Ekonomide hızlı toparlanma! Enflasyon geriledi, ihracat 2020 rekorunu kırdı!

Dünya ekonomisine tarihinin en büyük daralmalarından birini yaşatan koronavirüs sürecini, gerek sağlık gerekse de ekonomi alanında başarıyla yöneten ülkeler arasında ilk sıralarda yer alan Türkiye'de, toparlanma güçleniyor. Kapasite kullanım oranından güven endekslerine kadar ekonomide mayıs ayında ilk sinyali alınan V tipi toparlanma, dün açıklanan üç ayrı temmuz verisi ile belirginleşti.

PMI 9.5 YILIN ZİRVESİNDE
Büyümenin öncü göstergelerinden olan Türkiye İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), temmuzda 56.9 ile Şubat 2011'den bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Türkiye şu ana kadar açıklanan temmuz PMI verilerine göre dünyada en yüksek dördüncü ülke oldu. Pandemi öncesi dönemde, martta 48.1 olan PMI, nisanda 33.4'e gerilemişti. PMI verisinde üç ayda yaşanan artış yüzde 70'e ulaştı. Hükümetin aldığı tedbirler ve kamu bankalarının finansman desteğiyle güveni artan sanayicinin üretime ve ihracata ağırlık verdiği gözlendi.

İHRACATTA 2020 REKORU
Dün açıklanan bir diğer veri de ihracat cephesinden geldi. Temmuz ayı ihracatı, bir önceki aya göre yüzde 11.5 artarak 15 milyar 12 milyon dolara çıktı. Bu yılın en yüksek ihracat rakamına imza atılırken, ihracatın ithalatı karşılama oranı da bu yılın zirvesine ulaştı. Ayrıca, tarihin en yüksek ikinci temmuz ayı ihracat rakamına imza atıldı. Mart ayında 13.4 milyar dolar olan ihracat, nisanda 8.9 milyar dolara inmişti. Aylık ihracatta 3 aylık artış yüzde 67 oldu. Öte yandan dış ticaret açığı da temmuzda, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 16.78 azalarak 2 milyar 744 milyon dolara geriledi.

ENFLASYON GERİLİYOR
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) dün açıkladığı verilere göre temmuzda Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) yüzde 0.58 ile 0.90 olan beklentinin altında kalırken, yıllık enflasyon yüzde 12.62'den 11.76'ya geriledi. Ekonomistler, enflasyonun geçen yıla göre gerilemesinde baz etkisi ana faktör olurken, manşet enflasyonda ağustosta da baz etkisi gözleneceği öngörüsünde bulundu. Merkez Bankası, bu yıla ilişkin enflasyon tahminini yüzde 7.4'ten yüzde 8.9'a, 2021 tahmini ise yüzde 5.4'ten 6.2'ye yükseltmişti. Temmuzda aylık bazda en fazla azalış yüzde 3.48 ile giyim ve ayakkabıda oldu. Gıda ve alkolsüz içeceklerde de yüzde 1.28 azalma gerçekleşti.

TARİHİ BİR DÖNÜM NOKTASI
Dün açıklanan verilerle ilgili olarak sosyal medya hesabından değerlendirmelerde bulunan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, önemli mesajlar verdi. PMI endeksindeki yükselişe dikkat çeken Bakan Albayrak, "Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan Türkiye imalat PMI, temmuz ayında 56,9 seviyesinde gerçekleşti. Bu tarihi bir dönüm noktası, Şubat 2011'den bu yana en yüksek seviye. Böylece yılın ikinci yarısına ilişkin pozitif beklentilerimiz güçleniyor" dedi. Enflasyon rakamlarını da değerlendiren Bakan Albayrak, "Enflasyonla mücadelemizi, hedefe ulaşma azmimizi ve bu konuda atacağımız yapısal adımları kararlılıkla sürdürmeye devam edeceğiz" dedi.

CARİ DENGE BEKLENTİDEN İYİ
Bakan Albayrak ihracat rakamları ile ilgili olarak, cari dengenin yılın ikinci yarısında beklentilerden iyi gerçekleşeceğini vurgulayarak, "İhracat 2020'nin en yüksek seviyesi oldu. Altın hariç karşılama oranı da yüzde 93.9 ile en yüksek değere ulaşıldı" dedi.

ÇARKLARIN DÖNÜŞÜ HIZLANDI
Ekonomide toparlanmanın en belirgin sinyali İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi'nden (PMI) geldi. Endeks, temmuzda 56.9'a yükselerek 9.5 yılın en yüksek seviyesine çıktı. Koşulların normalleşmeye devam etmesi ve müşterilerin faaliyetlerine yeniden başlaması, Türk imalatçılarının yeni siparişlerinde üst üste 2 ay artış gerçekleşmesini sağladı. Bir önceki ay olduğu gibi temmuzda da üretim büyüme kaydetti. Artış, Şubat 2011'den beri en yüksek oranda gerçekleşti. Birikmiş işlerin Ağustos 2017'den beri ilk kez artması, yeni siparişlerdeki güçlenmenin kapasite üzerinde baskı oluşturmaya başladığına işaret etti. Üretim gereksinimlerindeki artış sonucu istihdam ve satın alma faaliyetleri de hızlandı. Takip edilen 10 sektörden 8'i temmuzda üretim artışı kaydetti. Böylece üretimde artış kaydeden sektör sayısı Kovid-19 sonrası toparlanma başladığından beri en yüksek düzeye ulaştı. IHS Markit Ekonomi Direktörü Andrew Harker, "PMI, Türk imalat sektörünün birçok alanda gözle görülür bir toparlanma içerisinde olduğuna işaret etti" dedi.

TÜRKİYE POZİTİF AYRIŞTI
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, sosyal medya hesabından İstanbul Sanayi Odası tarafından açıklanan PMI verisine ilişkin değerlendirmede bulundu. Reel sektörün temmuzda hız kazandığını, ekonomik güven ve kapasite kullanımından sonra, PMI endeksinin de yükseldiğine işaret eden Varank, "Şubat 2011'den bu yana endekste en yüksek seviyeyi görerek pek çok ülkeden pozitif ayrıştık. Üretim cephesinde beklentiler olumlu" değerlendirmesinde bulundu. Varank'ın paylaşımında yer verdiği grafiğe göre Türkiye, endekste temmuzda elde ettiği 56.9'luk değerle aralarında Çin, ABD, Fransa ve İtalya'nın da bulunduğu pek çok ülkeyi geride bıraktı.