Rusya'nın Tahıl Koridoru kararı sonrası dünya şokta! Zelenskiy, Başkan Erdoğan ve Guterres'e mektup gönderdi

Son dakika haberleri... Kremlin'den Tahıl Koridoru açıklaması geldi. Yapılan açıklamada "Tahıl Koridoru anlaşması şimdilik durdu. Rusya'nın şartları kabul edilirse geri döneriz" denildi. Dünya basınının son dakika koduyla geçtiği gelişmede Zelenskiy, Rusya'nın anlaşmadan çekilmesine rağmen kendilerinin uyacağını ve tahıl ihracatının sürdürüleceğini kaydetti. Zelenskiy, Türkiye ile Birleşmiş Milletlere (BM) Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'nı Rusya'sız sürdürme teklifini içeren mektup gönderdiğini belirterek, "Ukrayna, BM ve Türkiye, birlikte gıda koridorunun çalışmasını ve gemilerin denetlenmesini sağlayabilir." dedi. Guterres, Rusya'nın tahıl anlaşması kararını "derin üzüntüyle" karşıladığını duyurdu. Rusya'nın tahıl kararı sonrası açıklamalar peş peşe geldi.

Giriş Tarihi 17 Temmuz 2023, 12:03 Güncelleme 18 Temmuz 2023, 01:09
Rusya’nın Tahıl Koridoru kararı sonrası dünya şokta! Zelenskiy, Başkan Erdoğan ve Guterres’e mektup gönderdi

İÇİNDEKİLER

Kremlin'den Tahıl Koridoru açıklaması geldi. Yapılan açıklamada "Tahıl Koridoru anlaşması şimdilik durdu. Rusya'nın şartları kabul edilirse geri döneriz" denildi.



Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'nın durdurulduğunu belirterek, ilgili şartlar uygulandığında Rusya'nın anlaşmaya geri döneceğini bildirdi. Peskov, gazetecilere yaptığı açıklamada, bugün süresi dolan Ukrayna ve Rusya'dan tahıl çıkışına yönelik uygulanan Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'na ilişkin bilgi verdi.

17 Temmuz'da anlaşmanın süresinin dolduğuna işaret eden Peskov, "Tahıl koridoru anlaşması fiilen son buldu, durduruldu. Rusya, ilgili şartlar uygulanır uygulanmaz derhal tahıl anlaşmasına geri dönecek. Anlaşmanın Rusya ile ilgili kısmı yerine getirilmedi." ifadesini kullandı.

Anlaşmanın durdurulmasının Kırım Köprüsü'ne saldırıyla ilgisi olmadığına dikkati çeken Peskov, anlaşmanın yerine getirilmemesi halinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından böyle bir kararın uygulanacağının daha önceden duyurulduğunu hatırlattı.

"İTİRAZIMIZ TARAFLARA İLETİLDİ"

Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova da Ria haber ajansına yaptığı açıklamada, "Rusya, anlaşmanın uzatılmasına itirazını bugün Türk ve Ukrayna tarafları ile Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliğine resmen bildirdi." ifadesini kullandı.

ZELENSKIY'DEN İLK SÖZLER
Dünya basınının son dakika koduyla geçtiği gelişmede Zelenskiy, Rusya'nın anlaşmadan çekilmesine rağmen kendilerinin uyacağını ve tahıl ihracatının sürdürüleceğini kaydetti.

KARADENİZ TAHIL GİRİŞİMİ'NİN RUSYA'SIZ DEVAMI İÇİN UKRAYNA DIŞİŞLERİ BAKANLIĞINA TALİMAT
Zelenskiy'in Basın Sözcüsü Sergey Nikiforov, sosyal medya hesabından, Zelenskiy'nin Afrikalı gazetecilere verdiği röportaj sırasında Rusya'nın Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'ndan çekilmesine ilişkin yaptığı bazı açıklamalarını paylaştı.

Karadeniz Tahıl Girişimi'ne ilişkin 2 anlaşma olduğunu, birinin Ukrayna, Türkiye, BM arasında, diğerinin Rusya, Türkiye ve BM arasında olduğunu belirten Zelenskiy, "Dolayısıyla Rusya (anlaşmayı) durdurduğunu söylediğinde BM Genel Sekreteri Antonio Gutteres ve Cumhurbaşkanı (Recep Tayyip) Erdoğan ile anlaşmayı bozuyor. Bizimle değil. Bizim onlarla hiçbir anlaşmamız yoktur." dedi.

