Emekli maaşlarına ne kadar intibak zammı yapılacak?

Türkiye'de emekli maaşı hesabında 3 ayrı formül bulunuyor. En yüksek aylık bağlama oranı 2000 yılına kadar olan çalışmalar için uygulanıyor. Onu, 2000- Eylül 2008 arası izliyor. En düşük aylık bağlama oranı ise Ekim 2008'den sonrası için uygulanıyor. Ekim 2008 sonrasında sigortalılık süresi uzadıkça, özellikle asgari ücret üzerinden prim ödeyenlerin bağlanacak maaşında düşüş yaşanıyor.

Takvim.com.tr

Giriş Tarihi: 23 Aralık 2019 10:30 Güncelleme Tarihi: 02 Ocak 2020 12:46

Yeni yılda emekli maaşlarına ne kadar zam yapılacak merak konusu. En son emeklilere intibak yasası ile ilgili açıklama geldi. Yapılan açıklamada düzenlemenin taslak haline getirildiğine ve yılbaşından sonra meclise sunulduğuna yer verildi. Peki, SSK, SGK, Bağkur emekli maaşına ne kadar zam gelecek? Emekli intibak yasası kimleri kapsıyor? İşte emekli intibak yasası ile ilgili merak edilenlerin yanıtları....

EMEKLİ İNTİBAK ZAMMI SON DAKİKA HABERLERİ İÇİN TIKLAYINIZ

Milyonlarca emeklinin gözü intibak yasası için Meclis'te. 2000 yılı ve sonrasında emekli olanlar, 355 liraya varan zammın yolunu açacak intibak için düzenleme bekliyor. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Türkiye Emekliler Derneği (TÜED) üyesi İbrahim Avcı'nın intibak talebine ilişkin başvurusunu, 'yetki alanının dışında kaldığı' gerekçesiyle kabul etmedi.

YARGI YOLU KAPANDI

Ancak emeklilerin intibak umudu sürüyor. TÜED Hukuk Danışmanı Cafer Tufan Yazıcıoğlu, 2000 öncesi emeklilere yapılan intibakın 2000 yılı sonrası emekli olanlara da uygulanması talebi kapsamında, ilk olarak Kamu Denetçiliği Kurumu'na başvurulduğunu belirtti. Kamu Denetçiliği Kurumu'nun başvuruyu haklı bulması üzerine, üyeleri İbrahim Avcı'nın, Ankara İş Mahkemesi'nde dava açtığını vurgulayan Yazıcıoğlu, süreçle ilgili şu bilgileri verdi: "Mahkeme davayı reddetti. Dava, Yargıtay'a taşındı. Yargıtay mahkemenin kararını onayınca, İbrahim Avcı, Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuruda bulundu.

ÇALIŞMALAR SÜRECEK

Mahkemede anayasaya aykırılığın söz konusu olmadığı belirtildi. Bu gelişmeler üzerine, yasal süreci son noktasına kadar yürütmek adına AİHM'e başvurdu." Yazıcıoğlu, AİHM'in ret kararıyla intibakla ilgili hukuksal mücadelenin sona erdiğini ifade ederek, çözümün TBMM'de, yasa yoluyla sağlanabilmesi için çaba göstereceklerini bildirdi.

355 LiRA ARTMIŞTI

2000 yılından önce emekli olan SSK'lılara intibak yasası çıkarılmış ve bu düzenleme kapsamında, 2 milyondan fazla emekli 355 liraya varan zam almıştı. Hatta yapılan bazı yanlış hesaplamalar nedeniyle maaşı eksik bağlandığı tespit edilen 2 bin 500 kadar emekliye, 22 bin lirayı bulan toplu ödemeler de yapıldı. 31 Aralık 1999 tarihinde emekli olan bir vatandaş söz konusu düzenleme kapsamında bu haktan yararlanırken, 1 Ocak 2000'de yani bir gün sonra emekli olan ise yararlanamadı.

İNTİBAK ZAMMI NEDİR?

Arapça kökenli olan İntibak, uyum ve iki şeyin ölçülerinin birbirini tutması olarak tanımlanıyor. Emeklilik maaşlarını etkileyen intibak zammı, prim kazancı ve prim ödeme gün sayısı aynı olmasına rağmen farklı aylıklar alan emekliler arasında denge sağlamak amacıyla uygulanıyor. Sigortalıların çalıştıkları dönemlerdeki kanun hükümlerinin esas alınmasıyla emekli aylıkları karma sisteme göre hesaplanıyor.

