EYT'liler çalışamayacak mı? 20 Ekim EYT son dakika 50 yaş: EYT'de çok bilinmeyen o detay ortaya çıktı! Prim gün sayısı eksik olanlar...

20 Ekim EYT son dakika... EYT husussu ile alakalı sona geliniyor. Sona gelindikçe de hem ciddi bilgi kirliliği yaşanıyor hem de kafalarda ciddi soru işaretleri doğuyor. 'EYT'li miyim, yeni yasa beni de kapsayacak mı?' gibi klasik soruların dışında; EYT ile alakalı diğer merak edilenler de var. Mesela, prim gün adedi eksik olanların askerlik ya da doğum borçlanması yaparak, yeni yasadan yararlanıp yararlanamayacağı? EYT'de pek bilinmeyen, konuşulmayan bir husus daha var; o da, planlamaden işverenlerin nasıl etkileneceği. İşte tüm detaylar

EYT'LİLER ÇALIŞAMAYACAK MI?

EYT düzenlemesi çıktıktan sonra çalışanın emekliliğe zorlanıp zorlanamayacağı sorusuna. Malum, günün şartlarına göre, birçok EYT'li, düzenlemeden yararlanıp, emekli olduktan sonra da çalışmaya devam etmek istiyor. Düzenlemede, 'emekli olunur, çalışamaz' şeklinde bir madde yer alabilir mi? Açıkçası çok ihtimal vermiyorum. Çünkü iş kanunu gereği, emeklilik nedeniyle iş sözleşmesini sonlandırma hakkı çalışana ait bir haktır. İşveren, çalışanı zorla emekli edemez. Ancak, işveren, işyeri kurallarını belirlemiş ve emekliliği gelenlerin işe devam etmemesi gibi bir kuralı da şart koşmuşsa, o zaman çalışan emekli edilebilir.

KİMLER EYT'Lİ OLACAK?

EYT konusu ile alakalı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin'in yaptığı açıklamayı paylaşayım. Keza, Bakan Bilgin'in açıklaması nasıl bir EYT düzenlemesi olacağının ana hatlarını net meydana koyuyor. Bakan Bilgin, "Birçok televizyon kanalında detaylı eksperler ellerinde kalemle hesaplar falan yapıyorlar. Onların hiçbiri bizim önümüzde yok. Televizyonda çıkarıyorlar işte 'şunlar da girecek şunlar da çıkacak' öyle bir şey yok. 1999 senesi evveli biliyorsunuz yaş ile alakalı bir problem var. O bozukluğu biz çözüyoruz. Önümüzde tek bir model var" açıklamasını yaptı. Bakan Bilgin, hazırlıkların Aralık ayında Meclis'e geleceğini de söyledi.

BAKAN BİLGİN EYT'NİN AÇIKLANACAĞI TARİHİ VERDİ!

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, 'Asgari ücretle alakalı planlamamız var. Bir de biliyorsunuz çok konuşulan EYT ile alakalı çalışmalarımız var. Kapsamlı, tüm problemleri aşmaya yönelik olduğunu söyleyeyim. Onda da sona yaklaştık ön görü ediyorum Aralık ayının başında açıklayacağız. Genellikle geleceği ile alakalı kaygıları giderecek şeffaf bir düzenleme olacak. ücretlerin enflasyon karşısında da uğradığı kaybı ortadan kaldıracak bir asgari ücret ve toplu pazarlık sistemiyle Türkiye'nin demokrasisine de katkı yapacak bir çözüm yaklaşımını bu yıl gerçekleştirirsek görevimizi yapmış sayılacağız. Özel sektörü de içine alan EYT ile alakalı planlama ve ücretlerimizde toplu sözleşmelerle ve asgari ücretle rahatlatacak bir proje yapacağız.' ifadelerini kullandı.

EYT'DE İLK OLARAK 1.5 MİLYON KİŞİ EMEKLİ OLACAK

Üstünde çalışılan planlamaya göre 1999 yılından evvel işe başlayan, 25 senesini dolduran erkekler ile 20 senesini dolduran kadınlar yaş şartı aranmaksızın emekli olabilecek.