Zelenskiy, ayrıca, "Dışişleri Bakanlığımıza, Rusya'dan gelen resmi sinyalin ardından BM ve Türkiye'ye, Ukrayna Devlet Başkanı olarak bana girişimimizi sürdürmeye hazır oldukları yönünde yanıt vermeleri için resmi sinyallerimizi hazırlama talimatı verdim." ifadesini kullandı.

Rusya olmadan bile Karadeniz koridorunu kullanabilmeleri için her şeyi yapmaları gerektiğinin altını çizen Zelenskiy, "Biz korkmuyoruz. Gemi sahibi şirketler bize ulaştı. Onlar Ukrayna'nın göndermesi ve Türkiye'nin de geçişlerine izin vermesi halinde tahıl tedarikine devam etmeye hazır olduklarını söylediler." diye konuştu.

ERDOĞAN VE GUTERRES'E MEKTUP GÖNDERDİ
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Türkiye ile Birleşmiş Milletlere (BM) Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'nı Rusya'sız sürdürme teklifini içeren mektup gönderdiğini belirterek, "Ukrayna, BM ve Türkiye, birlikte gıda koridorunun çalışmasını ve gemilerin denetlenmesini sağlayabilir." dedi.

Zelenskiy, Telegram kanalından Türkiye, Ukrayna, Rusya ve BM arasında 22 Temmuz 2022'de İstanbul'da imzalanan tahıl sevkiyatı anlaşmasına dair açıklamalarda bulundu.

Bu anlaşma kapsamında 45 ülkeye yaklaşık 33 milyon ton tarım ürününün gönderildiği bilgisini paylaşan Zelenskiy, "Bunun yüzde 60'ı Cezayir, Tunus, Libya, Mısır, Kenya, Etiyopya, Somali, Sudan başta olmak üzere Afrika ve Asya ülkelerine gitti. Tarım ürünleri ayrıca Çin, Hindistan, Bangladeş, Endonezya, Pakistan, Irak, Lübnan, Yemen'e gönderildi. Sevkiyatlarımız, Yemen ve Somali gibi ülkelerde farklı dine ve etnik kökene sahip insanların hayatının kurtarılmasını sağlıyor ve bu çok önemli. Bu insanlar hayatlarını sürdürme hakkına sahip." şeklinde konuştu.

Afrika, Asya ve Avrupa'nın istikrar hakkına sahip olduğunu vurgulayan Zelenskiy, "Hepimizin güvenliği ve Rusya'nın çılgınlığından korunmayı düşünmemiz gerekiyor. Ukrayna'nın gıda ürünleri, yaklaşık 400 milyon insanın temel güvencesidir." değerlendirmesinde bulundu.

Zelenskiy, şunları kaydetti:

"Karadeniz Tahıl Girişimi, Rusya'sız da çalışmaya devam edebilir ve etmelidir. Bu anlaşma geçerliliğini koruyor. Geriye kalan tek şey, bu anlaşmanın dikkatlice uygulanmasıdır. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'e Karadeniz Tahıl Girişimi'nin sürdürülmesi veya anlaşmanın üçlü formattaki eş değeri olan konseptte çalışma yönünde teklif içeren mektuplar gönderdim. Ukrayna, BM ve Türkiye, birlikte gıda koridorunun çalışmasını ve gemilerin denetlenmesini sağlayabilir."

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'nın durdurulduğunu belirterek ilgili şartlar uygulandığında Rusya'nın anlaşmaya geri döneceğini bildirmişti. Rusya Dışişleri Bakanlığı da söz konusu anlaşmaya, Batı'nın Rus gıda ve gübresine yaptırım uygulamaktan vazgeçmesi halinde döneceklerini açıklamıştı.

33 MİLYON TONA YAKIN TAHIL TAŞINDI
1 Ağustos 2022'de ilk geminin hareket etmesinden bugüne kadar tahıl koridorundan 1000'den fazla gemi ile 33 milyon tona yakın tahıl taşındı. Koridordan geçen tahılın yüzde 40'ı Avrupa'ya, yüzde 30'u Asya'ya, yüzde 13'ü Türkiye'ye, yüzde 12'si Afrika'ya ve yüzde 5'i Orta Doğu'ya taşındı.

MÜŞTEREK KOORDİNASYON MERKEZİ GEÇEN TEMMUZDA KURULDU
Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle gıda konusunda yaşanan krizin çözülmesine yönelik Türkiye'nin diplomatik çabalarıyla geçen yıl temmuz ayında Birleşmiş Milletler (BM) ile koordineli olarak İstanbul'da "Müşterek Koordinasyon Merkezi" kuruldu. Tahıl ürünlerinin güvenli transferi buradan takip edilmeye başlandı.

