Nizamülmülk kimdir, nasıl öldü? Uyanış Büyük Selçuklu Nizamülmülk tarihteki yeri nedir? İşte hayatı

Uyanış Büyük Selçuklu dizisi için günlerdir süren heyecan sona eriyor. Tanıtımlarıyla tarihi dizi sevenlerin dikkatini çeken dizide pek çok ünlü isim yer alıyor. Dizide dikkat çeken tarihi karakterlerden birisi ise Nizamülmülk oldu. İzleyiciler bu kapsamda Nizamülmülk kimdir, nasıl öldü sorusuna yanıt arıyor. Peki, Uyanış Büyük Selçuklu Nizamülmülk tarihteki yeri nedir? İşte hayatına dair bilgiler...

NİZAMÜLMÜLK KİMDİR?

Nizâmülmülk Büyük Selçuklu Devleti'nin veziri ve Siyâsetnâme adlı kitabın yazarı olan devlet adamı ve siyaset bilimcisidir. Devlet yönetiminde hayli etkili olan Nizamülmülk'ün vezirliği Alparslan ve Melikşah dönemlerine yayılmıştır. İsmi Nizamülmülk devletin düzeni anlamına gelir.

Nizamülmülk, 21 Zılkade 408/10 Nisan 1018 yılında İran'ın, Horasan'da Tus şehrinde doğmuştur. Bu dönemde bu şehir Gazne Devleti idaresinde bulunmaktaydı. İlk devlet görevini Gazne sultanları için yapmıştır. Devlet işleriyle ilk olarak Gazne Devleti'nin Horasan valisinin yanında çalışarak başlayıp 1059'da Gazneliler Horasan valisi olmuştur.

1063'ten itibaren Selçuklular devletinde Alparslan'ın Belh valisinin yanında devam etti. 1064 yılında Büyük Selçuklu Devleti'ne vezir olarak atandı. Alp Arslan (hüküm süresi 1063-1072) ve Melikşah (hüküm süresi 1072-1092) hükümdarlık dönemlerinde bu önemli vezirlik görevinde bulunmuştur. Memleketin nizamlarının kurucusu anlamında olan Nizamülmülk ismi Abbâsî halifesi Kâim bi Emrillah tarafından verildi. Dönemin Nakşibendi şeyhi Ebu Ali Farmedi'ye çok hürmet ederdi. Ancak 1092 yılında bir haşhaşi tarafından şehit edilmiştir.

Nizamülmülk'ün mezarı, bugün İran'ın İsfahan kentinin kenar mahallerinden birinde, Sultan Melikşah ile birlikte ve Selçuklu ailesinden pek çok isimle birlikte mütevazı bir türbede bulunmaktadır.

Mayıs 1124'te hastalanıp yatağa düşen Hasan Sabbah, ölümünün yaklaştığını düşünerek halefi olması için Lemeser Kalesi komutanı Kiya Buzrug Ummid'i seçti. Ebu Ali'yi sağına oturttu ve kendisini misyonerlik faaliyetlerinin başına getirdi. Kasranlı Adem'in Oğlu Hasan'ı sağına ve ordularının komutanı Kiya Ebu Cafer'i de önüne oturttu ve onlara imamın gelip devletin başına geçeceği güne dek Kiya Buzrug Ummid'in liderliğinde uyum içinde çalışmalarını salık verdi ve 23 Mayıs 1124 Cuma günü öldü.

Bu aynı zamanda göz alıcı bir liderliğin de sonuydu. Sünni ve Şiî İsmaili birçok vakanüvis onu keskin zekalı, yetkin, aritmetik, astronomi, büyü ve daha pek çok alanda bilgi sahibi biri olarak tarif eder. İsmailileri sevmeyen bir Arap biyografi yazarına göre Alamut'ta ikamet ettiği otuz beş yıl boyunca, ne bir kimse ortalık bir yerde şarap içebilmiş ne de testilere şarap doldurulabilmişti. Oğullarından birini şarap içtiği, diğeriniyse asılsızlığı kanıtlanmış olan Dai Hüseyin Kaini'nin katlini azmettirmek suçundan idam ettirmişti.

UYANIŞ: BÜYÜK SELÇUKLU KONUSU

Aşkla, sırla ve mücadele ile yoğrulmuş destansı bir yolculuk…

Melikşah, Anadolu'nun kapılarını Türklere açan Selçuklu Hükümdarı Sultan Alparslan'ın ölümünün ardından tahta geçer. Aynı gün çok sevdiği Kıpçak hatunu Başulu'yu doğum yaparken kaybettiği haberini de almıştır. Kıpçak-Selçuklu düşmanlığı sebebiyle yeni doğan bebek, devletin devamlılığı için tehlike arz ediyordur. Melikşah için bu durum çok zor olsa da onu bir daha görmemek ve sormamak üzere Nizamülmülk'e teslim eder.

Sultan Melikşah, Sultan Alparslan'dan aldığı Selçuklu Devleti'nin gücünü doruklara çıkarır. Fakat Selçuklu büyüdükçe düşmanları da hem devletin içinde hem de dışında çoğalmaktadır.

Doğumundan itibaren kaderinin devletle bir yazıldığı, ölene kadar da tek gayesinin devlete hizmet olacağı düsturuyla yetişen Sencer, yıllarca aldığı eğitimle idealist bir kahramana dönüşür ve bu kahramanlıklar onu Sultan Melikşah'ın fedaisi yapar. Nizamülmülk'ün en güvendiği adamlarından olan Sencer, devleti için tüm zorlu görevleri üstlenmeye hazırdır.

Melikşah ve Sencer türlü tehlikeler ile mücadele ederken en büyük destekçileri Nizamülmülk gibi liyakatli devlet adamları, Gazalî gibi alimler, Ömer Hayyam gibi bilim adamları, Yusuf Hamedani gibi irfan sahibi kişiler olacaktır. Diğer tarafta Karahanlı hanedanından gelen asil soylu Terken, Melikşah'ın hatunu olmanın verdiğii güçle devlete hâkim olmak istiyordur. Fakat onun bu ihtiraslarının karşısında devletin Baş Hatunu olan Melikşah'ın anası Seferiye, Melikşah'ın oğlu Tapar'ın Hatunu olan Gevher ve saraya gelişiyle dengeleri değiştirecek olan asil Türkmen kızı Elçin olacaktır.
Selçukluyu yıkmaya yeminli Hasan Sabbah, devlete hâkim olmak isteyen Terken'in kurduğu tehlikeli entrikalar ve hepsinin ortasında amansız bir mücadeleye giren Sencer'in Turna ile yaşayacağı fırtınalı aşk...

UYANIŞ BÜYÜK SELÇUKLU NEREDE ÇEKİLİYOR?

Uyanış Büyük Selçuklu, birden fazla ilde yapılacak olan çekimler ile bütünlük kazanacak. Bu iller, Sakarya, İstanbul ve Kocaeli olacak.

Yaklaşık üç yıllık senaryo çalışmasının ardından 13 aylık hazırlık süreci tamamlanan dizi için açık ve kapalı olmak üzere inşa edilen iki ayrı platoda 350 dekor çalışanı, 100 marangoz ve 60 kişilik destek ekibi görev aldı.

Özel olarak hazırlanan 7 bin 500 metrekare kapalı plato içerisine saray, medrese ve kervansaray, 50 bin metrekare açık platoda da Anadolu Selçuklu Obası ve Kınık Obası, Şelemzar Şehri, İsfahan Şehri ve Bizans Kalesi kuruldu.

Günün Manşetleri

Tüm Manşetler