Tarihi 29 Mayıs 2016

Faiz nasıl iniyor

Merkez Bankası bu yılın Şubat ayında başladığı gecelik faiz indirimine Mayıs ayında da devam etti. Merkez Bankası'nın son 3 aylık dönemde attığı adım bankaları önemli ölçüde rahatlatmış görünüyor. Bankalar bu yılın başında 32 günlük mevduata yüzde 13 faiz oranı yüzde 11'e geriledi. Merkez Bankası'nı faiz indirimine mevduat faizleri de eşlik etmeye devam ediyor. Mevduat faizinin düşüyor olması ya da bankaların mevduattan daha ucuz parayı Merkez Bankası'ndan sağlamaya başlaması kredi faizlerini düşürüyor. Merkez Bankası'nın gecelik faizin üst bandını indirmesinin ne anlama geldiğine bir bakalım. Merkez Bankası politika faiz olarak kullandığı üst bant, bankalara borç vermesi karşılığında aldığı faizi ifade ediyor. Bankaların fon kaynağının yüzde 60'nı mevduat oluşturuyor. Merkez Bankası gecelik faizin üst bandını yüksek tuttuğunda bankalar mevduatı daha fazla çekebilmek için daha yüksek mevduat faizi vermek durumunda kalıyor. Gecelik borç verme düştükçe mevduat faizi düşmeye başladı. Bankalar kaynak maliyetini aşağıya çekmeye başladı. Mevduat ve tahvil faizleri ile birlikte kredi faizleri de düşmeye başladı. Bu yılın başında yüzde 17'lere ulaşan ticari kredi faizleri yüzde 14'lere kadar geriledi. 120 ay vadeli konut kredi faiz oranı henüz psikolojik sınır olan yüzde 1'in altına gelmedi. Fakat bu yılın başında yüzde 1.36 olan konut kredi faizleri yüzde 1.20'lere kadar geriledi. Faiz oranı nispeten diğerlerine göre daha yavaş düşen kredi her zaman ki gibi ihtiyaç kredileri oldu. İhtiyaç kredilerinin teminat yapısının zayıf ve geri dönüşlerinde risk oranının yüksek olması nedeniyle bankalar daha temkinli.

DÜŞÜŞ DEVAM EDER
Konut ya da taşıt almayı bekleyen çok sayıda vatandaş faizlerde düşüşün devam edip etmeyeceğini merak ediyor. Merkez'in faiz indirimleri destekleyici içerde ve dışarıda çok önemli gelişmeler var. Nisan ayında yıllık enflasyon 0,89 puan azalarak yüzde 6,57 oldu. İşlenmemiş gıda enflasyonunda süregelen yavaşlama tüketici enflasyonu üzerinde belirleyici oldu. Ayrıca döviz kurlarının yıllık enflasyon üzerindeki birikimli etkileri azalmaya devam etmektedir. Böylece, Merkez Bankası manşet enflasyondaki düşüşü ve küresel piyasalardaki pozitif gelişmeleri dikkate alarak faizi toplamda 125 puan düşürmüş oldu. Merkez'in bu adımları bankaların kredi faizlerini düşürmeleri için kapı araladı. Önümüzdeki aylardaki beklentimiz Merkez Bankası'nın kademeli olarak faiz indirime devam edeceği ve bankaların kredi faizlerini indirme de daha cesur davranacağıdır. Özellikle mevduat faizi tarafında düşüş daha hızlı olacaktır. Ayrıca birçok banka Fed ve dışarıdaki gelişmelere odaklandığı için faiz indirimleri gecikmeli yansıtıyor. Merkez Bankası'nın Haziran'da üst banda asgari 50 bazlık yeni bir indirimi kredi faizlerinde fırsatlar sunabilir.