Tahıl yüklü ilk gemi, 120 günü kapsayan anlaşma kapsamında 1 Ağustos 2022'de Ukrayna'nın Odessa Limanı'ndan yola çıktı.

Anlaşma kapsamında Ukrayna limanlarından ayrılan ilk gemi olma özelliğini taşıyan "Razoni" isimli Sierra Leone bayraklı kuru yük gemisi, 26 bin ton mısır ile Lübnan'ın Tripoli Limanı'na hareket etti.

Razoni'den 4 gün sonra Panama bayraklı "Navistar" İrlanda'ya, Malta bayraklı Rojen İtalya'ya, Türkiye bayraklı Polarnet Türkiye'ye Odessa ve Çernomorsk limanlarından 60 bin ton tahılı taşımak üzere ayrıldı.

Bunların ardından "Mustafa Necati", "Star Helena", "Glory", "Riva Wind", "Sacura", "Arizona", "Ocean Lion", "Rahmi Yağcı", "Sormovskiy 121" adlı gemiler seyrine başladı.

Gemilerin büyük bölümü Tekirdağ, İskenderun ve İzmir gibi Türkiye'deki limanlara ulaştı.

İSTANBUL'DA KONTROL

İlk geminin 1 Ağustos 2022'deki hareketinden sonra, iki hafta içinde Ukrayna limanlarından çıkan gemi sayısı 25'e, taşınan tahıl miktarı 800 bin tona ulaştı.

Dünya genelinde gıda krizi yaşanmasının önüne geçme amacıyla varılan mutabakat, sadece Ukrayna limanlarındaki gemilerin ayrılmasını değil, aynı zamanda İstanbul'da kontrolü yapılan gemilerin Ukrayna'ya tahıl sevkiyatını da kapsıyordu.

Bu kapsamda, İstanbul Boğazı'ndan kontrolü yapılarak Ukrayna'ya giden ilk gemi Barbados bayraklı "Fulmar S" oldu. Gemi, 12 bin ton mısırı Çernomorsk Limanı'ndan alarak İzmir'e ulaştırdı.

"LİDER DİPLOMASİLİ" ÇÖZÜM

Gemilerin tahıl sevkiyatı sürerken Rusya, 29 Ekim 2022'de Sivastopol'daki saldırılar nedeniyle tahıl girişiminin geçici olarak durdurulduğunu BM ve Türkiye'deki makamlara iletti. Bunun üzerine Ukrayna limanlarından gemi çıkışı durduruldu.

Krizin daha da derinleşmesine engel olmak için Türkiye "lider diplomasisi"ni harekete geçirdi. Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile telefonda görüştü.

Dönemin Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar'ın da Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Ukrayna Savunma Bakanı Aleksi Reznikov ve Ukrayna Altyapı Bakanı Oleksandr Kubrakov ile görüşmelerinin ardından Türkiye'nin diplomatik girişimleriyle sevkiyat 2 Kasım'da yeniden başladı. Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması, 19 Kasım'dan itibaren 120 gün süreyle uzatıldı.

İKİNCİ UZATMA KARARI

Söz konusu uzatma kararının dolmasına yakın mart ayının başında Türkiye, Ukrayna, Rusya askeri heyetleri ve BM temsilcileri, tahıl koridorunun temellerinin atıldığı İstanbul'daki Kalender Kasrı'nda bir araya geldi.

Görüşmelerin ardından uzatma kararının süresinin dolduğu 18 Mart'ta Başkan Erdoğan, "tahıl koridoru"nun açık kalmaya devam edeceğini, anlaşmanın süresinin uzatılmasına karar verildiğini açıkladı.

Seddülbahir Kalesi ve Gelibolu-Eceabat Devlet Yolu Açılış Töreni'nde konuşan Başkan Erdoğan, "Rusya ve Ukrayna'nın esir takaslarıyla birlikte savaştan sonra en önemli uzlaşma konusu olan anlaşmanın süresi bugün itibarıyla bitiyor. Her iki tarafla da yaptığımız görüşmeler sonunda 19 Mart'ta bitecek anlaşma süresinin uzatılmasını sağladık." dedi.

BİNDEN FAZLA GEMİ

İkinci uzatmanın süresi mayıs ayında dolarken Türkiye'nin girişimleri sonucu tahıl koridorunun yönelik anlaşma bir kez daha uzatıldı.

Mayıs ayında alınan iki aylık uzatma kararı bugün dolarken, anlaşma gereği taraflardan birinin itirazı olmaması durumunda tahıl koridoru faaliyetine devam edecek.

