On binlerce kişiye erken emeklilik fırsatı! Bu şartı taşıyanın emeklilik yaşı kısalıyor | Yıpranma payı nedir?

Milyonlarca kişi çalışma ve emeklilik hayatıyla ilgili bazı konuları merak ediyor. Özellikle "Ne zaman emekli olabilirim? Tazminatım kaç lira olacak? Kısa çalışma ödeneğinden ne kadar alabilirim? Engelliyim erken emekli olabilir miyim?" gibi sorular vatandaşlar tarafından sıkça soruluyor. Milyonlarca kişinin merak ettiği soruları Takvim Gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem yanıtladı. İşte detaylar...

Giriş Tarihi 19 Mayıs 2021, 15:39 Güncelleme 19 Mayıs 2021, 15:44
On binlerce kişiye erken emeklilik fırsatı! Bu şartı taşıyanın emeklilik yaşı kısalıyor | Yıpranma payı nedir?

İÇİNDEKİLER

1- 43 yaşındayım. Parkinson hastasıyım. %40 engelli raporu var. SSK girișim 1996 prim gün sayım 7.500 gün. Vergi indiriminden yararlarak malulen emekli olabilir miyim? Cemalettin Mumcu

Cevap: Vergi indiriminden yararlanarak ancak engelli emeklilik hakkınız olur. Malulen emeklilik başka bir konu. Bunun için de rapor yetmez vergi indirimi almanız gerekiyor. Çalıştığınıza dair belgelerle vergi dairesine başvurun.

2- 15.10.1993 SSK girişim 5650 günüm 1971 doğumluyum. Ne zaman emekli olurum? Osman Aydın

Cevap: 25 yıl 54 yaş ve 5675 gün şartlarınız var.

3- 2000 girişliyim 6800 prim günüm var. 7000 günü doldurduktan sonra istifa etsem tazminat alabilirmiyim? Kenan Şahinkaya

Cevap: Evet alabilirsiniz ancak istifa etmeyin. SGK'dan yazı alıp bu yazıyı işyerinize verip öyle ayrılın. İstifa ederseniz tazminat alamazsınız.

4- 15 yıl 3600 günle tazminatımı aldıktan sonra tekrar çalışabilir miyim? Yusuf Karasu

Cevap: Evet çalışabilirsiniz. Bu konuda Yargıtay kararları da mevcut. Hatta iş görüşmesi yapan bir işçi için verilen karar da olumlu oldu.

5- 05/06/1973 doğumluyum. 49 yaşındayım. 4 ayın 1988 sigorta giriş tarihim. Eylülün 1'i 1998'de belediyeye girdim. Şirket statüsünde çalıştım. 2004 yılında kargoya geçtim. Ben ne zaman emekli olurum? Ne kadar tazminat alırım? Ne kadar maaş alırım? Aslı Alkış

Cevap: 25 yıl 50 yaş ve 5375 gün şartlarınız var. Prim tamam ise yaş dolunca emekli olursunuz. Maaşınızı bildirilen ücretleriniz belirliyor.

6- 2001 Şubat ilk işe giriş tarihim. 45 yaşındayım. 6200 gün primim var. Şu an işsizim. Ne zaman emekli olabilirim? İşsizlik ödeneğim bitti. Sağlık hizmetinden faydalanabilir miyim? Nasıl faydalanabilirim? Zahit Tuncer

Cevap: 7 bin gün primi doldurup 60 yaşında emekli olabilirsiniz. Sağlık hizmetinden GSS primi ödeyerek aylık 100 lira civarı faydalanırsınız. Onu ödemeyecek durumdaysanız gelir testi yaptırın devlet öder.

7- Eşimin 900 gün sigortası var 46 yaşında şimdi çalışmıyor yaş dolunca 900 gün karşılığı ücretini SGK'dan alabilir mi? Bülent Ayten

Cevap: Evet SGK'dan toplu para alınıyor bunun için prim dışındaki emeklilik şartlarının tamamlanması lazım. Yanılz burada çok büyük bir para beklemeyin.

8- 2008 yılının Kasım ayının 21'inde işe başladım. 2010 yilinin Şubat'ının 10'unda askere gittim. 2011 yılının Haziran 9'unda işe başladım. Toplam sigorta sürem 3900 gün oldu. Ve hala çalışmaya devam ediyorum. Ve işi bırakmış olsam tazminat alabilir miyim? İsmail Buran

Cevap: Kendiniz işi bırakırsanız tazminat alamazsınız.

