Halk arasında yaygın olan bazı tüketim alışkanlıkları, bilimsel gerçeklerle çelişerek vücutta beklenmedik ve olumsuz reaksiyonlara yol açabiliyor.
Fotoğraflar: AA
❌ BALIĞIN FAYDASINI AZALTAN VE SİNDİRİMİ ZORLAŞTIRAN KOMBİNASYONLAR
Uzmanlara göre, bazı gıdaların balıkla aynı öğünde veya ardı sıra tüketilmesi, balığın içerdiği değerli besinlerin emilimini zorlaştırmakla kalmıyor, aynı zamanda sindirim sistemine ağır bir yük bindirerek rahatsızlıklara neden olabiliyor. İşte dikkat edilmesi gereken kritik gıda grupları ve sakıncaları:
Balık ve süt ürünlerinin bir arada tüketiminin zehirlenmeye yol açtığı inancı yaygın olsa da, uzmanlar bu durumun genellikle histamin intoleransı ve gıda tazeliği ile ilgili olduğunu belirtiyor.
Sakınca ve Zararları: Hem balık hem de süt ürünleri (özellikle fermente olanlar: yoğurt, peynir, ayran) histamin içerir. Bayatlamış balıkta histamin yoğunluğu artar. Histamin intoleransı olan kişilerde, histamin yönünden zengin bu iki besinin bir arada tüketimi histamin zehirlenmesine benzer reaksiyonlara (alerji, mide rahatsızlıkları) neden olabilir. Taze balık ve taze süt ürünlerinin tüketilmesinde genellikle bir sorun görülmezken, bayat veya tazeliğinden şüphe edilen ürünler ciddi risk taşır.
Etkisi: Şişkinlik, mide ekşimesi, hazımsızlık, histamin zehirlenmesi riskinde artış (özellikle bayat balık ve süt ürünü kombinasyonunda).
Sakınca ve Zararları: Balık zaten yüksek kaliteli ve yoğun bir protein kaynağıdır. Yumurta da aynı şekilde yoğun bir protein içerir. İki ağır protein kaynağının aynı anda tüketilmesi, mideyi aşırı yorarak sindirim süresini uzatır ve zorlaştırır.
Etkisi: Gaz, şişkinlik, mide ağrısı, hazımsızlık.
Sakınca ve Zararları: Özellikle karpuz ve kavun gibi sulu ve soğuk meyveler, sıcak ve yoğun proteinli balıkla birleştiğinde vücutta ani bir soğuk-sıcak dengesizliği yaratabilir. Ayurveda beslenme anlayışında da bu tür zıt sıcaklıktaki gıdaların bir arada tüketimi sindirim dengesini bozduğu için önerilmez. Aynı zamanda, hurma, guava ve yeşil elma gibi büzücü meyvelerin içerdiği tanenler, balıktaki proteinle birleşerek sindirilemeyen bileşikler oluşturabilir.
Etkisi: Sindirimde yavaşlama, yemek sonrası ağırlık hissi, şişkinlik ve hazımsızlık.
Sakınca ve Zararları: Balığın kendisi (özellikle yağlı balık türleri) doğal yağ içerir. Balığın bir de kızartma şeklinde veya yanında aşırı yağlı/kızartılmış garnitürlerle tüketilmesi, mideye gereğinden fazla yağ yükü bindirir. Bu durum, safra kesesinin aşırı çalışmasına neden olarak sindirimi yavaşlatır ve mide asidinin yükselmesine yol açar.
Etkisi: Sindirim yavaşlar, mide asidi yükselir, reflü, mide rahatsızlığı hissi artar.
Sakınca ve Zararları: Limon, balığın ağır tadını dengelemek ve sindirimi kolaylaştırmak için geleneksel olarak kullanılır. Ancak diğer bazı aşırı asidik turunçgiller (Greyfurt gibi) veya asidik yapısı yüksek başka gıdalar (örneğin turşu), balığın sindirimini zorlaştırabilir ve özellikle mide hassasiyeti olan kişilerde yanmaya ve mide ekşimesine neden olabilir. Turşunun yüksek tuz oranı da sindirim sistemini yorabilir.
Etkisi: Mide ekşimesi, yanma, sindirim zorluğu.
Sakınca ve Zararları: Aşırı baharat, balığın kendine has hafif ve narin tadını baskılar. Bununla birlikte, yoğun acı ve baharat mide asidini aşırı artırarak mide zarını tahriş edebilir ve sindirim sürecini olumsuz etkileyebilir. Benzer şekilde, şekerli, kremalı veya soya bazlı ağır soslar da yemeğin kalorisini ve sindirim yükünü gereksiz yere artırır.
Etkisi: Mide yanması, şişkinlik, mide ağrısı.
Sakınca ve Zararları: Soya fasulyesi ve kırmızı fasulye gibi bazı baklagiller yüksek miktarda tripsin inhibitörü içerir. Tripsini, proteini sindiren önemli bir enzimdir. Balıkla birlikte tüketildiğinde bu enzim inhibitörleri, protein sindirimini engelleyerek sindirim sorunlarına neden olabilir. Ayrıca baklagillerin genel olarak gaz yapıcı etkileri de mevcuttur.
Etkisi: Şişkinlik, gaz, hazımsızlık.