Milli Savunma Bakanlığı yetkilileri konuya ilişkin yaptıkları açıklamada, "17 Temmuz'da süresi dolacak olan Tahıl Girişimi'nin uzatılmasına yönelik BM, Rusya Federasyonu ve Ukrayna yetkilileri ile temaslarımız Dışişleri Bakanlığı ile koordineli olarak devam etmektedir." ifadelerini kullanmıştı.

LEYEN'DEN 'TAHIL ANLAŞMASI' AÇIKLAMASI
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Rusya'nın Tahıl Anlaşması'nın sona erdiğini açıklamasının ardından sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Rusya'nın, BM ve Türkiye'nin çabalarına rağmen Karadeniz Tahıl Girişimini sonlandırmaya yönelik hamlesini şiddetle kınıyorum" dedi.

Sosyal medya hesabından açıklamalarda bulunan Avrupa Komisyonu Başkanı Leyen, "BM ve Türkiye'nin çabalarına rağmen Rusya'nın Karadeniz Tahıl Girişimini sonlandırmaya yönelik hamlesini şiddetle kınıyorum. AB, dünyanın savunmasız kesimlerinin gıda güvenliğini sağlamak için çalışıyor. AB Dayanışma Hatları tarımsal gıda ürünlerini Ukrayna'dan çıkarıp küresel pazarlara ulaştırmaya devam edecektir" dedi.

GUTERRES, RUSYA'NIN TAHIL ANLAŞMASI KARARINI "DERİN ÜZÜNTÜYLE" KARŞILADI
Guterres, New York'taki BM binasında Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'na ilişkin basına açıklamada bulundu. Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması ve Rusya ile BM arasında gıda ve gübre ihracatına ilişkin mutabakatın küresel gıda güvenliği için zorlu bir ortamda "can suyu ve umut ışığı" olduğunu belirten Guterres, "Rusya'nın bugün aldığı karar, muhtaç olan tüm kişilere bir darbe vuracaktır." dedi.

BM'nin, küresel pazara gıda ve gübre ulaştırılması için çabalarını sürdüreceğini söyleyen Guterres, çözüm arayışına devam edeceklerini aktardı.

"TÜRK HÜKÜMETİNİN ÇABALARINA DİKKATİ ÇEKMEK İSTİYORUM"
Guterres, "Bu bağlamda, Türk hükümetinin çabalarına özellikle dikkati çekmek istiyorum." diye konuşarak, temel hedefin küresel gıda güvenliği ile gıda fiyatlarının istikrarını sağlamak olduğunu kaydetti.

Anlaşmalara katılımın bir "seçenek" olduğunu dile getiren Guterres, "Ancak dünyanın birçok yerinde mücadele veren ve gelişmekte olan ülkelerin bir seçeneği yok. Yüz milyonlarca insan açlıkla karşı karşıya ve tüketiciler artan hayat pahalılığıyla mücadele ediyor. Bedeli bu kişiler ödeyecek." şeklinde konuştu.

Guterres, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e gönderdiği mektupta sunduğu önerileri detaylı bir şekilde anlatarak, BM'nin Rusya'ya sunduğu düzenleyici çerçeve ve özel sektörle yürüttüğü görüşmelerin ticaret koşullarının normalleşmesini ve kolaylaşmasını sağladığını savundu.

Rusya'nın önerilerini göz ardı etmesinin "hayal kırıklığı" yarattığının altını çizen Guterres, "Rusya'nın, Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'nı sonlandırma kararını derin üzüntüyle karşıladım." ifadelerini kullandı.

Guterres, Rusya'nın Karadeniz'in kuzeybatısında sağlamış olduğu seyrüsefer güvenlik garantilerini geri çekmesini de eleştirdi.

ABD'NİN BM DAİMİ TEMSİLCİSİNDEN RUSYA'NIN TAHIL ANLAŞMASINI DURDURMASINA TEPKİ
Thomas-Greenfield, New York'taki BM binasında Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'na ilişkin gazetecilere açıklamada bulundu. Dünya Gıda Programı'na göre 345 milyondan fazla kişinin gıda güvensizliğiyle mücadele ettiğine dikkati çeken Thomas-Greenfield, Rusya'nın Ukrayna savaşının özellikle Orta Doğu ve Afrika'da milyonlarca ilave kişiyi açlık sınırına ittiğini söyledi.

Thomas-Greenfield, Rusya'nın anlaşmayı askıya alarak dünyadaki "mağdurlara" bir darbe daha vurduğunu belirterek, "Bu zalimliktir." dedi.

BM ve Türkiye'nin öncülüğünde sağlanan tahıl anlaşmasının bir "umut ışığı" teşkil ettiğini ve küresel gıda pazarına istikrar getirdiğini ifade eden Thomas-Greenfield, "Rusya tüm bu ilerlemeyi çöpe attı. Rusya siyasi oyunlar oynarken, insanlar açı çekecek." diye konuştu.

