Diyanet’e göre hastalık nedeniyle oruç tutamayan ne yapmalı?

Fidye, sağlık sorunları veya başka geçerli mazeretler nedeniyle oruç tutamayan kişiler içindir. Oruç ibadetini yerine getiremeyenler, tutamadıkları her gün için belirlenen miktarda fidye ödeyebiliyor. Peki oruç tutamayanlar ne kadar fidye öder? İşte, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın konuya ilişkin açıklamaları… FİDYE VEREREK ORUÇ BORCU ÖDENİR Mİ? Oruç fidyesi, yalnızca oruç tutmaya gücü yetmeyen yaşlılar ve iyileşme ümidi olmayan hastalar için geçerli bir uygulamadır. Hz. Peygamber (s.a.s.) ve sahabenin uygulamaları, Bakara Suresi 184. ayette geçen 'oruç tutmakta zorluk çekenler' ifadesinin bu kimseleri kapsadığını göstermektedir. Bu nedenle, oruç tutabilecek durumda olan veya geçici bir engel nedeniyle oruç tutamayan kişiler için fidye ödeme zorunluluğu bulunmamaktadır (Buhârî, Tefsîr (Bakara), 26 [4507]; Müslim, Sıyâm, 149-150 [1145]). TUTULMAYAN ORUÇ BORCU NASIL ÖDENİR? Mazeretsiz olarak oruç tutmayan kişilerin, tutmadıkları oruçları kaza etmeleri ve tövbe etmeleri gerekmektedir. Oruç tutamayacak durumda olup fidye veren kişiler, ilerleyen zamanlarda oruç tutabilecek duruma gelirlerse Hanefî mezhebine göre bu oruçları kaza etmeleri gerekir. Önceden verilen fidyeler, oruç borcunu ortadan kaldırmaz (Kâsânî, Bedâî', 2/105; Merğinânî, el-Hidâye, 1/124). FİDYE NEDİR? Fidye, bir kişiyi içinde bulunduğu zorluktan kurtarmak amacıyla verilen bedel anlamına gelir. Dini bir terim olarak ise, oruç ibadetinin yerine getirilememesi veya hac sırasında yapılan hataların telafisi için ödenen maddi karşılıktır. 🔴 Kur'an-ı Kerim'de, 'Oruç tutmaya güç yetiremeyenler, bir yoksul doyumu fidye öder.' (Bakara, 2/184) buyurulmaktadır. Bu doğrultuda, yaşlılık veya iyileşme ümidi olmayan bir hastalık sebebiyle oruç tutamayan ve daha sonra kaza etme imkânı bulunmayan kimselerin, tutamadıkları her gün için fidye vermeleri gerekir (Serahsî, el-Mebsût, 3/100; İbn Kudâme, el-Muğnî, 3/37-39). 🔴 Şâfiî mezhebine göre, Ramazan ayından kalan kaza borcu mazeretsiz olarak bir sonraki Ramazan'a ertelenirse, kaza orucuna ek olarak fidye de ödenmesi gerekir (Nevevî, el-Mecmû', 6/364; Şirbînî, Muğni'l-muhtâc, 2/175). Aynı zamanda hamile veya emziren kadınlar, çocuğun sağlığı nedeniyle oruç tutamadıklarında hem kaza etmeli hem de fidye vermelidir. Ancak yalnızca kendi sağlıkları için oruç tutmuyorlarsa, sadece kaza etmeleri yeterlidir (Nevevî, el-Mecmû', 6/267). 🔴 Hac ve umre ibadetleri sırasında meydana gelen bazı eksikliklerin telafisi için de fidye verilmesi gerekmektedir (Bakara, 2/196). Fidye miktarı, bir kişinin bir gün boyunca doyabileceği yiyecek miktarı veya bunun karşılığı olan maddi tutardır. Bu miktar en az sadaka-i fıtır kadar olmalıdır, ancak imkânı olanların daha fazla vermesi daha faziletli kabul edilir (Bakara, 2/184; Merğinânî, el-Hidâye, 1/124). 2025 FİDYE NE KADAR? Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, 2025 yılı Ramazan ayından başlayarak 2026 yılı Ramazan ayına kadar geçerli olacak fitre miktarını 180 TL olarak açıkladı. (Kaynak: Takvim Foto Arşivden alınmıştır.)