EYT kapsamında aşağı yukarı 3-4 milyon vatandaş bulunuyor. Yapılacak planlama kapsamında ilk etapta aşağı yukarı 1.5 milyon vatandaşın emeklilik hakkı kazanacağı hesaplanıyor. Daha sonrada prim gün sayılarına göre bir kademelendirme yapılması gündeme alındı. Böylece geri kalan 2-3 milyon EYT'li de kademeli olarak emeklilik hakkı kazanmış olacak. AK Parti idaresi ve milletvekilleri, 3 bin 500 lira olan en düşük emekli aylığının asgari ücret düzeyine getirilmesini istiyor. Vatandaşın emekli aylığı ile alakalı beklentisi alakalı bakanlıklar ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'a da iletildi. Bu yönde birtakım birtakım hazırlıklar ve hesaplamalar yapıldığı belirtiliyor.

EYT'DE İKİ İHTİMAL

EYT düzenlemesinde iki olasılık üstünde durulduğu belirtiliyor. Bunlar yaş şartı ve prim gün sayısına dair düzenleme. EYT'lilerin beklediği gibi yaş şartı kaldırılmış ise, devlet memuru ve Bağ-Kur'lularda kadında 7200, erkekte 9000 hizmet zamanını tamamlayanların, SGK'lılar bağlamında kadında 20, erkekte 25 senelik sigortalılık zamanı ve 5000 gün koşullarını yerine getirenlerin anında emekli olabileceği belirtiliyor. Haberde SGK'lılar için 5000 günden 5975 güne kademelendirilen gün adedinin 5000 güne çekilebileceği dile getiriliyor.

EYT'DE ERKEK VE KADINLARA AYRI UYGULAMA

Yaş şartının kaldırılmaması halinde da, bayan ve erkek sigortalılar için kanunda öngörülen emeklilik yaş hadlerinden, örnek olarak 5 yaş ya da değişik oranlarda indirim yapılmış olabileceği ifade ediliyor. Yaş indirimlerinin bayan ve erkek için ayrı oranlarda da uygulanabileceği ve bu olasılığın daha kuvvetli göründüğü belirliyor.

EYT DÜZENLEMESİ NEDENİYLE VERGİ VE SİGORTA PRİM YÜKÜNÜN ARTMA OLASILIĞI

Bakanlık ve SGK tarafından çıkacak olası EYT düzenlemesinden kaç kişinin hemen emekli olabilecek şartları taşıdığına ilişkin resmi bir sayı belirtilmemiş ise de, yapılan bazı açıklamalara göre, EYT kapsamına giren kişi sayısının yaklaşık 4-5 milyon kişi olduğu, bunlardan yaklaşık 1,5 milyon kişinin prim gün sayısı ve sigortalılık süresini tamamladığından hemen emekli olabileceği, geriye kalanların da zaman içinde prim gün sayısı ve sigortalılık süresini tamamlamalarına bağlı olarak emeklilik hakkı elde edecekleri anlaşılmaktadır.

Şu anda en düşük emekli aylığı 3.500 olup, bu tutarın altında bağlanan SGK aylıkları ile aradaki fark ise genel bütçeden karşılanmaktadır. EYT kapsamında 1 milyon kişinin hemen emekli olduğunu varsaydığımızda, EYT nedeniyle SGK'ya aylık 3,5 milyar, yıllık 42 milyar lira ilave yük (bütçe açığı) gelecektir. 2023 yılında alt sınır emekli aylığı seviyesinin yükseltilmesi durumunda bu açık daha da artacaktır.

EYT düzenlemesinin ortaya çıkaracağı mali yük, ya sigorta prim oranlarının/prime esas kazanç matrahının artırılması, ya vergi oranlarının yükseltilmesi, ya da genel borçlanma yoluyla finanse edilmeye çalışılacaktır.