Thomas-Greenfield, tek bir ülkenin "insanlığı rehin" aldığını aktararak, tüm üye ülkelerin Rusya'ya kararını değiştirme ve tekrar anlaşmayı uzatma, genişletme ve uygulama için müzakere masasına dönme çağrısı yapması gerektiğinin altını çizdi.

"BATI, RUS GIDA VE GÜBRESİNE YAPTIRIM UYGULAMAZSA TAHIL ANLAŞMASI'NA DÖNERİZ"
Rusya Dışişleri Bakanlığı, 18 Temmuz'da işlevini yitirecek Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'na, Batı'nın Rus gıda ve gübresine yaptırım uygulamaktan vazgeçmesi halinde döneceklerini duyurdu.

Bakanlıktan, Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'nın durdurulmasına ilişkin yazılı açıklama yapıldı.

Yaklaşık bir yıl önce, 22 Temmuz 2022'de İstanbul'da birbiriyle bağlantılı iki anlaşma imzalandığı hatırlatılan açıklamada, bu paket anlaşmalarının küresel gıda güvencesini sağlama, açlık tehdidini azaltma, Asya, Afrika ve Latin Amerika'daki az gelişmiş ülkelere yardım etme gibi insani hedefler taşıdığı kaydedildi.

Açıklamada, "Bir yıl sonra bu anlaşmaların uygulanmasına yönelik çalışmaların sonuçları olumsuz görünüyor." ifadesi kullanıldı.

Ukrayna gıda ihracatının son ana kadar "Kiev ve Batılı küratörlerinin çıkarlarına hizmet etmeyi" amaçladığı savunulan açıklamada, tahıl girişimiyle bugüne kadar 32,8 milyon ton yükün ihraç edildiği, bunun 26,3 milyon tonunun Avrupa Birliği (AB) dahil olmak üzere yüksek ve orta gelir düzeyindeki ülkelere gönderildiği ifade edildi.

Açıklamada, "Etiyopya, Yemen, Afganistan, Sudan ve Somali başta olmak üzere en yoksul ülkelere, toplam 922 bin 92 tonla yüzde 3'ten daha az tahıl gönderildi." bilgisi verildi.

"BATILILAR TAHILDAN İKİ KEZ KAZANIYOR"
Ukrayna'da, IMF'nin talebi üzerine üzerindeki moratoryumu kaldırdıktan sonra ekilebilir arazilerin büyük bir kısmını Cargill, DuPont ve Monsanto gibi Batılı şirketlerin aldıklarına dikkat çekilen açıklamada, "Öte yandan, Ukrayna gıdalarını dampingli fiyatlarla satın alan Avrupalılar, daha sonra katma değeri yüksek mamuller olarak yeniden satış için fabrikalarında işliyorlar.

Aslında Batılılar hem satışta hem de tahılın işlenmesinde iki kez kazanıyorlar. Ayrıca ABD ve AB fiyatlar üzerinde spekülasyon yapıyor, suni bir ürün kıtlığı yaratıyor ve yasa dışı tek taraflı yaptırımlar uygulayarak Rus tarım ürünlerini dünya pazarlarının dışına itiyor." denildi.

"KORİDOR TERÖR SALDIRILARI İÇİN KULLANILDI"
Rusya'nın, Ukrayna'nın tahıl çıkışına açtığı güvenli koridorun "Karadeniz Girişimi"nin ruhuna aykırı olarak "terör saldırıları için kullanıldığı" kaydedilen açıklamada, anlaşmanın Rusya ile ilgili olan kısmının yürürlüğe girmediğine dikkat çekildi.

AB'nin Temmuz 2022'den bu yana Rusya'ya karşı 5 defa yeni yaptırım paketi açıkladığı anımsatılan açıklamada, ABD ve İngiltere'nin de sınır ötesi sınırlamalarını eksik etmediği belirtildi. Açıklamada, sonuç olarak Rus banka ödemeleri, sigorta ve nakliye lojistiği ile yedek parça tedariki ve yurt dışı varlıklarının tamamen bloke edildiği kaydedildi.

"YOKSUL ÜLKELERE HİBE EDİLEN GÜBRENİN 54 BİN TONU GÖNDERİLDİ"
Rusya'nın Birleşmiş Milletlerin (BM) himayesinde en yoksul ülkelere gübre hibe etme kararını aldığı Eylül 2022'den bu yana, 262 bin tonluk gübreden, Letonya, Estonya, Belçika ve Hollanda'dan sadece Malavi'ye 20 bin ton, Kenya'ya 34 bin ton gönderildiği hatırlatılan açıklamada, Rusya-BM muhtırasında yer alan SWIFT sisteminin Rus bankasına bağlanması dahil diğer şartların yerine getirilmediği bildirildi.

