Parkinson hastalığı, beyindeki dopamin üreten hücrelerin azalmasıyla ortaya çıkıyor. Genellikle 65 yaş üstünde görülüyor. Ancak genetik yatkınlık veya çevresel faktörlerle daha genç yaşlarda da ortaya çıkabiliyor. Türkiye'de yaklaşık 150 bin Parkinson hastası bulunuyor. Bu sayı giderek artıyor. Nöroloji Uzmanı Dr. Yüksel Dede, Parkinson hastalığıyla ilgili bilinmesi gerekenleri anlatıyor:
GENETİK YATKINLIK RİSKİ ARTIRIYOR
Hastalığın klasik belirtileri arasında titreme, hareketlerde yavaşlama, kaslarda sertlik ve denge sorunları yer alır. Ancak, bu belirtilerden yıllar önce başlayan erken evre işaretleri de vardır. Koku alma duyusunda azalma, kabızlık, depresyon, uykuda konuşma ya da ani hareketler gibi bulgular Parkinson'un erken habercisi olabilir. Erkeklerde, kadınlara oranla hastalığın görülme sıklığı daha yüksektir. Genetik yatkınlık ve uzun süreli kimyasal madde maruziyeti (örneğin pestisitler) riski artıran diğer faktörlerdir.
KÖK HÜCRE UMUT VADEDİYOR
Tedavide son yıllarda önemli gelişmeler yaşanmıştır. Daha etkili ilaçların yanı sıra infüzyon pompaları ve beyin pili (derin beyin stimülasyonu) gibi cerrahi seçenekler mevcuttur. Genç yaşta Parkinson hastalığı tanısı almış hastalar için beyin pili tedavisi uygun bir seçeneğidir. Ayrıca, yapay zeka destekli uygulamalar hastalığın takibinde kullanılmaya başlanmıştır. Kök hücre çalışmaları ise halen deneysel aşamadadır, ancak umut vadetmektedir.
BOL SU İÇİLMELİ
Yaşam kalitesini artırmak için ilaçların düzenli kullanımı, sağlıklı ve lifli beslenme, bol su içilmeli, egzersiz (yürüyüş, pilates, dans), fizik tedavi ve sosyal hayata katılım büyük önem taşır. Parkinson hastaları ve yakınları için bilinçlenme, destek grupları ve eğitim faaliyetleri de süreci daha sağlıklı yönetmeye yardımcı olabilir.
