Zehirli aslan balıkları ile balon balıkları Akdeniz'de tehlike saçıyor! "Bırakın yemeyi çıplak el ile dokunmayın bile"
Özellikle zehirli aslan balıkları ile balon balıkları Akdeniz için çok büyük bir tehlike haline gelmiş durumda. Süveyş Kanalı'nın açılmasının ardından gemilerin Akdeniz’de su boşaltması nedeniyle denizlerimize giren yabancı türlerin sayısı 600’e yaklaştı. Kanal 1889 yılında açıldı, tür geçişlerinin başladığı tarih ise 1902 olarak biliniyor. Balon balığı 2005, aslan balığı da 2016 yılında kıyılarımızda görülmeye başladı. Uzmanlar bu türlerin avlanmasının yasak olduğunu, bırakın pişirip yemeyi çıplak el ile bile dokunmanın çok zararlı olduğunu vurguluyor.
Balon ve aslan balığı türleri, deniz ekosistemlerinde milyonlarca yıl hayatta kalmayı başarabilmiş yaklaşık 36 bin balıktüründen sadece ikisi. Balıklar dışındaki diğer canlıları da hesaba kattığımızda bu kadar çok türün olduğu bir yerde hayatta kalabilme savaşı veren bazı türlerin kendini koruma yetenekleri olması da kaçınılmaz hale geliyor.
Balon ve aslan balıkları da bu doğrultuda kendilerine koruma kalkanı geliştirmişler, yani zehirliler. Bu nedenle de tehlikeli olarak nitelendirilen balık türleri sınıfına giriyorlar. Akdeniz'de ise yeni ortaya çıkmıyorlar. İki tür de Süveyş Kanalı yoluyla Akdeniz'e sonradan gelen türler. Kanal 1889 yılında açıldı, tür geçişlerinin başladığı tarih ise 1902 olarak biliniyor. Balon balığı 2005, aslan balığı da 2016 yılında kıyılarımızda görülmeye başladı.
Bu türlerin avlanmasının yasak olduğunu, bırakın pişirip yemeyi çıplak el ile bile dokunmanın çok zararlı olduğunu vurgulayan Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Halit Filiz: "Artık alıştığımızdan farklı bir Akdeniz olacak" diyor. Hürriyet'te yer alan röportaj şöyle:
Balon ve aslan balığı gerçekten de bu kadar tehlikeli mi?
Evet. Balon balıkları, 'tetrodotoksin' (zehirli biyokimyasal) denen, iki toplu iğne başı kadar miktarı bir insanı öldürmeye yeterli olabilen ve bilindiği kadarıyla panzehiri bulunmayan bir zehre sahip. Terodotoksin balığın derisinde, yumurtalıklarında, üreme organlarında ve karaciğerinde bulunuyor. Dolayısıyla bu balığı bırakın pişirip yemeyi, çıplak elle dokunmayı bile düşünmememiz gerekir. Balon balığı zehri etkisini çok hızlı gösterir. Özellikle tüketildikten sonraki ilk 1 saat içinde ağızda yanma hissi, metalik bir tat ve terleme ortaya çıkar. Bunu takiben bulantı ve kusma görülür. Bu zehir özellikle vücuttaki kasları etkiliyor ve onları felç ediyor.
Aslan balıkları ise 12-13 sırt, 2 karın ve 3 anüs yüzgeç diken ışınına sahiptir ve bunlar gevşek zarla kaplıdır. Her dikenin tabanında bir çift zehir bezi vardır. Yüzgeç kurbanın etini deldiğinde, zehir, bezlere bağlı iki taraflı oluklar yoluyla enjekte edilir. Dalgıçlar ve balıkçılarda yaralanma ve ölüme neden olabilir.
Bu balıkların Akdeniz'deki etkisi nedir?
Aslında işin buradaki asıl boyutu bu türlerin Akdeniz'e gelip yerleşmiş olmalarından ziyade, balon ve aslan balığı gibi bazı türlerin sayılarını ve etki alanlarını artırma yetenekleridir. Özellikle balığın balığı yediği bir dünyada, düşmanı olmayan bu balıklar diğer balıkları tüketebilmekte. Böylece bir yandan değerli yerli balık türlerinin sayılarında düşüşler gözlenmesi gibi doğrudan zararların yanında çok sayıda olmalarından dolayı balıkçıların kullandıkları ekipmanlara da zarar verebiliyorlar.