Tolatti-Odessa Amonyak Boru Hattı'nın yeniden canlandırılması şartının da söz konusu hattı Ukrayna havaya uçurduğu için hayata geçirilemediğine dikkat çekilen açıklamada, "İstanbul anlaşmalarının uygulanmasında doğrudan sabotajın söz konusu olduğu bu koşullarda, insani amacına hizmet etmeyen 'Karadeniz Girişimi'nin devam etmesi anlamını yitirmektedir." ifadelerine yer verildi.

"KARADENİZ'İN KUZEYBATISI YENİDEN TEHLİKELİ BÖLGE DURUMUNA GEÇTİ"
Anlaşmanın ilgili maddesi uyarınca Rusya tarafının anlaşmanın daha fazla uzatılmasına itiraz ettiği vurgulanan açıklamada, Türk ve Ukrayna tarafı ile BM Genel Sekreterliğinin resmi olarak bilgilendirildiği bildirildi.

Açıklama şu şekilde devam etti:

"Bu, seyrüsefer emniyeti için verilen garantilerin geri alınması, deniz insani yardım koridorunun kısıtlanması, Karadeniz'in kuzeybatısında geçici olarak tehlikeli bölge durumuna yeniden geçilmesi, İstanbul'daki Müşterek Koordinasyon Merkezi'nin dağılması demektir. Karadeniz Girişimi, 18 Temmuz'dan itibaren Rusya'nın katılımı olmadan işlevini yitirmiştir."

Ukrayna'nın kara koridorları yoluyla tahılını ihraç edebileceğine işaret edilen açıklamada, Avrupa ülkeleri ile Kiev'in dayanışmasını göstermenin zamanı geldiği belirtildi.

Batı başkentleri gerçekten Karadeniz Tahıl Girişimi'ne değer veriyorlarsa, Rus gübre ve gıda yaptırımlarından gerçek anlamda vazgeçmeyi düşünmeleri gerektiği vurgulanan açıklamada, "Rusya, vaatler ve güvenceler değil ancak somut sonuçlar alındığında anlaşmaya geri dönmeyi düşünmeye hazır olacaktır." ifadeleri kullanıldı.

ABD, RUSYA'YI TAHIL GİRİŞİMİNİ SONLANDIRMA KARARINDAN GERİ DÖNMEYE ÇAĞIRDI
Beyaz Saray, Rusya'nın, Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'nı sonlandırma kararının gıda güvenliği kapsamında neden olabileceği olumsuz etkilere dikkati çekerek, karardan geri dönülmesi çağrısı yaptı.

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Adam Hodge, Twitter'dan konuya ilişkin paylaşımlarda bulundu.

Rusya'nın, Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'nı sonlandırmasının gıda güvensizliğini daha da kötüleştireceğini ve dünya çapında milyonlarca savunmasız insana zarar vereceğini kaydeden Hodge, "Girişim, Rusya'nın Ukrayna'yı acımasız ve nedensiz işgalinin sonucu olarak yükselen gıda fiyatlarının düşürülmesine yardımcı oldu." ifadelerini kullandı.

Hodge, tahıl girişimi sayesinde sevk edilen 32 milyon metrik ton tahıl ve gıda maddesinin yarısından fazlasının, dünyanın gıda açısından en güvensiz bölgelerinden bazıları dahil, gelişmekte olan ülkelere gittiğine dikkati çekti.

Girişim kapsamındaki her sevkiyatın gıda fiyatlarının düşmesini sağlayarak fakir ülkelere katkı sağladığını vurgulayan Hodge, şöyle devam etti:

"Bu tahılın pazarlara girmesini engellemek, dünyanın dört bir yanındaki insanlara zarar verecektir. Gerçekten de Rusya'nın girişime katılımını askıya almasının bir sonucu olarak küresel buğday fiyatlarında şimdiden bir artış görüyoruz. Rusya'yı kararından derhal dönmeye çağırıyoruz."

İNGİLTERE, RUSYA'NIN KARADENİZ TAHIL KORİDORU ANLAŞMASI'NDAN ÇEKİLME KARARINI ŞİDDETLE KINADI
İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in gıdayı "silah" olarak kullandığını belirterek, Rusya'nın Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'nın süresini uzatmayarak anlaşmadan çekilmesini şiddetle kınadı.

