bunları duymak istiyoruz. Bakanlık olarak sektörlerin sıkıntıları ile ilgili her zaman teyakkuzdayız, bu süreçte de teyakkuzda olduk" diye konuştu.

"SÜRECİ İŞ DÜNYAMIZLA BİRLİKTE YÜRÜTÜYORUZ"

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ise, İran'ın kontratta yazılı olan doğal gaz basıncı ile ilgili şartları tutturamadığını belirterek, "İran'ın, kontratımızda yazılı olan basınçla ilgili şartları tutturamadığın görüyoruz. İran bize bir kaçak olduğunu söyledi. Bizim ekiplerimizde o bölgeye gittiler. Bizim yaklaşımımız bu kaçağın bir müddet tehir edilmesi, kış şartlarının atlatılmasından sonra tamiratın yapılması yönündeydi. Onlar bu riski alamayacaklarını söylediler. Geçmişte İran ile düşük sevkiyatlar sıkıntısı da yaşamıştık. Bunu vatandaşlarımıza ve sanayicilerimize hissettirmeden çözmüştük. Gelinen noktada, iş dünyamızla bu süreci en az hazarla nasıl atlatmak için çalışıyoruz. Biz ilk başta, 10 günlük süreçte yüzde 40'lık kesintiyle atlatabiliriz demiştik. Sanayicilerimiz, yarım kapasite çalışmak yerine birkaç gün tam kapanma ve sonrasında tam kapasite çalışma önerisinde bulundu. Biz de buna göre planlamamızı yaptık. Sürecin başından bu yana İran ile bakanlık düzeyinde görüşüyoruz. Ayrıca Cumhurbaşkanımızın, İran Cumhurbaşkanı ile yaptığı telefon görüşmesinde bu konuya hassasiyet gösterilmesini rica eden görüşmesi oldu. Bu süreci en kısa şekilde atlatmaya çalışacağız" dedi.

"İRAN HARİÇ DİĞER GİRİŞ NOKTALARI TAM KAPASİTE ÇALIŞIR DURUMDA"

Dönmez, bakanlık olarak arz güvenliğini sağlamak için bugüne kadar, şebeke ve teknik alt yapı açısından birçok çalışma yaptıklarını ifade etti. Dünyada enerji emtialarında bir darboğaz olduğunu ve bundan dolayı fiyatlarda da ciddi artışlar yaşandığını kaydeden Bakan Dönmez, "Biz, Avrupa ile aynı kaynaklardan besleniyoruz. Orada da benzer sıkıntılar oldu ve arz kısıntısından dolayı fiyatlarda ciddi artışlar yaşandı. Buna rağmen bakanlık olarak, vatandaşı karanlıkta, soğukta bırakmamak için kontratların tamamını yeniledik, eksik olanları da spottan tedarik ederek kapatmıştık. Şu anda İran hariç diğer giriş noktaları tam kapasite çalışır durumda" şeklinde konuştu.

"OSB'LERİN TALEBİNİ HAKLI BULUYORUM"

Bakan Dönmez ayrıca OSBÜK'ün, yıllık 300 bin metreküpün altında doğal gaz tüketen OSB içindeki firmaları dezavantajlı hale getiren Kademeli Fiyat Uygulaması'na son verilmesi talebine ilişkin, "Bu konuda OSB'lerin talebini haklı buluyorum. Kademe yerine tek tarife olabilir mi, buna çalışıyoruz" dedi.

Konuşmaların ardından, OSB başkanları ve sektör temsilcileri sorunlarını dile getirdi, çözüm önerileri istişare edildi.

"BU SÜREÇTE HASARI MİNİMUMA İNDİRMEK İÇİN ÇALIŞIYORUZ"

OSBÜK Başkanı Memiş Kütükcü, İran doğalgazının ülkemize arzında yaşanan kesintinin beraberinde OSB'lerde doğal gaz kısıtlaması ve elektrik kesintilerini getirdiğini, OSBÜK olarak bu sürecin en az sıkıntıyla aşılabilmesi için yoğun bir çaba sarf ettiklerini söyledi.

