"Bitmeyen covid" olarak bilinen ‘long COVID’ kabusu yaşatıyor! Etkisi aylarca sürüyor

Dünyanın koronavirüs pandemisi ile mücadelesi sürüyor. Koronavirüse yakalanan hastalar genelde 3-4 hafta süren bir tedavinin ardından iyileşiyor. Ancak bazı hastalarda bu süre 3 ayı aşabiliyor. Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) verilerine göre, COVID-19 geçiren 10 hastadan 1'inin yakınmaları 12 haftadan daha uzun sürüyor. Bu vakalara da 'long COVID' yani 'uzun COVID' ya da 'bitmeyen COVID' deniyor.

Takvim.com.tr

Giriş Tarihi: 20 Mart 2021 09:05 Güncelleme Tarihi: 20 Mart 2021 09:21

Genelde koronaya yakalanan hastalar, 3-4 hafta süren bir tedavinin ardından iyileşiyor. Ancak bazı hastalarda bu süre 3 ayı aşabiliyor.

Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) verilerine göre, COVID-19 geçiren 10 hastadan 1'inin yakınmaları 12 haftadan daha uzun sürüyor. Bu vakalara da 'long COVID' yani 'uzun COVID' ya da 'bitmeyen COVID' deniyor.

Özellikle virüsü ağır atlatan hastalarda bu durum daha sık görülürken ABD ve Avrupa'da bu hastalar için rehabilitasyon merkezleri açılıyor.

Uzun COVID geçiren hastaların iyileşme süreleri, solunum egzersizleri, psikiyatrik destek verilen rehabilitasyon merkezlerinde kısalıyor.

TELE REHABİLİTASYON
İstanbul İl Pandemi Kurulu üyesi ve Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Erdoğan Çetinkaya, şu anda ihtiyacı olan hastalara tele rehabilitasyon yapıldığını ve bu nedenle Türkiye'de bir merkez ihtiyacı olmadığını belirterek şunları söyledi:

"Türkiye'de uzun COVID yaşayan hastalarımız için henüz böyle bir merkezimiz yok ancak akciğer tutulumu olan ya da çeşitli organ tutulumu olan, yeterli iyileşmeyi gösteremeyen hastaları pulmoner rehabilitasyona alıyoruz.

Rehabilitasyondan önce COVID-19 geçiren ve göğüs ağrısı, çarpıntı, aritmi şikâyeti olan hastalara kardiyoloji konsültasyonu, nörolojik yakınmaları olan hastalara da nöroloji konsültasyonları yapıyoruz."

6 HAFTALIK EGZERSİZ
Yeditepe Üniversitesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü öğretim üyesi Dr. Fzt. Elif Develi ise solunum güçlüğü çeken hastalara çeşitli egzersizler verdiklerini söyledi:

"Bu hastalara taburculuk sonrası dönemde de 6-8 hafta süre ile pulmoner rehabilitasyon öneriliyor."

Egzersiz kapasitesinin korunmasına yönelik olarak hastalara hafif tempoda yürüyüş ve germe egzersizleri ile vücut ağırlığının kullanıldığı egzersizler, solunum problemleri için ise fizyoterapist ile solunum egzersizleri ve solunum kas eğitimi veriliyor.

PANİK ATAK GÖRÜLÜYOR
COVID-19'u ağır şekilde atlatan kişilerde kaygı bozukluğu, panik atak, takıntı daha fazla görülebiliyor.

Türkiye Psikiyatri Derneği'nden Dr. Şahut Duran, "Bireysel olarak başvurularda COVID-19 öncesi herhangi bir kaygı bozukluğu yokken hastalık sonrasında endişe, kaygı, tekrar hastalanma korkusu, ölüm korkusu görebiliyoruz.

Ancak bu yüzyılda ilk defa bir pandemi yaşadığımız için aslında fiziksel, ruhsal anlamda neden olduğu sıkıntıları yeni yeni öğreniyoruz" dedi.

BELİRTİLERİ NELER?
- Sürekli yorgun olmak

- Nefes darlığı

- Endişe ve depresyon

- Çarpıntı

- Göğüs ağrıları

- Eklem veya kas ağrısı

- Kafa karışıklığı, unutkanlık ve odaklanma sorunu ile kendisini gösteren beyin sisi.