Cleverly, konuya ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, ülkesinin, Rusya'nın anlaşmadan çekilme kararını şiddetle kınadığını belirterek, "Rusya'nın Ukrayna'ya karşı yasa dışı savaşı, tahıl ve diğer gıda maddelerinin Karadeniz'den serbest akışını engelleyerek dünya çapında ızdıraba neden oldu." ifadesini kullandı.

Rusya'yı, geçen yıl Birleşmiş Milletler (BM) tarafından geliştirilen girişime yeniden katılması ve engelsiz tahıl ihracatına izin vermeye çağrısında bulunan Cleverly, şu ifadelere yer verdi:

"Girişim, başlangıcından bu yana küresel gıda fiyatlarının düşürülmesinde ve dengelenmesinde önemli rol oynayarak dünya pazarlarına 32 milyon tondan fazla gıda ürünü ulaştırdı. Rusya birkaç aydır anlaşmanın düzgün şekilde işlemesini engelledi. Bunu yaparken, Rusya kendi çıkarlarına hizmet ediyor ve sonuç olarak daha yüksek gıda fiyatları ödeyen en fakir ülkeler dahil dünyadaki herkesin ihtiyaçlarını göz ardı ediyor."

"YAPTIRIMLARIMIZIN HEDEFİ GIDA VE GÜBRE SEKTÖRLERİ DEĞİL"
Cleverly, Ukrayna'dan tahıl ihracatı kısıtlanırken Rusya'nın gıda ihracatının işgal öncesine göre daha yüksek seviyelerde olduğuna işaret ederek, "Yaptırımlarımızın hedefinin gıda ve gübre sektörleri değil, Rusya'nın savaş makinesi olduğu konusunda her zaman net olduk." değerlendirmesinde bulundu.

Rusya'nın iddialarının aksine, BM ve diğer ortakların, Rus gıdalarının dünya pazarlarına erişebilmesini sağlamak için önemli adımlar attığını vurgulayan Cleverly, "Rusya'nın küresel gıda güvenliğiyle ilgili endişeleri ele almasının en iyi yolu, kuvvetlerini Ukrayna'dan çekip savaşı bitirmek olacaktır." ifadesini kullandı.

Cleverly, Twitter'dan yaptığı paylaşımda da Putin'in gıdayı "silah" olarak kullandığını belirterek, ülkesinin, Rusya'nın Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'ndan çekilmesini şiddetle kınadığını bildirdi. Bakan Clevery, Rusya'nın söz konusu kararının, dünyanın en yoksullarına zarar vereceğinin altını çizdi.

SCHOLZ, RUSYA'NIN TAHIL ANLAŞMASINI YENİLEMEMESİNİ "KÖTÜ BİR HABER" OLARAK NİTELEDİ
Olaf Scholz, Avrupa Birliği (AB) ile Latin Amerika ve Karayip Devletleri Topluluğu (CELAC) ülkeleri arasında Brüksel'de düzenlenen zirve öncesi yaptığı açıklamada, "Rusya'nın, Karadeniz üzerinden tahıl sevkiyatına ilişkin anlaşmayı yenilemeyi reddetmesi kötü bir haber. Komşu ülkesini böylesi bir saldırganlıkla işgal eden bir ülke için bu aynı zamanda dünyanın geri kalanına da kötü bir mesajdır." dedi.

Rusya-Ukrayna Savaşı'nın tüm dünyada yansımaları olacağına işaret eden Scholz, "Güney Amerika da dahil olmak üzere pek çok devlet, yüksek fiyatlar, gıda güvenliği sorunları ve diğer zorluklar nedeniyle Rusya'nın savaşının etkilerini yaşıyor. Ancak herkes bunun arkasında ne olduğunu, yani prensipte Rusya'nın dünyada iyi bir şekilde bir arada yaşama konusunda kendini sorumlu hissetmemesiyle ilgili olan bir tutum olduğunu anlayacaktır." diye konuştu.

Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva'nın Avrupa'ya olan eleştirilerinin hatırlatılması üzerine Scholz, "Avrupa'nın dünyadaki diğer ülkelerle ilişkilerinde saygının önemli olduğuna ve Avrupa'nın sömürge geçmişiyle ilgili olarak da yapacak bir şeyimiz olduğuna kesinlikle inanıyorum. Bu nedenle, konuşmaları ve tartışmaları her zaman en büyük hassasiyetle ilerletmeniz gerekir. Bu anlaşmaları tamamlamamızdan yanayım." ifadelerini kullandı.

Scholz, AB-CELAC toplantısının önemine de dikkati çekerek, Latin Amerika ve Karayipler ülkelerinin ekonomik ilişkileri geliştirmek istediklerini sözlerine ekledi.

