BULANTI VE KUSMAYA KARŞI
Yağlı, acı ve ekşi besinlerden ve kızartmalardan kaçınmak mide bulantısını azaltır. Çay-kahve, kola ve gazoz gibi gazlı içecekleri tüketmemek mide asidi üzerindeki olumsuz etkileri düşürür. Porsiyonları küçültüp 3 öğün yerine 6-8 öğüne bölmek ve tuzlu leblebi, fıstık, beyaz peynir, grisini-galeta gibi besinleri tüketmek bulantıyı azaltmaya yardımcı olmaktadır.
KABIZLIK İÇİN
Günde 2-2.5 litre su içilmeli ve besinlerle alınan lif miktarı artırılmalıdır. Lif miktarını artırmak için tam buğday, çavdar ekmeği gibi tam tahıllı ekmekler tüketilmeli, pirinç yerine bulgur veya karabuğday tercih edilmeli, sebze ve meyve günlük beslenme planında mutlaka bulundurulmalıdır. Kemoterapi sürecinde beyaz kan hücresi sayısında düşme varsa sebze-meyve pişirilerek tüketilmelidir. Haftada 2-3 kere öğünlerden birinde kuru baklagillere yer verilmelidir.
İSHAL DURUMUNDA
Tedaviye bağlı gelişen ishalde vücut kısa sürede su kaybettiğinden artan sıvı ihtiyacı yeterli miktarda su ile yerine konulmalıdır. Öğünlerde; beyaz ekmek, pirinç lapası, haşlanmış patates, yoğurt, muz, kabuğu soyulmuş şeftali, elma ve armut ile sebzelerden havuç tüketilmelidir.
ENFEKSİYONLARDAN KORUNUN
Mikroorganizma riskine karşı meyve ve sebzeler sirkeli suda bekletilmeli. Ardından bol su ile yıkanarak tüketilmelidir. Kemoterapiye bağlı olarak nötrofil sayısında düşme var ise meyveler komposto şeklinde, sebzeler ise mutlaka pişirilerek tüketilmelidir. Yemekleri düdüklü tencerede pişirmek de enfeksiyon riskini en aza indirmek için alınacak önlemler arasındadır. Bağışıklık sistemini destekleyici olarak; A, C, E vitamini içeren sebzeler ve meyveler, Omega-3 yağ asidi içeren balık, ceviz, semizotu gibi besinler tüketilmeli.
İŞTAHSIZLIK HALİNDE
Tedavi döneminde vücudun enerji harcaması artar; buna eklenen iştahsızlık kilo kaybına neden olabilir. Azalan iştahı yerine getirmek için sevilen besinlere tercih edilmeli. Bulgur pilavı, makarna ya da çorba gibi karbonhidrat kaynağı bir besinle başlayarak iştah biraz toparlanıp daha sonra et, tavuk ya da balık gibi protein kaynağı besinlerle gerekli enerji yerine konmalıdır. Meyve, süt/yoğurt, bisküvi, isteğe bağlı bal eklenip hepsini mikserden geçirerek enerji veren içecek hazırlanıp tüketilebilir.
HASTALAR NASIL BESLENMELİ?
Kanser hastalarında çok büyük önem taşıyan beslenme kavramı, aslında diğer insanların uygulaması gereken beslenme şeklinden çok farklı değildir. Burada önemli olan tedavinin yarattığı yan etkilere bağlı olarak bireyin yeterli ve dengeli beslenebilmesini sürdürmesidir. Aşağıdaki birkaç madde, tedavi öncesindeki bireylere verilebilecek çeşitli sağlıklı beslenme önerileridir: Günde en az 5 porsiyon değişik renkte sebze ve meyve tüketin. İşlenmiş tahıl ürünleri yerine, tam tahıl ürünlerini (kepekli) tercih edin. Özellikle işlenmiş ve yağlı et tüketimini azaltın. Protein tüketiminizi artırın. Kemoterapinin zararlı etkilerini minimize etmek için özellikle tedavi sırasında en az 2 litre su için. Besleyici değeri olmayan yüksek şeker ve yağ içeren yiyeceklerden uzak durun.