9- Adım Fesih Çelik. 1962 doğumluyum. Borçlanma borcum 43 bin TL. Ödedim. Kalan 3 ay SSK'lı çalışmam gerekli. Bana ne kadar maaş bağlanabilir? Sizden ayrıntılı bilgi istiyorum. İlkay Tan

Cevap: Ne ile ilgili bir borçlanma ödediğiniz anlaşılamıyor. Emekli maaşını soruyorsanız, emeklilik tarihiniz ne zaman ona göre hesaplama yapılıyor. Bunu da tüm ücretleriniz belirliyor.

10- İyi günler. Ben 1967 doğumluyum. 2004 SSK girişim var. 5600 günüm oldu geçen sene. %59 engelli raporum var. Ne zaman emekli olabilirim? Ercan Saldıran

Cevap: Rapor değil vergi indirimi alabilirsiniz. 20 yıl 4400 günle emekli olursunuz. Onun dışında 60 yaş veya 7 bin gün gerekiyor.



11- İki çocuğum var çocuk borçlanmasını peşin mi ödemem lazım taksitle ödeme olur mu? Rabia Aslan

Cevap: Doğum borçlanması için SGK'ya müracaat etmeniz gerekiyor. Oradan çıkacak miktarı belli bir sürede peşin olarak ödüyorsunuz.

12- Bir ablam var ev hanımı. Ev hanımı vergiden muaf isteğe bağlı prim ödüyor.1968 doğumlu .Prim ödeme 2015 Haziran başladı. Bu ablamız ne zaman emekli olur? Adem Özkan

Cevap: En az 5400 gün yani 15 yıl prim ödemesi gerekiyor.

13- Efendim merhaba. Yüzde 46 engelli olan biri nasıl emekli olabilir? 1993 doğumlu 2014 sigorta başlangıcı var ve devam ediyor. Muhammed Şahin

Cevap: Öncelikle iş yerinden alacağı belgelerle vergi dairesine gidip hastaneaye sevkini isteyecek. Yüzde 46 oranında vergi indirimi alabilirse 2014 başlangıcına göre ve yüzde 46 orana göre 18 yıl 4680 günle emekli olur. Bu durumda 2028 yılını bekleyip 4680 günü tamamlaması lazım.

14- 1978 doğumluyum. 1994'ten SSK sigortam var. 2000 Eylül'de öğretmenliğe başladım. Devlet memuru olarak ne zaman emekli olurum? Rıza Özyurt

Cevap: Memur olduğunuz tarihe göre 25 yıl çalışıp 60 yaşında emekli olursunuz.

15- 30.04.2017'de işyerinden emekli olarak ayrıldım. Ama hala kıdem tazminatımı almadım. Zaman aşımı kaç yıldır? Ne zamana kadar alabilirim? Mustafa Değirmenci

Cevap: Bu tür alacaklarda zaman aşımı 5 yıl. O yüzden hiç vakit kaybetmeden hemen bir arabulucuya başvurmanızı öneririm.

16- 12. Ay 1971 doğumlu bayanım. 1995 Haziran'dan beri sigortalıyım. Sadece SSK sigortam var. 2000 sigortalılık günüm var. 720 gün çocuk borçlandırması yapacağım. 3600 günden emekli olabilir miyim? Ve hangi yıl emekli olabilirim?

Cevap: 3600 günden emeklilik için 3600 günü tamamlamanız lazım. 720 günlük borçlanma yetmeyecektir. Tamamlayabilirseniz 58 yaşında emekli olursunuz.

17- Merhaba. Pandeminin başından beri işyerimiz kapalı. Açılacak gibi de durmuyor. KÇÖ alıyorduk bir nebze yetiyor idi. Şu an o da bitti ve ücretsiz izne dahil edildik. 1996 SGK girişim var. 5745 günüm var. SGK yolu ile dilekçe verip tazminatlı çıkabilir miyim? Ve başka bir işte çalışabilir miyim? Zafer Cerik

Cevap: Kısa çalışma ödeneği biliyorsunuz haziran sonuna kadar uzatıldı. Dolayısıyla ücretsiz izindekiler de tekrar bu sisteme girebilecek. SGK'dan yazı alarak tazminatınızı talep edip ayrılabilir başka bir işte de çalışabilirsiniz.

18) Bankacılık sonrası yaşa takıldım. 5 yılım var. SGK'dan emekli olarak maaş almak istiyorum. Şahıs firması kurar isem sıkıntı olur mu? Levent Polat

Cevap: Firma kurur iseniz Bağ-Kur kapsamında prim ödemeniz gerekir. Ancak 1261 günü yani 3,5 yılı geçmemesine dikkat ederseniz yine SSK'dan emekli olursunuz.

