Ece Gürel'in ölümü sonrası hipotermi yeniden gündeme geldi. Yürüyüş yapmak için İstanbul'daki Belgrad Ormanı'na giden genç kadın, dört gün boyunca soğuk hava koşullarına maruz kaldı. Arama kurtarma ekipleri tarafından bulunduğunda vücut ısısının kritik seviyeye düştüğü tespit edildi. Açlık ve susuzlukla birlikte hipoterminin de etkisiyle organ yetmezliği yaşadığı belirtilen Gürel, tüm müdahalelere rağmen kurtarılamadı. Peki, hipotermiye giren bir kişiye nasıl müdahale edilmelidir? Hipotermi organ yetmezliğine neden olur mu? İşte kritik uyarılar…
Hipotermi nedir?
Hipotermi, vücudun aşırı soğuk hava koşullarına maruz kalması sonucu ısı kaybetmesiyle ortaya çıkar. Normalde 37°C civarında olan iç vücut sıcaklığı, belirli bir eşik değerin altına düştüğünde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Sıcaklık ne kadar düşerse, risk de o kadar artar.
Hipotermi belirtileri nedir?
↪ Brandon Heggie'ne göre, hipotermi üç seviyeye ayrılır: hafif (35-32°C), orta (32-28°C) ve şiddetli (28°C'nin altı). En önemli belirtilerden biri, vücut sıcaklığı düştükçe zihinsel durumdaki değişikliklerdir. Başlangıçta kafa karışıklığı ve uyuşukluk görülür, ilerleyen aşamalarda kişi tepkisiz hale gelebilir.
↪ Vücut, kendini korumak için titreme yoluyla ısı üretir ve "periferik şant" adı verilen bir mekanizmayla hayati olmayan organlara giden kan akışını azaltır. Bu süreç, beyin ve iç organları sıcak tutmaya yardımcı olur. Ancak hipotermi ilerledikçe vücut titreme yetisini kaybeder ki bu ciddi bir uyarı işaretidir. Motor beceriler de giderek zayıflar, ince kas hareketlerinin kontrolünden tam hareketsizliğe kadar gerileyebilir.
Hipotermi tedavi edilir mi?
↪ Tedavi, hastanın hızla sıcak bir ortamda bulunmasına yönelik ilk adımla başlar. Bu, ambulans içinde veya kapalı bir alanda yapılabilir. Eğer mümkünse, ıslak giysiler hemen çıkarılmalıdır.
Tedavi, hipoterminin şiddetine göre değişiklik gösterir:
🔵 Hafif hipotermi: Pasif ısıtma genellikle yeterlidir. Battaniyeler ve ısıtıcılar, ısınma sürecinde en etkili araçlardır.
🔵 Orta dereceli hipotermi: Aktif dış ısıtma uygulanmalıdır. Sıcak su torbaları ya da ısıtılmış paketler, boyun, koltuk altı ve kasık gibi bağlantı bölgelerine ve göğse yerleştirilmelidir. Sıcak nesneler asla doğrudan cilde temas ettirilmemelidir, çünkü hipotermik hastalar yanıklara karşı duyarsız olabilir. Isı kaynakları ile cilt arasında her zaman bir bariyer olmalıdır.