Swap nedir, türleri nelerdir? Türkiye BAE Swap anlaşması neden yapıldı? Swap anlaşması doları nasıl etkiler?

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Merkez Bankası arasında imzalanana ikili para takası (swap) anlaşması sonrası Swap nedir, türleri nelerdir? Swap anlaşması neden yapıldı? Swap anlaşması doları nasıl etkiler? soruları gündeme geldi. Anlaşmanın 3 yıl geçerli olduğu belirtildi. İki ülke arasında anlaşma sonrası vatandaşlar detaylı bilgi edinmek için araştırmalara koyuldu. İşte Swap anlaşması hakkında detaylar...

Giriş Tarihi 19 Ocak 2022, 10:47 Güncelleme 19 Ocak 2022, 10:51
Swap nedir, türleri nelerdir? Türkiye BAE Swap anlaşması neden yapıldı? Swap anlaşması doları nasıl etkiler?

İÇİNDEKİLER

Son dakika haberine göre Türkiye ile BAE merkez bankaları arasında swap anlaşması imzalandı. Anlaşmanın nominal büyüklüğü karşılıklı olarak 18 milyar dirhem ve 64 milyar lira düzeyinde oldu. Anlaşmanın iki ülke arasında karşılıklı ticaretin geliştirilmesi yoluyla finansal iş birliğinin daha da güçlendirilmesi amacını taşıdığı belirtildi. Peki Swap nedir, türleri nelerdir? Swap anlaşması neden yapıldı? Swap anlaşması doları nasıl etkiler?

SWAP NEDİR?

Swap ikili para takası demektir. Faiz Swapları, Para (Döviz) Swapları, Varlık swapları, Borç - sermaye swapı, Çapraz döviz swapı gibi türlere ayrılmaktadır. İşte Türkiye BAE arasındaki swap anlaşması hakkında bilgiler;

SWAP ANLAŞMASI NEDİR?

TCMB ile BAE Merkez Bankası arasında ikili para takası yani swap anlaşması imzalandı.

TCMB'den yapılan duyuruya göre, swap anlaşmasının nominal büyüklüğü karşılıklı olarak 18 milyar BAE dirhemi ve 64 milyar lira düzeyinde gerçekleşti.

İki ülke arasında karşılıklı ticaretin geliştirilmesi yoluyla finansal iş birliğinin daha da güçlendirilmesi amacını taşıyan anlaşma 3 yıl geçerli olacak.

BAE Merkez Bankası Başkanı Khaled Mohamed Balama ile TCMB Başkanı Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu tarafından imzalanan anlaşma, karşılıklı mutabakatla uzatılabilecek.

Açıklamada görüşlerine yer verilen TCMB Başkanı Kavcıoğlu, anlaşmanın, iki ülke merkez bankasının, ülkeleri arasındaki ekonomik ve mali ilişkilerin geliştirilmesi için yerel para birimleri üzerinden karşılıklı ticaretin derinleştirilmesine yönelik kararlılığını gösterdiğini ifade etti.

BAE Merkez Bankası Başkanı Balama ise "Bu anlaşma her iki ülkenin finansal konularda, özellikle de iki ülke arasındaki ticaret ve yatırımlar alanında ikili iş birliğini artırma iradesinin bir göstergesidir." değerlendirmesini yaptı.

SWAP TÜRLERİ

1- Faiz Swapları:

Sabit Faiz - Değişken Faiz Swapı
Değişken Faiz - Değişken Faiz Swapı
Vadeden önce son verme hakkı veren swaplar
Vadeli (Forward) Swaplar
Faiz oranının sonradan belirlenmesi hakkını veren swaplar

2- Para (Döviz) Swapları:

Sabit Faiz - Değişken Faiz Para Swapı
Değişken Faiz - Değişken Faiz Para Swapı
3-Diğer Swap türleri:
Para (Döviz) opsiyon swapları
Geçişli Swaplar
Birleşik geçişli swaplar
İkili para swapları

Para swapları nedir?

İlk modern para swapı 1982 yılında Dünya Bankası ve IBM arasında gerçekleştirilmiş ve sabit faizli Alman Markı ve İsviçre Frankı borçlarının Dünya Bankası'ndan sağlanan US Dolar borcu ile swap edilmesini içermiştir.

Bir para swapı iki taraf arasında, belirlenen tutarda bir paranın başka bir para ile değiştirilmesi ve belirli bir süre sonunda değiştirilen ana paraların geri verilmesini içeren bir anlaşma olarak tanımlanabilir.

Varlık swapları nedir?

Swap işlemlerinin risk yönetiminde bir yatırım aracı olarak kullanılması olanağı, varlık swaplarının ortaya çıkmasında önemli bir etken olmuştur. Özellikle 1980'li yılların yarısından itibaren swapların bu amaçla kullanılmasında büyük artışlar görülmeye başlanmıştır.

Varlık swapları, sentetik bir varlık yaratmak için bir varlık ve bir swapın kombine edilmesinden oluşur. Örneğin, aynı para birimi veya farklı para birimi üzerinden sabit faizli bir varlık, değişken faizli bir varlığa dönüştürülebilir.

Faiz swapı nedir?

Faiz swapları, piyasaya çıktıkları 1980'li yıllardan itibaren dünya çapında gittikçe büyüyen bir hacme ulaşmışlardır. Faiz swaplarının büyük bir çoğunluğu Amerikan Doları ile yapılmaktadır. Bununla birlikte özellikle 1985 yılından itibaren önde gelen diğer para birimleri üzerinden de faiz swapı işlemleri yapılmaya başlanmış ve gittikçe yaygınlaşmıştır.

İşlem hacmi bakımından faiz swapları, swap türleri arasında en başta gelenlerden biridir. Bir faiz oranı swapı, tarafların anlaştıkları varsayımsal ana para tutarına bağlı olarak hesaplanan sabit faiz ödemeleri ile dalgalı faiz ödemelerinin aynı para birimi üzerinden birbirleri ile değiştirilmesine ilişkin iki taraf arasında yapılan bir anlaşmadır.

Borç - sermaye swapı nedir?

Borç verenin alacağına karşılık kendisine ilgili ülkenin bir kurumunun hisse senedinin verilmesi halidir.

Çapraz döviz swapı nedir?

Döviz swapının faiz swapı ile birlikte kullanımı sonucu ortaya çıkan diğer bir swap türü çapraz döviz swaplarıdır. Çapraz döviz swaplarında, farklı para birimleri ve farklı faiz yapısı üzerine (sabit veya değişken) borçlanan taraflar, diğer tarafın borcuna ilişkin anapara ve faiz ödemelerini yerine getirmek üzere anlaşırlar.