Prim kazancı ve primlerinin ödeme gün sayısı aynı olmasına rağmen, farklı tarihlerde emekli olunması halinde emekli aylıkları eşit olmuyor. Bu durumun düzeltilmesi için güncelleme kat sayısı ve aylık bağlama oranlarında eşitliği sağlayacak düzenlemeler yapılması "intibak" olarak adlandırılıyor.

İNTİBAK KİMLERİ KAPSIYOR?

TBMM 'de yapılacak intibak düzenlemesi ile 2 milyondan fazla emeklinin maaşlarında düzelme olacak.

İNTİBAK YASASI NE ZAMAN ÇIKACAK?

Konu ile ilgili yapılan açıklamada, taslak halinde teklifin hazırlandığı ve 1999 ile 2008 yılları arasında aylık bağlama oranını düşüren uygulamaların kaldırılmasının amaçlandığı bildirildi.

Söz konusu tasarı ile emekli maaşları arasındaki farklar kapatılacak. Öte yandan yeni emekli olan vatandaşların maaşlardaki yüzdeki 40 'lık kaybın da önüne geçilecek. Bunun yanı sıra emekli maaşlarına yapılan yüzde 4 'lük ek ödeme yüzde 8 'e çıkacak.

EN DÜŞÜK TABAN EMEKLİ MAAŞI

TÜİK, temmuz, ağustos, eylül, ekim, kasım aylarını kapsayan, 5 aylık enflasyonunu açıkladı; TÜFE'de enflasyon yüzde 5.71 oldu. Buna göre de memur ve emeklileri için şimdiden enflasyon farkı oluştu. Enflasyon oranı yüzde 5'i aştığı için de fark, yüzde 0.71 oldu.

Eğer bu yılın ocak-aralık döneminde de enflasyon aynı düzeyde seyrederse 2020'nin ocak ayında toplu sözleşmeden kaynaklı yüzde 4 zammın üzerine enflasyon farkı da eklenince memur ve emeklileri gelecek yılın başında maaşlarını toplam yüzde 4.71 zamlı alacak. En düşük memur emeklisinin maaşı 2020'nin ocak ayında 2.640 liraya çıkacak, ek ödeme ile birlikte eline 2.900 lirayı geçecek. En düşük memur maaşı ise 3.900 liraya çıkacak. Kesin zam oranı ise 3 Ocak'ta açıklanacak enflasyon oranına göre netleşecek.

2020 OCAK ZAMMI İLE BİRLİKTE EMEKLİ MAAŞLARI NE KADAR OLACAK?

En düşük emekli maaşı 1125 TL olan SSK emeklilerine %8,46 zam yapılacak ve maaş 1220 TL olacak. Ek olarak %5 zam daha yapılarak 61 TL eklenecek bu durumda verilecek en düşük maaş 1280 TL olacak. En yüksek emekli maaşı olan 5 bin 887 TL ye %8,46 oranında zam yapılacak ek olarak %4 oranında da ödeme gerçekleşecek. Bu durumda en yüksek emekli maaşı 6 bin 395 TL ye ulaşacak.

Yaklaşık 12 milyon emekli her yıl Ocak ve Temmuz ayını heyecanla beklemektedir. 2020 yılının Ocak ayına çok az bir zaman kaldı. Emeklilere yapılan maaş Emekli Sandığı ise enflasyon %5 in üzerinde olursa aradaki fark kadar zam yapılmaktadır. Bağ-Kur ve SSK emeklilerine ise 2019 yılının ikinci yarısında geçekleşen zam kadar zam yapılacağı tahmin ediliyor. Enflasyon tahminlerine göre Bağ- Kur ve SSK emeklilerine %8,46 zam yapılacak, memur emeklilerine ek olarak %3,46 zam daha yapılacak. Ek ödemelerle emekli maaşlarında artış gözükmesi bekleniyor. Bu ödemelerle birlikte en düşük emekli maaşı 1180 TL den 1280 TL ye yükselecek. En yüksek emekli maaşı ise 5 bin 887 TL den 6 bin 385 TL ye yükselecek.

