Sözü fazla uzatmadan Cevat Öneş'e bırakıyoruz:
* Ergenekon ve Balyoz operasyonları ne diyorsunuz?
* Ergenekon ve türevi davalar Türkiye'nin kendi gerçekleriyle yüzleşebilmesini önemli unsurlarındandır. Demokratikleşme hedefleri olan evrensel değerlerle toplumu zenginleştirmek isteyen Türkiye siyasetleri için bu davaların önemini kavramak kaçınılmazdır.
Türkiye bu davalarla cumhuriyetle başlayan demokratikleşme sürecinde ortaya çıkan ve devamlılık kazanan hatalarla yüzleşmekte ve bu yüzleşmenin üzerinde yeni demokratik cumhuriyetini kurma adımları atmaktadır. Ancak bu davalar yargısal boyut dışında temelde siyasal boyutu olduğu için, yargısal hatalardan, bu davaların ideolojik kullanımından kaçınılması önem kazanmaktadır. Ve bu davaların sonuçlarının gösterdiği demokratik olmayan yapılardan arınma, demokratik siyaseti hedef alan darbeci, çeteleşen, vesayetçi yapıları sonlandırma gibi bir ders de alınarak yeni Anayasa'nın inşası sağlanabilmelidir.
GERİ DÖNÜLMEZ SÜREÇ
* Türkiye'de siyaset kurumu artık askeri vesayetten kurtulmuş mudur?
* Bu davalarla görüldüğü gibi askeri ve bürokratik vesayet kırılırken, zayıflarken süreç içerisinde bu vesayetçi zihniyetle ortaklık yapan veya bu vesayetin kırılmasında irade gösteremeyen sivil siyasetin de özeleştiri yapmasının kaçınılmazlığını görmemiz gerekir. Geçmişte siyasetçiler de askere karşı yeterli basiret gösteremediler. Hem sivil siyaset bakımından, hem Türkiye'nin ekonomik gücü, medya gücü ve sivil toplum güçleri bakımından bu sorgulamanın, özeleştirinin yapılması büyük önem kazanmıştır.
* Türkiye'de tüm kurumlar olması gereken yere gelmiş midir?
* Türkiye dinamiklerinin yarattığı sonuçlar dikkate alındığında, Ergenekon ve türevi dava süreçleri ve Türkiye ekonomisinin küresel gelişmelerle bütünleşmesinin ortaya çıkardığı sonuçlar, geri dönülemez şekilde demokratikleşme sürecinin başladığını göstermektedir.
SİVİL SİYASET
* "Derin devlet"i nasıl tanımlıyorsunuz?
* Derin devlet, demokratik zihniyete ve sisteme sahip olmayan, sivil siyasetin demokratik bir iradeyi ortaya çıkaramadığı koşullarda oluşur. Bu Türkiye örneğinde olduğu gibi tüm ülkeler bakımından geçerli bir durumdur. Onun için kırılan, zayıflayan, derin devlet anlayışının , vesayetçi düşüncenin ancak yeni Anayasa inşa sürecinin nitelikli bir şekilde kullanılabilmesi ile mümkündür.
Derin devlet meselesine sadece askeri vesayet açısından da bakmamamız gerekir. Demokratik bir zihniyete ve çoğulcu bir anlayışa sahip olamamamız halinde farklı derecelerde sivil ve bürokratik vesayetlerden de söz edilmesi mümkündür. Bunun için siyasi iktidarın, parlamentonun ve Türkiye siyasetlerinin geçmiş ve günümüz gelişmelerinden ders alarak evrensel değerlerle meseleye yaklaşmaları kaçınılmazdır.
KÜRT SORUNU VE PKK BELASI
* Kürt sorununda kritik bir aşamadayız. Sizce ne yapmak gerekir?
* Kürt meselesi Kürtlerin bu demokratik zihniyet, sistem ve uygulamalar içerisinde kendini bulamayışı ile bağlantılı bir olaydır. PKK meselesi de Türkiye; Kürt meselesini çözemediği için ortaya çıkmış bir sonuçtur. Eğer bu tespiti yaparsak, meseleye Türkiye'nin demokratikleşme standardı olarak bakarsak o zaman çözümün anahtarını da ifade etmiş oluruz. Türkiye'de Kürt meselesinin ve silahlı PKK hareketinin nitelikli demokratik dönüşüm sürecine devamlılık kazandırılmasıyla çözülebileceğine inanıyorum. Atılacak adımlar PKK'ya endeksli, PKK'nın talepleri ile bağlantı kurularak atılmaması gerekir.
Çoğulcu düşünce ve eylemlerle tüm Türkiye'ye hitap ederken, öncelikle PKK'nın etkilediği kitlelere hitap edilmesinin öncelikli önemidir.
VUR EMRİNDE ZAFİYET VAR!
* Uludere olayının ciddi bir hata olduğunu Sayın Başbakan ve devlet yetkilileri de açıkladı. Bu hatanın ortaya çıkışındaki farklı değerlendirmeler, şüphesiz yapılmakta olan idari ve yargısal tahkikatlarla ortaya çıkacaktır.
Böylesine terörist eylemlerin süreklilik kazandığı ortamlarda Uludere gibi olaylarla tekrar karşılaşılması da mümkündür. Uludere olayında insansız hava araçlarından alınan görüntülere ve istihbarat kaynaklarından intikal eden çeşitli bilgilere rağmen yerel unsurlardan teyit edici son bilgi alınmadan karar verilmesi en önemli eksiklik ve hata olarak karşımıza çıkmıştır.
PSİKOLOJİK SONUÇLAR
Yerel ünitelerden teyit edici bilgi almamak karar vermekteki eksikliği gösterir. Öte yandan 'vur' emrini veren karar mekanizmasında ciddi bir zafiyet var. Ayrıca Kürt meselesinde ve PKK silahlı hareketinin sonlandırılmasında eğer bir çözüm süreci içindeysek, böylesi operasyonların yaratacağı psikolojik sonuçları da karar verenlerin öncelikle ve çok hassas bir şekilde değerlendirmeleri gerekir.