YILLIK İZİN ÜCRETİ YÜKÜ

Yıllık ücretli izin alacağı bir ücret olmasına karşın akdin feshinde kesinleşen bir alacak olduğundan ve fesih tarihi itibarı ile yıllık izin kullanılmamış olduğundan yerleşik Yargıtay kararlarına göre tazminatlar gibi iş sözleşmenin feshi ile muaccel hale gelmektedir. Ancak, uygulamada genellikle kullanılmamış yıllık izin ücretleri iş sözleşmesinin feshi tarihini izleyen ilk ücret ödeme döneminde ödenmektedir. EYT düzenlemesi sonrası çalışanların işten ayrılmaları halinde, hak edipte kullanmadıkları izin sürelerine ilişkin ücretlerinin de işyerlerince ödenmesi gerekecektir.

BAZI İSTİHDAM TEŞVİKLERİNDEN YARARLANAMAMA

Şu anda işverenlerin yararlanabileceği pek çok istihdam teşvik ve desteği bulunmaktadır.

Ancak, bazı istihdam teşviklerden yararlanılabilmek için diğer şartların yanı sıra belli dönemdeki (6 ay, 1 yıl) işyeri işçi sayısına ilave olarak işçi çalıştırma şartı bulunmaktadır. Dolayısıyla, EYT düzenlemesi sonrası işten ayrılmalar nedeniyle ilgili ayda söz konusu sigortalı sayılarının altına düşülmesi halinde yararlanılmakta olan bazı teşviklerden yararlanamama söz konusu olabileceğinden işverenlerce bu teşvik kayıplarının giderilebilmesi için teşvik hakkı olan sigortalıları işe alma yönünde planlama yapmaları gerekecektir.

EMEKLİ OLUP, SGDP'Lİ ÇALIŞMAYA DEVAM EDECEK PERSONELDEN DOLAYI TEŞVİKLERDEN YARARLANAMAMA

Halen teşviklerden yararlanma hakkı olan, ancak EYT düzenlemesi sonrası emekli olarak aynı veya başka bir işyerinde sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışacak olan sigortalılardan dolayı 5 puanlık prim indirimi teşviki de dahil sigorta primi teşviklerinden yararlanılması mümkün olmadığından bu durumun da işverenlerce dikkate alınması gerekecektir.

Bu bağlamda, 2022 yılı 01.07.2022 – 31.12.2022 dönemi için geçerli olan 6.471,00 TL asgari ücret üzerinden yüzde 5 teşvik tutarı 323,55 TL olup, EYT düzenlemesi ile emekli olup çalışacaklardan dolayı söz konusu teşvikten yararlanılamayacaktır.

EMEKLİ PERSONEL İSTİHDAMININ İŞVEREN AÇISINDAN DAHA MALİYETLİ OLMASI

2022 yılı 01.07.2022 – 31.12.2022 dönemi için geçerli olan 6.471,00 TL asgari ücret üzerinden normal çalışan için işveren maliyeti 7.603,43 TL iken, emekli olarak çalışmakta olanın maliyeti ise 8.056,40 TL'dir. Dolayısıyla, EYT düzenlemesinden yararlanarak emekli olan personelin çalıştırılması durumunda işveren maliyeti kişi başı 452,97 TL daha fazla olacaktır.

DENEYİMLİ VE TECRÜBELİ PERSONELİN İŞTEN AYRILMASI

EYT kapsamında emekli olacak kişilerin büyük bir çoğunluğu 20 yıldan daha fazla iş hayatında olan kişilerdir. Bunların önemli bir bölümü de görevleri ve yaptıkları işler gereği işletmelerin kilit personel pozisyonundadır.
Bazı işletmeler, personelini emekli olduktan sonra da istihdam edebilmekte ise de, bazı global firmaların emekli personel çalıştırmama politikası bulunmaktadır. Dolayısıyla, olası EYT düzenlenmesinden yararlanarak emekli olmayı tercih edecek olan personelden dolayı pek çok işletme tecrübeli ve deneyimli personelini kaybedebilecektir.

KAYIT DIŞI İSTİHDAMIN ARTMA OLASILIĞI

Henüz emeklilik hakkını elde etmemiş kişiler, hem prim gün sayısını tamamlayabilmek, hem daha yüksek emekli aylığı alabilmek, hem de sağlık güvencesinden yararlanabilmek için sigortalı (kayıtlı) çalışma konusunda daha hassas ve bilinçli davranmaktadırlar.