Kütükcü, "Üretimin kesintiye uğradığı bu dönemde, sanayimizin önemli bir hasar alacağı bir gerçek. Hepimiz bu süreci doğru bir şekilde yönetmek, hasarı minimuma indirmek için çalışıyoruz. Hem Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız hem de Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımız, bu konu ile ilgili planlamaları da yaptılar ve bu sürecin en az sıkıntı ile aşılabilmesi için yoğun bir çaba sarf edildi. Ama yine de sektör bazlı sorunlar varsa bunları konuşacağız. Çözüm üretmeye çalışacağız" açıklamasını yaptı.

İRAN OYUNU

İran teknik bir arıza nedeniyle Türkiye'ye gönderdiği doğal gazın 10 gün boyunca kesintiye uğrayacağını açıklarken, Türkiye'nin bugünleri görerek daha önce aldığı önlemler doğal gaz depolama tesislerinin ne kadar doğru birer yatırım olduğunu da gözler önüne serdi. AK Parti iktidarı öncesinde gerek İran gerekse Rusya kış aylarında vanayı kapatarak Türkiye'yi gazsız bırakma tehdidi savururken, gelinen noktada alınan önlemlerin stratejik olarak doğruluğu da ispatlandı.

YURT DIŞI KAYNAKLI DOĞAL GAZ KESİNTİLERİ KONUTLARA YANSITILMAYACAK

Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın enerjide tam bağımsızlık parolasıyla enerji çeşitliliği, arz ve tedariğinde çağ atlayan Türkiye, gaz kesintisini konutlara hiç yansıtmayacak. Bunun için gerekirse Tuz Gölü ve Silivri depolama tesislerinde depolanan doğal gaz kullanılacak.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, önceki gün Türkiye'ye Ağrı giriş noktasından sağlanan doğal gazın, İran tarafındaki doğal gaz iletim hattında meydana gelen bir arıza nedeniyle 20 ocak tarihinden itibaren 10 gün süreyle yapılamayacağının bildirildiğini açıklamıştı. Elektrik ve doğal gaz sistem dengesinin korunması amacıyla yalnızca yüksek tüketimi olan sanayi tesisleri ve elektrik santralleri ile sınırlı olmak ve kesinti planları önceden bildirilmek suretiyle kısmi kısıtlamalar olacağını açıklayan Bakanlık, alınan önlemler sayesinde konutların hiçbir şekilde kesintiden etkilenmeyeceğini açıkladı.

DEPOLAMA TESİSLERİ KARA KIŞIN GÜVENCESİ

Türkiye'nin bugünleri görerek doğal gaz depolamada aldığı önlemler, enerjide ne kadar vizyoner hareket edildiğini de bir kez daha gözler önüne serdi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez'in Tuz Gölü Depolama Tesisi hizmete alınmadan önce sarfettiği "doğal gaz arz güvenliğini teminat altına alacak bir sistemi kurmak istiyoruz" sözleri de sistemin amacına ulaştığını ortaya koyarken, doğal gaz depolama tesislerinde toplam doluluk oranı da yüzde 75'leri aştı.

Halihazırda Tuz Gölü Doğal Gaz depolama Tesisi 1 milyar metreküp, Silivri depolama tesisi ise 3.14 milyar metreküp depolama kapasitesine sahip bulunuyor. Kış öncesi Tuz Gölü yer altı deposu tam olarak doldurulmuştu.

2023'te 5.4 milyar metreküp kapasiteli Tuz Gölü Gaz Depolama Tesisinin tamamının devreye girmesiyle birlikte yalnızca bu tesis tek başına Türkiye'nin gaz tüketiminin yaklaşık yüzde 10'unu karşılayabilecek. Diğer tesislerle birlikte 2023 toplam kapasitenin ise 10 milyar metreküpe ulaşması amaçlanıyor.

ERTUĞRUL GAZİ GÖREV BAŞINDA