Mehmet Çetingüleç

MEHMET ÇETİNGÜLEÇ

Tarihi 3 Haziran 2009

Siyaset sahası mayınlı...

Türkiye günlerdir "mayın"la yatıp kalkıyor.
Suriye sınırını temizleyelim derken, iktidar ve muhalefet arasındaki "siyasi saha" da mayınlanmış görünüyor.
Dün hem Başbakan Erdoğan, hem de CHP lideri Deniz Baykal, Meclis Gruplarındaki konuşmaların büyük bölümünü bu konuya ayırdı.
İktidar kanadı Suriye sınırındaki mayınlı arazinin ekonomiye kazandırılacağını söylüyor, muhalefet arazinin "İsrail'e peşkeş çekileceğini" iddia ediyor.
Financal Times gazetesi ise konuyla ilgili haberinde tasarıya gösterilen tepkileri "yabancı yatırımcı düşmanlığı" olarak niteliyor.
***

Peki "mayınlı arazi" meselesi nedir?
Temizleme işi neden şimdi gündeme geldi?
Meclis'te görüşülmeye başlanan kanun tasarısı neyi hedefliyor?
***

Mart 1999'da yürürlüğe giren Ottowa Sözleşmesi ile dünyadaki tüm kara mayınlarının 2014 yılına kadar temizlenmesi kararlaştırıldı. Sınırları içerisinde 917 bin mayın bulunan Türkiye de 2003 yılında bu anlaşmayı imzaladı.
***

Türkiye ile Suriye sınırı 780 kilometre uzunluğunda. Kaçakçı ve teröristlerin sınırdan sızmalarını önlemek için bu sınıra 600 bin mayın döşenmiş. Yani Türkiye'nin önümüzdeki 5 yıl içerisinde temizlemek zorunda olduğu kara mayınlarının 3'te 2'si Suriye sınırında. Bu yüzden temizliğin acil olarak başlaması gerekiyor.
***

Hükümetle muhalefet arasındaki kavga, mayından temizlenecek arazinin "nasıl kullanılacağı" noktasında yoğunlaşıyor. Meclis'te görüşülmeye başlanan Hükümet tasarısında mayınlı araziyle ilgili 3 seçenek sunuluyor. a) Bir firmaya bedeli karşılığında temizletilmesi. b) NATO'nun bakım ve ikmal teşkilatı NAMSA tarafından mayın temizliğinin yapılması. c) Yap-işlet-devret seçeneği. Yani temizleyecek firmanın araziyi belli bir süre işlettikten sonra devretmesi.
***

Başbakan Erdoğan "yap-işlet-devret" modeliyle arazinin İsrail'e devredileceği yolundaki iddialara sert tepki gösterdi. "Tasarıya bakın bakalım, hangi maddesinde yazıyor İsrail'e devredileceği" diye soran Başbakan, mayınların temizlenmesi yoluyla Türkiye'nin toprak kazanacağını ve bu topraklarda organik tarım yapmayı hedeflediklerini söyledi.
CHP lideri Deniz Baykal ise, arazinin köylülere dağıtılmasını önerdi.
***

TBMM'de 1975 ve 1996 yıllarında iki kez Araştırma Komisyonu kurulmuş. Her iki komisyon da mayınlı arazilerin temizlenmesi gerektiği sonucuna vardığı halde bugüne kadar hiçbir işlem yapılmamış.
Şimdi, daha fazla gecikmeden işe koyulmak gerekiyor.
Çünkü hem sınırdaki can kayıpları önlenecek, hem de 3,5 milyon dönüm büyüklüğündeki bereketli araziler tarıma açılacak.
Yeter ki "siyasi saha"daki mayınlar daha önce temizlensin...