Emekli olduktan sonra Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödeyerek çalışma durumunda ise, sosyal güvenlik sistemine ödenen primlerin emekli aylığına hiçbir katkısı olmamakta, sadece iş kazası ve meslek hastalığı durumunda bir sosyal koruma sağlamaktadır.

EYT'de Tek Tip Düzenleme Olacak

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin asgari ücret, EYT ve taşeron işçiye kadro konusu ile ilgili merak edilenleri açıkladı.

EYT'liler konusu ile ilgili 1999'da Türkiye'de 'reform' denilen bir program yapılmış. Ve o tarihten evvel işe başlayanların emeklilik amacıyla gereli olan şartları değiştirilmiş. Prim gün sayıları, prim ödemeleri ve yaş emeklilik şartlarına eklenmiş.

EYTde Çıraklık Ve Strajyerlik Durumu

Bizim emeklilik sistemimizdeki denge bozulmuş. Bunu etkileyen faktörlerden biri de nüfustaki yaşlanma. Biz burada EYT'lilerin sorunun çözümüne yönelik bir çalışma içindeyiz. Tek tip bir planlama olacak. Tüm çalışanların gerçek bilgileri elimizde. Biz bu çalışmayı Aralık'ta Meclis'e sunacağımızı duyurduk. Sigorta girişi yapılmamış çıraklık ve stajyerlik hali bu kapsama dahil değil.

Formül Kesinleşmeye Başladı!

EYT formüllerinin kesinleşmeye başlamasıyla beraber Nebati kameraların karşısına geçerek en geç Ocak ayında sorunların tamamıyla çözüleceğine dikkat çekti. Ocak ayıyla beraber emeklilikte yaşa takılanları yakından ilgilendiren formüllerin detayları gelecek.

Böylelikle kişiler ayrıcalıklı bir hizmet olanağından yararlanarak fırsatlarla dolu bir hizmet olanağından faydalanabilecekler. 43- 44- 45- 46 yaş üzeri herkesi ilgilendiren yeni formülün detayları yavaş yavaş gün yüzüne çıkmaya başladı.

Kişilere 5200 ile 5500 arasında prim gün sayılarını ödeyerek emekli olabilme ayrıcalıklarına sahip olabilecekler. Böylelikle emeklilikte yaşa takılanları yakından ilgilendiren haberlerin detayları her geçen gün genişletilerek geniş standartlar dahilide gün yüzüne çıkmaya başladı.

Öylece EYT konusunda yeni bir formül de devreye girecek gibi. Öte yandan yeni düzenleme netleştikçe bu yeni düzenlemeden kaç kişinin yaralanacağı konusu da karşımıza çıkıyor. İşte detaylar!

1,5 Milyon Kişi Yararlanacak!

Günümüzde EYT kapsamında 1,5 milyon kişinin yeni formülden yararlanarak emekli olabileceği belirtiliyor. Bununla beraber 43- 44- 45- 46 yaş üzeri olan herkesi yakından ilgilendiren haberin detayları da gelmeye başladı. Kişilere özel olanaklar dahilinde sunulacak olan yeni gelişmelerle beraber kişiler yeni formüllerden yararlanma fırsatlarına sahip olabilecekler.

Yeni formüllerle beraber emeklilikte yaşa takılan kişiler en iyi hizmetlerden faydalanarak erken emekli olabilme fırsatlarına sahip olabilecek. Sunulan hizmetlerin geniş olanaklar dahilinde kişilere fırsatlarla dolu imkanlar dahilinde sunuluyor olması kişileri heyecanlandıran en önemli gelişmeler arasında bulunuyor. Bu hizmetlerle kişiler en iyi fırsatlardan yararlanarak birçok açıdan kolay bir şekilde emekli olabilecek

EYT SON DAKİKA HABERİ İÇİN TIKLAYINIZ

Günün Manşetleri

Tüm Manşetler