Hasan Basri Yalçın

HASAN BASRİ YALÇIN

Tarihi 11 Nisan 2018

Suriye’de yeni şartlar

Şimdi Trump ne yapacak? Herkesin odaklandığı soru bu? Twitlerinden ve düşünce dünyasından yola çıkarak Rejime nasıl bir ceza kesebileceğini düşünüyoruz. Kısaca söyleyeyim. Trump'ın ne dediğinin ve ne istediğinin pek bir önemi. Trump şartlara uygun hareket edecek. O şartlar da şunu söylüyor. Trump birini vuracak ama o adres Rusya değil. Bu iki şartı sağlayan herhangi bir formülü yerine getirecektir. Nedeni basit. Bir kendisini adım atmak üzere bağladı. İki o adım nükleer Rusya'yı vurmak olamaz.
Rusya da tedirgin. Bu nedenle ordu teyakkuz haline geçirildi. Ama zaten Amerika doğrudan Rus ordusunu hedef almayacaktır. Suriye'deki vekillerini vuracaktır. Bunun için ara formüller ve farklı yöntemler var. Ancak bu yapılan eylem murad edilen sonuçları üretmeyecektir. Suriye savaşı çözülmeyecek sadece yeni bir evreye girecektir. Uzun zamandır süren yıpratma savaşına Amerika daha doğrudan katılmak zorunda kalabilir.
Zaten vekiller üzerinden yürütülen savaş, varabileceği noktaya vardı. Şimdi daha da sertleşebilir. Ama ne Rusya Amerika'yı ne de Amerika Rusya'yı doğrudan vurur.
Önemli olan kısmı bu yeni şartların Türkiye'ye nasıl yansıyacağıdır.
Şayet Amerika Rusya'yı doğrudan vurmayıp vekalet savaşına hız verecekse bu Suriye'deki iç savaş durumunun uzayacağı anlamına gelir.
Yani savaşın kısa vadede bitmeyeceği fikrine taraflar kendilerini daha fazla hazır edeceklerdir. Bu anlamda Türkiye'nin de kendisini buna göre hazırlaması gerekecek. Anlık çözümle mantığıyla değil uzun vadeli bir stratejiyle hareket etmek önem arz edecek. Bir taraf kısa sürede kazanmayacak.

EKSEN DERDİMİZ YOK
Bu nedenle taraflarla nasıl bir ilişki geliştirileceği de çok önemli olacak. Türkiye Suriye iç savaşında tam da tek başına adım atmanın tadına varmışken, savaşın içerisine yeni aktörlerin girmesi ve daha etkin olması esasında Türkiye'nin ilerlemesi önünde bir engel gibi düşünülebilir. Fakat eğer Amerika bu alana girerse, mesele sadece PYD'ye verdiği destekle sınırlı kalmayacaktır. Türkiye gibi daha kuvvetli müttefikleri etrafında toplamak ister. Türkiye ise buna son derece ihtiyatlı yaklaşacaktır. Çünkü Suriye iç savaşında Amerika'yla birlikte yürüdüğümüz günlere dair anılarımız hiç iyi değil. Şimdi Rusya'yla yürüyen bir işbirliği varken, kimse Türkiye'den bunu içi boş vaatler için terk etmesini beklemesin.
Amerika şayet Türkiye desteğini talep edecekse, somut tekliflerle gelmek zorunda.
Hep söylüyoruz. Türkiye'nin artık eksen derdi yok. Terörle mücadele çerçevesinde yeni kazanımlar elde etmek ve bunları sürdürmek en temel öncelik. Membiç ve Fırat'ın doğu tarafı Türkiye'nin her hangi bir konuda ikna edilmesinin başlıca noktaları olacaktır. Ama şunu açıkça söylemek lazım. Türkiye buna rağmen doğrudan doğruya Rusya karşıtlığı üzerine konumlanmaktan kaçınmalıdır. Amerika PYD'yi dışladıkça Türkiye Amerika'yla da yol yürüyebilir. Ama bu yol arkadaşlığında Türkiye Amerikalı müttefiklerine hep Rusya ile kırılgan bir işbirliğine sahip olduğu ama Esed konusunda Amerikan yönetimini desteklediğini söylemeli. Nasıl Amerika bize yıllarca Esed'e karşı beraber deyip PYD'yle iş tutmaya devam ettiyse, biz de Amerika'yla beraber Esed'e karşı pozisyon alıp Rusya'yla kavgadan uzak durabiliriz. Güvenli çizgi burasıdır. Zordur ama mümkündür.