KALIN BAĞIRSAK KANSERİ: Liften fakir, yağdan ve proteinden zengin beslenme, obezite kalın bağırsak kanserine zemin hazırlar. Hareketsiz bir yaşamı olan, özellikle masa başında çalışanlarda bu risk daha da artar. Sebze-meyve ve kuru baklagil tüketimini arttırıp hayatımıza fiziki aktivite de kattığımızda bu riski yüzde 40'lara varan oranda azaltabiliriz. Kalın bağırsak kanseri tespiti için 50 yaş ve üstü herkesin kolonoskopik taramadan geçmesi gerekir. Sorun olmasa bile 3-5 yılda bir tekrarlanması faydalıdır. Ailesinde kalın bağırsak kanserine yakalanmış kişiler varsa, kontrollere daha erken başlanmalıdır.
MİDE KANSERİ: Tütsülenmiş et ve balık, işlenmiş et, çok konserve kullanımı, fazla tuzlu gıda tüketimi mide kanserine yol açar. Beslenmede tariflenen alışkanlıklar bırakılıp bol taze sebze ve meyve içeren diyete geçilirse risk azalır.
AK CİĞER KANSERİ: En önemli risk faktörü sigaradır. İçilen miktar arttıkça risk de artar. Yoğun sigara kullananlarda düşük dozda radyasyon ile akciğer tomografisi yaparak tarama, hastalığın erken evrede yakalanmasını sağlar ve şifa oranını artırır.
KARACİĞER KANSERİ: Hepatit B, C taşıyıcısı olmak ve yoğun alkol kullanımı bu kanserin en sık nedenleridir. Alkolü düzenli almaktan vazgeçmek, Hepatit B ve C taşıyıcılarının da sık aralıklarla sağlık kontrolüne gitmeleri faydalıdır.
MEME KANSERİ: Erken adet görme, geç menopoz, geç veya hiç çocuk doğurmama, emzirmeme meme kanseri riskini arttırır. Yüzde 5-10 vaka da ailevidir. Son yıllarda obezitenin meme kanserine yakalanma riskini arttırdığı da açıklanmıştır. İdeal vücut ağırlığına inmek ve bunu korumak, spor yapmak, kalorisi ve yağ oranı düşük ama sebze ve meyveden zengin beslenmek, sigara-tütün kullanmamak, alkol alımını kısıtlamak önemlidir.
PANKREAS KANSERİ: Sebebi tam olarak bilinmemektedir. Sigara içenlerde daha sıktır. Alkol kullanımı, şeker hastalığı, kronik pankreatit ve yağlı diyetin bu kansere zemin hazırladığı düşünülür. Sigara ve alkol kullanmını bırakmak, sağlıklı beslenmek riski düşürecektir.
BAŞ-BOYUN KANSERLERİ: Sigara ve alkol kullanımı bu kanser türünde en önemli risk faktörleridir. Öyle ki gırtlak kanseri hastalarının yüzde 90'nı sigara tiryakileri oluşturur. Stresli işlerde çalışıp sigara ve alkolü çok tüketenlerde baş ve boyun kanserlerine daha sık rastlanır. Korunmanın yolu ise bu kötü alışkanlıklardan uzaklaşmaktır.
AÇIK TENLİLERİ BEKLEYEN TEHLİKE
CİLT KANSERİ: Cilt kanserinin esas nedeni genellikle güneşten gelen ultraviyole ışınlarıdır. Mor ötesi ışın veren elektrik lambaları ve bronzlaştırıcı suni ışık kaynakları da cilt kanserlerine neden olabilir. En çok risk altında olanlar açık tenliler, çilliler, çok sayıda beni olanlar, ailesinde cilt kanseri olanlar, açık havada çalışan ve çok vakit geçirenlerdir. Güneşin keskin olduğu 11.00-16.00 saatleri arasında güneşe çıkmamak, yüksek koruma faktörlü kremler, geniş kenarlı şapkalar ve uygun giysilerle kendimizi korumak ve benleri düzenli kontrol etmek cilt kanserine karşı koruma sağlayacaktır.