EMEKLİ MAAŞI EK ÖDEME NASIL HESAPLANIR?

Ek ödeme; 5454 sayılı Kanunla emekli vatandaşların ve hak sahiplerinin gelir ve aylık miktarına göre her ay belli bir oranda aldıkları ödemeye denmektedir. 2006 yılına kadar vergi iadesi olarak yapılan bu ödeme şimdilerde ek ödeme adın altında ödeniyor. Ek ödeme miktarları da her yıl Devlet memuru aylık katsayısında meydana gelen artış oranlarında artırılıyor.

Ek ödeme hesaplaması vatandaşların kafasını karıştırabiliyor. Bunu bir örnekle açıklamak daha anlaşılır olacaktır. Temmuz ayında yapılan memur zam oranı yüzde 6. Zam oranını 2.403 liralık maaş üzerinden hesaplanır. Bu durumda 144.4 liralık zam ile birlikte maaşınız 2.547 lira olacak. Ek ödeme ise bunun üzerinden hesaplanır ve alınır. Bu durumda 101.8 liralık ek ödeme de eklendiğinde Temmuz ayında elinize 2.648.8 lira geçecek.

2019'DA YÜZDE 16.74 ZAM

Bu yılın ocak ayında ise toplu sözleşmeden kaynaklı yüzde 4'lük zammın üzerine yüzde 6.73'lük enflasyon farkı da eklenince memur ve emeklileri maaşlarını yüzde 10.73 zamlı aldı. Bu yılın başında aile yardımı ödeneği dahil en düşük memur maaşı 3.512 lira, en düşük memur emekli maaşı da 2.379 lira oldu. 2019'un ikinci yarısında ise toplu sözleşmeden kaynaklı yüzde 5 zammın üzerine yüzde 1.01'lik enflasyon farkı da eklendi ve temmuz ayında görevdeki memurlar ve emeklileri maaşlarını yüzde 6.01 zamlı aldı.

Böylece bu yıl memur ve emeklilerine enflasyon farkı ile birlikte toplam yüzde 16.74 zam yapılmış oldu.

2018 yılında ise memur ve emeklileri hem toplu sözleşme zammı hem de enflasyon farkı ile birlikte toplam yüzde 14.36 zam aldılar. 2017 yılında ise toplam zam oranı yüzde 9.89 oldu.

SSK, BAĞ-KUR EMEKLİ ZAMMI

İŞÇİ ve Bağ-Kur emeklileri de ocak ve temmuz olmak üzere senede iki defa zam alıyor ve zam oranı da bir önceki 6 aylık dönemde, TÜİK tarafından açıklanan, TÜFE'deki enflasyon oranına göre hesaplanıyor.

TÜİK, temmuz-kasım döneminde 5 aylık enflasyonu TÜFE'de yüzde 5.71 olarak açıkladı.

Bir değişiklik olmazsa SSK ve Bağ-Kur emeklileri için 2020'nin ilk yarısı için yüzde 5.71 zam kesin gözüküyor. 2020 maaş zammı ise ocak ayının 3'nde açıklanacak enflasyonla netleşecek.

Bugünkü duruma göre 2020'de en düşük SSK emeklisinin aylığı 2.097 liraya, en düşük Bağ-Kur emeklisinin aylığı 1.876 liraya, en düşük tarım emeklisinin maaşı da 1.423 liraya yükselecek. SSK, Bağ-Kur ve tarım emeklileri maaşlarını 2019 yılının ocak ayında yüzde 10.19, temmuz ayında ise 5.01 olmak üzere bu yıl toplam yüzde 15.2 zamlı aldılar. 2018 de emekliler toplam yüzde 14.86, 2017'de de toplam yüzde 10.62 zam almışlardı.

EMEKLİYE BAYRAM İKRAMİYESİ

Emeklilere önemli bir ek gelir olan bayram ikramiyesi ödemelerine yeni yılda da devam edilecek. 2 yılda 4 bin lira alan emekliler, 2020'de de Ramazan ve Kurban bayramları öncesinde biner lira ikramiyeyi cebine koyacak. Emekliler, enflasyon güncellemesi beklentisi taşıyor. Bu talep hayata geçerse; emeklilerin, dul ve yetim aylığı alanların bayram ikramiyelerine her yıl bir önceki yıl gerçekleşen enflasyon oranında zam yapılabilecek.