Malulen emeklilik şartları nelerdir? Kimler malulen emekli olur?

Ülkemizde kalıtsal veya sonradan sürekli hale gelen rahatsızlıklarından dolayı engelli veya malulen emekli olmak isteyen yarım milyondan fazla vatandaşımız var. Meslekte çalışma ve kazanma gücünün tamamını ya da bir kısmını kaybetme durumunda, sürekli bir gelir kaybına neden olan fizyolojik bir risk olarak tanımlanan malullük için oluşturulmuş olan sigorta bu durumdaki vatandaşların mağdur olmalarını engellemek amacındadır.

Malullüğün Temel Kriteri Nedir?

Kişinin çalışma ve meslekte kazanma gücü kaybına bakılan maluliyet tespitinde, bu duruma sebep olan hastalık veya kazanın sigortalı olarak çalışmaya başladıktan sonra meydana gelmesi gerekir. Doğuştan veya sonradan meydana gelen herhangi bir hastalık ya da kaza sonucu oluşabilen engellilik tespiti ise malullükten bağımsız bir durumdur.

Malullük Tespiti Nasıl Yapılır?

Sigortalıların malul olup olmadıklarının kararı, yetkili hastanelerin düzenlediği sağlık kurulu raporu esas alınarak sosyal güvenlik mevzuatı çerçevesinde kurum sağlık kurulunca verilir. Kurum sağlık kurulları tarafından malullük durumu değerlendirilirken, sosyal güvenlik mevzuatında belirtilen kriterler dikkate alınarak çalışma veya meslekte kazanma gücündeki azalma oranı tespit edilir.

Engellilik Nasıl Tespit Edilir?

Engellilik oranı 'Özürlülük Ölçütü Sınıflandırması ve özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkındaki Yönetmelik' esas alınarak tespit edilir. Tespit yapılırken, kişilerin çalışma gücü göz önüne alınmadan yalnızca engel oranına bakılır. Belirlenen engellilik oranı, maluliyete ilişkin tespitte kullanılmaz. Yani sizin %60 oranında bir engelli raporunuz mevcutsa, bu rapora istinaden malulen emekli olamazsınız. Engellilik oranı ile malullük oranı farklı yönetmelikler esas alınarak farklı amaçlar için tespit edilen oranlardır. Sigortalının engellilik oranı, malullük oranı ile ilişkilendirilmemekte ve birbirinin yerine kullanılmamaktadır.

Örnek: Bir sigortalıda, sıkça rastladığımız hastalıkların birden fazlasının olduğunu varsayalım. A hastalığına bağlı engel oranının %20, B hastalığına bağlı engel oranının %30, C hastalığına bağlı engel oranının %20, D hastalığına bağlı engel oranının %30 olduğu varsayılan bu kişinin engel oranı tespit edilirken bu oranların hepsi dikkate alınmakta ve birlikte değerlendirilmektedir.

Ancak malullük tespitinde, bu hastalıkların çalışmaya engel olup olmadığına bakılmaktadır. Dolayısıyla bu hastalıklar nedeniyle kişi belirli bir engellilik oranına sahip olsa bile malul sayılmayabilir.

Bazı durumlarda %60 üzeri engellilik oranına sahip olan kişilerin maluliyet taleplerinin reddedilmesi de bu sebepten kaynaklanmaktadır. Bir engellinin aynı zamanda malul sayılabilmesi için hastalığının sigortalılığından sonra ortaya çıkması ve çalışma gücünde %60 oranında azalmaya sebep olması gerekmektedir.

Malulen Emeklilik Şartları

Malulen emekli olacak kişinin, sigortalılık statüsü fark etmeksizin en az 10 yıllık hizmet süresinin bulunması, bu süre içerisinde en az 1800 prim gününün bulunması, %60 ve üzerinde çalışma gücü kaybının tespit edilmiş olması gerekmektedir.

Malul Kime Denir?

Malul, sosyal güvenlik başlangıcıyla çalışma hayatına girdikten sonra, herhangi bir hastalık veya kaza sonucu, çalışma veya meslekte kazanma gücünün en az %60 oranında kaybettiğine sağlık kurullarınca karar verilen kişidir.

Meslekte çalışma ve kazanma gücünün tamamını ya da bir kısmını kaybetme durumunda, sürekli bir gelir kaybına neden olan fizyolojik bir risk olarak tanımlanan malullük için oluşturulmuş olan sigorta bu durumdaki vatandaşların mağdur olmalarını engellemek amacındadır.

NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?

■ 07.03.1974 doğumluyum, işe girişim 10.05.1991, toplam gün sayım 5530. A.l.
İşe girişinize göre 25 yıl, 52 yaş ve 5525 prim gün şartlarına tabisiniz. Prim gün sayınız ve 25 yıl şartınız tamamlanmış. Ancak 52 yaşınız 2026 yılında dolacak.
Bu durumda emekli olacağınız tarih 07.03.2026 olacaktır.
İşe girişiniz askerden önce olduğundan, borçlanma yapmak emeklilik yaşınızı etkilemez.

■ 01 Ocak 2001 sigorta başlangıç tarihim var. 01.12.1969 doğumluyum. Halen 1280 ödenmiş prim güne sahibim, emeklilik şartlarım ne olabilir Askerliğim Ağustos 1989 başlangıç tarihli olup ödenmemiştir. Y.O.
İşe başlangıcınıza göre 7000 prim gün ve 60 yaşa tabisiniz. Ancak askerliği borçlanırsanız (18 ay) 25 yıl, 58 yaş ve 5975 prim gün şartların tabi olabilirsiniz. Bu durumda 5975 prim günü tamamlayıp 01.12.2027 tarihinde emekli olabilirsiniz.

■ 15.11.1959 doğumlu olup, 18.12.1976 yılında SSK'ya giriş yaptım fakat arada bir hayli boşluğum var. Toplam gün sayım askerlikle beraber 3460. Emekli olmam için hangi koşullar gerekiyor?
Ahmet CAN Yaşınız itibariyle 3600 prim günü tamamlayıp kısmi emekli olabilirsiniz. Bunun için de 4 ay, 20 gün daha prim ödemeniz gerekiyor. Şimdiden hayırlı olsun.

Günün Manşetleri

Tüm Manşetler