NATO, RUSYA'NIN TAHIL ANLAŞMASINDAN ÇEKİLMESİNİ KINADI
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Rusya'nın, Türkiye ve Birleşmiş Milletlerin (BM) çabalarına rağmen tahıl anlaşmasından çekilmesini kınadığını bildirdi. Konuyla ilgili sosyal medyadan açıklama yapan Stoltenberg, "Müttefikimiz Türkiye ve BM'nin çabalarına rağmen Rusya'nın Karadeniz Tahıl Girişimi'nden tek taraflı olarak çekilme kararını kınıyorum." ifadesini kullandı.

Stoltenberg, "Rusya'nın Ukrayna'daki gayrimeşru savaşının dünya genelinde milyonlarca kişiye zarar vermeye devam ettiğini" belirtti.

Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırısının küresel gıda fiyatları üzerindeki etkisini azaltmak için BM, Rusya, Türkiye ve Ukrayna, 22 Temmuz 2022'de İstanbul'da düzenlenen törenle Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'nı imzalamıştı.

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, süresi dolan Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'na ilişkin yaptığı açıklamada, "Tahıl koridoru anlaşması fiilen son buldu, durduruldu. Rusya, ilgili şartlar uygulanır uygulanmaz derhal tahıl anlaşmasına geri dönecek. Anlaşmanın Rusya ile ilgili kısmı yerine getirilmedi." ifadelerini kullanmıştı.



BEYAZ SARAY: RUSYA'NIN TAHIL KORİDORU ANLAŞMASI'NDAN ÇEKİLMESİ "SORUMSUZCA VE TEHLİKELİ"
Beyaz Saray, Rusya'nın Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'ndan çekilme kararını "sorumsuzca ve tehlikeli" şeklinde nitelendirerek, bunun olumsuz etkilerinin tüm dünyada insanlara zarar vereceğini belirtti.

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby, günlük basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Rusya'nın Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'ndan çekilme kararını "sorumsuzca ve tehlikeli" şeklinde nitelendiren Kirby, bu kararın, gıda kıtlığını daha da kötüleştireceğini ve dünya genelinde savunmasız milyonlarca insana zarar vereceğini söyledi.

Kirby, Karadeniz Tahıl Koridoru Girişimi'nin "Rusya'nın Ukrayna'daki acımasız savaşı nedeniyle yükselen gıda fiyatlarının düşürülmesinde kritik öneme sahip olduğunu" belirterek bunun, gelişmekte olan ve yoksul ülkeler için önemine işaret etti.

"Rusya'nın Ukrayna limanlarına yönelik etkin ablukasını yeniden başlatmasının ve tahılın dünya pazarına ulaşmasını engelleme kararının" tüm dünyadaki insanları etkileyeceğini söyleyen Kirby, "Rusya, bu askeri saldırı eyleminin sonuçlarından tamamen ve münhasıran sorumlu olacaktır." ifadesini kullandı.

Kirby, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i kararından geri dönmeye çağırdıklarını belirtti.

Diğer yandan ABD'nin, tahılın küresel pazara ulaşması için BM'deki diğer ülkelerle ve ortaklarla birlikte çalışmaya devam edeceğini kaydeden Kirby, Rusya'ya uygulanan yaptırımların tahıl, gıda ve gübre maddelerini hedef almadığını, bunun bir "Rus propagandası" olduğu görüşünü paylaştı.

Kirby, tahılın karadan çıkarılması olasılığının ise daha karmaşık ve gemiler kadar etkin olmayacağı mesajını verdi.



İTALYA BAŞBAKANI MELONİ'DEN RUSYA'YA "TAHIL ANLAŞMASI" TEPKİSİ
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Rusya'nın Karadeniz Tahıl Anlaşması'ndan çekilmesine ilişkin, "Dünyayı besleyen ham maddeyi silah olarak kullanmak, bir başka insanlık suçudur." ifadesini kullandı.

Başbakan Meloni yaptığı yazılı açıklamayla, Rusya'nın "tahıl koridoru anlaşmasının fiilen son bulduğuna" dair duyurusuna tepki gösterdi.

Meloni açıklamasında, "Rusya'nın tahıl anlaşmasını durdurma kararı, daha yoksul ülkeler için kimin dost, kimin düşman olduğunun bir başka kanıtı. Saldırıya uğrayan ile saldıran arasından ayrım yapmak istemeyen milletlerin liderleri düşünsün. Dünyayı besleyen ham maddeyi silah olarak kullanmak, bir başka insanlık suçudur." ifadelerine yer verdi.

TAKVİM UYGULAMASINI İNDİRMEK İÇİN TIKLAYIN