MÜSİAD'ın ekonomik durum raporu ve İSO İkinci 500 sanayi şirketleri raporu işletmelerin halen finansmana erişimde yaşadığı zorluklar olduğu gösteriyor.
KOBİ'lerin finansmana ilişkin yaşadığı zorlukları birkaç başlık altında toplayabiliriz.
1. "Küçük olsun, benim olsun" anlayışı ile hareket eden birçok işletme, zayıf sermaye yapısı ile faaliyetlerini sürdürmeye çalışıyor. İşletmeler yetersiz sermaye yapıları ile başarılı olmayı amaçlıyor.
2. "Her şeyi en iyi ben bilirim" diye yola çıkan bazı işletme sahipleri, işletmelerin tüm kontrolünü tek bir dümenden kontrol etmeye çalışıyor.
İşletmenin sağlıklı kararlar alabilmesi için iyi bir finansçıya, hukukçuya ve iyi bir mali müşavire ihtiyacı vardır. Birçok işletme için bunlar maliyet olarak görüldüğü için sağlıklı finansal karar alma şansları ortadan kalkıyor.
3. "Aile şirketi olmak işletmenin en değerli sermayesidir." Aile şirketi olmak birçokları için kurumsallaşma önünde en büyük engel olarak görülür. Oysa işletmenin kuruluşundan itibaren işletmeyi ayakta tutan ve bilinirliği sağlayan ailenin ortak değerleridir. Kurumsallaşma için atılan adımlarda aile şirketinin sahip olduğu değerler kurumsallaşmanın dinamosudur.
Bazı işletmelerin yaptığı hata ise geçmişe körü körüne bağlılık ya da işletmeyi bugünlere taşıyan değerleri çabuk unutmalarıdır.
4. Birçok işletme halen 90'ların Türkiye'sinde faaliyet gösterdiğini sanıyor.
90'lı yıllarda kayıt dışı olmak işletmeler için bir tür ödüldü. Az vergi vermek, sigorta primlerini ödememek şirket hanesine kâr olarak yazılıyordu. Son yıllarda Türk Ticaret Kanunu, Borçlar Kanunu ile yapılan birçok düzenleme işletmelerin kayıt altına alınmasını sağladı. Kayıt dışında olan, Maliye ve SGK'ya yükümlülüklerinin yerine getirmeyen, şeffaf mali bilançoya sahip olmayan işletmelerin bankalardan ya da sermaye piyasalarından ucuz finansmana ulaşmaları mümkün değil.
Artık sistem dürüst işletmeleri ucuz finansmana ulaşmaları için ödüllendiriyor.
5. "Rotatif ile saadet olmaz." Bazı işletmeler de finansal planlarını bankalardan temin ettiği kısa vadeli kredi olarak tanımladığımız rotatif kredilere göre kurguluyor. Rotatif krediler bilançonun aktif ve pasif yönetiminde belirli dönemler için katkı sağlayabilir. Ancak geri çağrılma riski olması nedeniyle işletmeler için büyük riske sahiptir.