19- Kolay gelsin iyi günler. Annem için soruyorum. 2000 sigorta girişli. 4400 sigorta günü var, vergi indirimi emekliliğinden faydalanabilir mi? Cansın Kaymak

Cevap: Vergi indirimi ile emeklilik için engelli olmak gerekiyor. Böyle bir durum varsa çalıştığı iş yerinden alacağı belgelerle vergi dairesine başvurması gerekiyor.

20- Bugüne kadar çalıştığım işyerlerinde hiçbir zaman AGİ almadım ya da banka aracılığıyla maaşımı almadım. Ne yapmam gerekiyor? İlyas Aldemir

Cevap: Hemen Alo 170'i arayarak durumu bildirin.



21- Yıpranma süresi emeklilik yaşından düşer mi? Hakan Düzgün

Cevap: Yıpranma gününüz kadar yani fiili hizmet zammı gününüz kadar örneğin yılda 90 gün işe başlangıcınız geri gidiyor ve bu sürenin yarısı kadar yaştan düşüyor. Zaten başlangıç geri gittiği için yaş şartı da geri gitmiş oluyor. Tabi birçok şart da var.

22- Emekli çalışan ücretsiz izne çıkartılabilir mi? Necati Gencer

Cevap: Evet çıkartılabilir. Ama nakdi ücret desteği alamaz.



23) Merhaba benim sorum 03.04.1979 doğumluyum. SSK giriş tarihim 01.12.1997. Prim gün sayım 6508. Ne zaman emekli olurum hala çalışıyorum şu an çalıştığım iş yerinde 8 yıldır çalışıyorum. Nasıl tazminat alarak işten ayrılabilirim? Dilek Kalkan

Cevap: 20 yıl 54 yaş ve 5975 gün şartlarınız var. Prim ve yıl tamam yaşınız. Dolunca emekli olursunuz. SGK'dan 15 yıl 3600 gün yazısı alarak 8 yıllık tazminatınızı alıp ayrılabilirsiniz.

24- 02.02.1961 doğumlu olan annem için sormak istiyorum. Bağ-Kur başlangıcı 04.01.2011 esnaf . nezaman emekli olabilir ELİF AKGÜN

Cevap: En az 5400 gün ile kısmi emeklilik ve 7200 günle tam emeklilik şartları bulunuyor.



25- 1978 Ekim doğumluyum. 1997 Haziran sigorta girişim var. 5000 iş günümü doldurdum yaşımı bekliyorum. Kaç yaşında emekli olurum? Aslı Akyıldız

Cevap: Emeklilik için 54 yaş ve 5975 gün şartlarınız var. Priminiz eksik tamamlamanız lazım. Yani 975 gün daha çalışıp 54 yaşınızı bekleyeceksiniz.

26- 3 çocuğum var en küçük 1993 doğumlu. Çocuklardan sonra 1996 yılında sigortam başladı. Prim eksiğim var. 55 yaşındayım çocukları borçlanıp emekli olabilir miyim? Arife Göğüş

Cevap: Maalesef sigortadan sonraki doğumları borçlanma imkanı bulunmuyor. O yüzden 1993 doğumlu olanı değil ama diğerleri eğer 1996'dan sonra ise borçlanabilirsiniz.

27- 2006 tarihinden bu tarihe kadar çalışmakta olduğum işyerimden ayrılsam tazminat alabilir miyim? Bugüne kadar işten çıkarılan arkadaşlarım tazminat alamadılar işverenin üzerine malvarlığı bulamıyolar. Bunun için ne yapmamız gerekir? İlyas Aldemir

Cevap: Kendi isteğiniz ile ayrılırsanız tazminat alamazsınız. İşverenin üzerinde mal varlığı olmasına gerek yok işyerinin tüzel kişiliğinin de mal varlığı haczedilebilir.

28) Haftalik mola hariç 46 saat çalışmaktayız fakat ayni zaman da 15 günlük maaş devletten 15 gün de işveren kendisi karşılamakta. Sigortada 15 gün yatmakta. Ben iş akdine son verebilir miyim? Şikayet etsek ne sonuç alabiliriz?

Cevap: Birincisi, kısa çalışma ödeneğine aykırı hareket eden ya da beyana uymayan işveren, çalışanlara ödenen kısa çalışma ödeneğini faiziyle birlikte ödemek durumunda. İkincisi, çalışanı çalıştırıp, maaş ödemesi yapmadığından dolayı iş kanununa aykırı hareket etmiş olur, bu durum çalışana da tüm haklarını alarak, iş sözleşmesini sonlandırma hakkı doğurur. Üçüncüsü, çalışan süreler için çalışanın primlerini yatırmadığı için idari para cezası ile karşı karşıya kalır. Bu durumda çalışan ne yapacak? İşvereni, İŞKUR'a şikayet edecek.